Türkiye'de Basın Özgürlüğü-Devlet Güvenliği Ekseninde Yaşanan Tartışmalar ve Bir Model Önerisi

Basın özgürlüğü toplumun bilgilenme hakkının kullanılması, hükümetin ve bürokrasinin denetlenmesi açılarından önemli işlevler görmektedir. Basın aracılığıyla toplumun elde ettiği bilgiler hükümetin ve bürokrasinin denetiminde son derece önemli olan kamuoyu denetimini harekete geçirmektedir. Ancak bütün hak ve özgürlüklerde olduğu gibi basın özgürlüğünün de çeşitli sınırları bulunmaktadır. Basın özgürlüğünün sınırlarından biri de devlet güvenliğidir. Devlet güvenliğini ilgilendiren konularda basının hukuki sınırları koruması gerekir. Ancak devlet güvenliği konusu her zaman çok açık değildir. Dolayısıyla devlet güvenliği konusu devlet ile basın arasında tartışmalara neden olan, kimi zaman çeşitli davalar açılmasına neden olan önemli bir problemdir. Bu problemli alanda, basın özgürlüğü ile devlet güvenliği arasında yeni bir yaklaşım geliştirmek ihtiyacı hissedilmektedir. Çalışmada toplum yararını da analize dahil ederek, basın özgürlüğü ve devlet güvenliği arasında sağlıklı bir denge noktası bulma arayışına girilecektir. Bu denge noktasını bulabilmek adına, yeni bir formülasyon, yni bir yaklaşım geliştirilmesi hedeflenmektedir.

DISCUSSIONS IN TURKEY ON FREEDOM OF PRESS AND NATIONAL SECURITY ALONG WITH A PROPOSED MODEL

Freedom of the press plays an important role in the exercise of the right to information of the society and in the supervision of the government and the bureaucracy. The information obtained by the public through the press mobilizes public control, which is extremely important in the control of the government and the bureaucracy. However, as with all rights and freedoms, freedom of the press has various limits. One of the limits of press freedom is state security. In matters of State Security, the press must maintain legal boundaries. But the issue of State Security is not always very clear. Therefore, the issue of State Security is an important problem that causes controversy between the state and the press and sometimes causes various law suits to be filed. In this problematic area, there is a need to develop a new approach between press freedom and state security. The study will seek to find a healthy balance point between press freedom and state security by including public interest in the analysis. In order to find this equilibrium point, it is aimed to develop a new formulation and a new approach.

