Müziğin Ruhunu Yansıtan Anlatı Örnekleri: Ravel ve Dünyanın Tüm Sabahları

Duygunun ve tutkunun dili olarak evrensel bir iletişim aracı olan müzik, sanatsal ve yazınsal birçok yapıta esin kaynağı olmuştur. Yazılı yapıtlar, kültürel alanda önemli bir yere sahip olsalar da müzik yapıtları da aynı şekilde ve belki de daha de etkileyici bir şekilde birçok düşünce hareketlerini beslemiş ve anlam inşa etmekte belirleyici olmuştur. Bu çalışmada, yaşamın, yaşamdaki olayların özünü dile getirdiği için müziğin etkisinin diğer sanatlara göre daha güçlü olduğunu savunan Schopenhauer’ın felsefesinden hareketle, sanatın en yüce biçimi sayılan müziğin Jean Echenoz’un Ravelve Pascal Quignard’ın Dünyanın Tüm Sabahları anlatılarıyla kurduğu güçlü bağ gösterilmeye çalışılacaktır. Müziğin bahsedilen yazarların yazınsal yaratıcılıklarındaki rolüne değindikten sonra müzik sanatıyla varoluşuna anlam yüklemeye çalışan müzisyen-anlatı kişileri aracılığıyla her şeyin idesini gösteren müziğin yazın ile nasıl temsil edildiği gösterilecektir. Müzik üzerine bir söylev geliştiren sözü geçen anlatı örneklerinde müzik sanatı, bir anlatıda basit bir süsleme ya da anlatma biçiminden daha çok anlatıyı meydana getiren unsurlardan biridir. Schopenhauer’ın vurguladığı gibi sözcükler nasıl aklın diliyse, müzik de hissetmenin ve aşkın dilidir. İncelenen yapıtlarda da sözcüklerle ifade edilemeyen acı, yalnızlık, ıstırap, yas, arzu ve özlem izlekleri, müziğin özünde var olan gücü ve etkisi sayesinde anlatılmış ve okurun ruhu ile iletişime geçilmeye çalışılmıştır.

Narration Models Reflecting the Soul of Music: Ravel and All The Mornings in the World

Music, which is a universal media as the language of emotions and passion, has inspired many artistic and literary works. While written works occupy an important place in the cultural sphere, musical works have fed many movements of thought in the same way, maybe even more, and have been determinative in creating meaning. In this study, a representation of the strong bond formed by music, which is considered to be the greatest form of art, with Jean Echenoz’s Ravel and Pascal Quignard’s All the Mornings in the World is shown based on Schopenhauer’s philosophy noting that the effect of music is stronger than other forms of art because it expresses the essence of the events in life. After addressing the role of music on the literary creativity of the stated authors, this essay will discuss how music shows that the idea in everything is represented by literature through the musician-characters trying to attribute a meaning to their existence with the art of music. In the said narration models which develop a discourse on music, the art of music is one of the elements making up the narration rather than a simple ornament or form of narration. As Schopenhauer emphasized, just as words are the language of the mind, music is the language of emotions and love. In the studies examined; themes of pain, loneliness, sorrow, mourning, desire and longing are narrated with the help of the strength and effect inherent in music and attempts are made at communicating with the soul of the reader.

Keywords:

Ravel, All the mornings in the world, music, literature schopenhauer,

PDF

___

Atayman, V. (2003). Varolmanın Acısı Schopenhauer Felsefesine Giriş. İstanbul: Donkişot Yayınları.

Barthes, R. (2014). Görüntünün Retoriği, Sanat ve Müzik (A. Koç ve Ö. Albayrak, Çev.). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.

Echenoz, J. (2020). Je ne peux pas écrire une phrase sans être à l’affût du bruit qu’elle fait, Erişim adresi: https://www.franceculture.fr/emissions/les-masterclasses/jean-echenoz-je-ne-peux-pas-ecrire-une-phrase-sans-etre-a-laffut-du-bruit-quelle-fait.

Echenoz, J. (2006). Ravel. Paris: Les Éditons de Minuit.

Echenoz, J. (2007). Ravel (B. Haleva, Çev.). İstanbul: Kırmızı Yayınları.

Eren, I. (2005). Sanat ve Bilgi İlişkisi A. Schopenhauer ve M. Heidegger’in Sanat Görüşleri. Bursa: Asa Kitabevi.

Ertem, T. (2004). Müzikal Roman, Frankofoni, Ortak Kitap no.16, 103-116.

Jérusalem, C. (2006). Jean Echenoz. AdpfministeredesAffairesétrangeres.

Jérusalem, C. (2005). Jean Echenoz: géographiesduvide. Saint-Étienne: Publications de l’Université de Saint-Étienne.

Kuçuradi, İ. (2006). Schopenhauer ve İnsan. İstanbul: Yankı Yayınları.

Le Clézio, J. M. G. (2009). Açlığın Şarkısı (A. Bora, Çev.). İstanbul: Turkuvaz Kitap.

Lebrun, J. C. (2010). Je cherche un nouvel espace, L’Humanité. Erişim adresi: http://www.humanite.fr/jean-echenoz-je-cherche-un-nouvel-espace.

Lukács, G. (2001). Estetik III (A. Cemal, Çev.). İstanbul: Payel Yayınevi.

Quignard, P. (1991). Tous les matins du monde. Paris: Gallimard.

Quignard, P. (2018). Dünyanın Bütün Sabahları (O. Türkay, Çev.). İstanbul: Sel Yayıncılık.

Rifat, M. (2018). Ruhların İletişimi Proust ve Müzik, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.

Rousseau, J.-J. (2015). Melodi ve Müziksel Taklit İçinde Dillerin Kökeni Üstüne Deneme (Ö. Albayrak, Çev.). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.

Schopenhauer, A. (2005). İsteme ve Tasarım Olarak Dünya (L. Özşar, Çev.). İstanbul: Biblos Yayınları.

Sezgintürk, P. (2020). Bir Postmodern Biyo-Kurgu Anlatısı: Pascal Quignard’ın Roma’daki Teras’ı. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 60(2), 447-465. doi:http://dx.doi.org/10.33171/dtcfjournal.2020.60.2.1.

Tunçay, Z. Ö. (2013). Müzikal Haz. T. Parman (Ed.), Psikanaliz Yazıları Müzik ve Psikanaliz kitabı içinde (s. 53-62). İstanbul: Bağlam Yayınları.