___

  • AFTERGOOD, Steven, "National Security Secrecy: How the Limits Change", Social Research, 2010, Cilt: 77, Sayı: 3, pp. 839-582.
  • AKKURT, Ali, Basın Özgürlüğünün Kapsamı ve Sınırları, Adalet Yayınevi, Ankara 2014.
  • ALEXANDER, P.C. (1946). Liberty of the press-it’s legal restrictions. The Indian Journal of Political Science, Cilt: 8, Sayı: 2, pp. 683-688.
  • ARADAU, Claudia, "Forget Equality? Security and Liberty in the "War on Terror"", Alternatives: Global, Local, Political, 2008, Cilt: 33, Sayı: 3, pp. 293-314.
  • ARSLAN, Zühtü, "Türkiye’de İstisna Hâli, Terör ve İfade Özgürlüğü", Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 2007, Sayı:71, ss. 201-226.
  • AYBAY, Rona, "Milli Güvenlik Kavramı ve Milli Güvenlik Kurulu", Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 1978, Cilt: 33, Sayı: 1, ss. 59-82.
  • BIELEFIELDT, Heiner, "Demokratik Hukuk Devletinde Özgürlük ve Güvenlik". Adnan Küçük, Bilal Canatan (Ed.) içinde Hukuk Devleti Hukukî Bir İlke Siyasî Bir İdeal (ss. 271-294), Liberte Yayınları, Ankara 2008.
  • BISLEV, Sven, "Globalization, State Transformation, and Public Security", International Political Science Review, 2004, Cilt: 25, Sayı: 3, pp. 281-296.
  • ÇEBİ, Murat Sadullah, "Medyaya Çekidüzen Kural Ayrılığı Görüşü Çerçevesinde Devlet-medya İlişkileri", Yeni Türkiye Dergisi, 1996, Cilt: 2, Sayı: 12, ss. 1553-1569.
  • ÇINAR, Bekir, Devlet Güvenliği, İstihbarat ve Terör, Sam Yayınları, Ankara 1997.
  • ERDOĞAN, İrfan, "Medya ve Etik: Eleştirel Bir Giriş", İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 2006, Sayı:23, ss. 1-26.
  • EVANS, J. Edward, Freedom of The Press, Lerner Publications Company, Minneapolis 1990.
  • GUSEVA, Marina ve diğerleri, Press Freedom and Development, United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization, Paris 2007.
  • HANDBERG, Roger, "The Press and Secrecy", Social Science, 1977, Cilt: 52, Sayı: 4, pp. 232-236.
  • HARDY, Kieran, "National Security Reforms and Freedom of the Press", Griffith Journal of Law& Human Dignty, 2015, Cilt: 3, Sayı: 1, pp. 1-29.
  • HARRISON, John M. "Media, Men and Morality" The Review of Politics, 1974, Cilt: 36, Sayı: 2, pp. 250-264.
  • HOFFMAN, Aaron M. ve diğerleri, "Press Freedom, Publicity, and The Cross-national Incidence of Transnational Terrorism", Political Research Quarterly, 2013, Cilt: 66, Sayı: 4, pp. 896-909.
  • İNCEOĞLU, Yasemin, "Medya-kamuoyu ve Güvenlik Üzerine", Volkan Aytar, Ayşe Çavdar (Ed.) içinde Medya Sektörü ve Güvenlik Gözetimi Sınırlar ve İmkânlar (ss. 13-25). TESEV Yayınları, İstanbul 2009.
  • KOHEN, Sami, "Medya ve Dış Politika" Yeni Türkiye Dergisi, 1996, ss. 881-885.
  • LICHTENBERG, Judith, "Foundations and Limits of Freedom of The Press", Philosophy & Public Affairs, 1987, Cilt: 16, Sayı: 4, pp. 329-355.
  • Milli Güvenlik Kurulu ve Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliği Kanunu (1983, 9 Kasım) Resmî Gazete (Sayı: 18218), Erişim adresi: http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.2945.pdf.
  • PEKER, Enver Balta ve diğerleri, (2010). Ordu, devlet, güvenlik siyaseti üzerine bir değerlendirme. Der. E. B. Peker & İ. Akça (Ed.), Türkiye’de Ordu, Devlet ve Güvenlik Siyaseti içinde (ss. 1-34). İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul 2010.
  • SARKESIAN, Sam C. ve diğerleri, US National Security, Lynne Rienner Publishers, Colorado 2013.
  • SNOW, Donald, National Security Enduring Problems in a Changing Defense, Second Edition, St. Martin's Press, New York 1991.
  • SÖZERİ, Ceren ve diğerleri, Türkiye’de Medyanın Ekonomi Politiği: Sektör Analizi, TESEV Yayınları, İstanbul 2011.
  • WOLFERS, Arnold, ""National Security" as an Ambigious Symbol", Political Science Quarterly, 1952, Cilt: 67, Sayı: 4, pp. 481-502.
  • YERLİKAYA, Turgay, (2017),Özgürlük Güvenlik İkileminde İhlal Tartışmaları. SETA 2017, 10 Nisan 2018, Erişim adresi: http://www.setav.org/ozgurluk-guvenlik-ikileminde-ihlal-tartismalari/.
  • YERLİKAYA, Turgay, (2018). Basın özgürlüğü raporlarının “tarafsızlığı”. SETA 2018, 10 Nisan 2018, Erişim adresi: http://www.setav.org/basin-ozgurlugu-raporlarinin-tarafsizligi/.
  • YILDIZ, Ferhat, Türk Anayasa Hukukunda Basın Özgürlüğü, Adalet Yayınevi, Ankara 2013.