Neoliberalizm ve Cumhuriyetçilik Arasında Bir Sınır-Kavram:Kamusal Alan

Çağdaş siyaset teorisinin popüler kavramlarından ve tartışmalı alanlarından bir tanesi olan kamusal alan, önce tarihsel bir inceleme nesnesi olarak ortaya çıkmış, fakat ardından normatif bir rol üstlenmiştir. Kavram, Habermas’ın incelemesinin oldukça ötesine geçmiş durumda. Tarihsel bağlamda burjuva kamusallığını inceleyen Habermas’ın kamusal alana dair geliştirdiği politik argümanları ile günümüzde kamusal alana yaslandırılan düşünceler arasında büyük farklılıklar mevcut. Bu farklılıklardan en önemlisi; kamusal alanın siyasallığın biçimlenme alanı, ya da diğer bir ifadeyle, bir toplumun içerisinde cereyan eden politik ilişkiler kümesi olarak kavranmaya başlanmasıdır. Fakat bu sadece mekansal bir düzleme işaret etmektedir. Oysa kamusal alan, üstlendiği normatiflik iddiası ile, toplumun politizasyon süreçlerine dair bir üst-değer şablonu biçiminde görülmektedir. Modernite ile başlayan süreçten itibaren günümüze kadar devam eden tartışmanın ana ekseni, kamusal alanın bu rolüne ilişkindir: Kamusal alan, ilk ortaya çıkışından itibaren, devletten ayrı fakat devlete karşı yürütülen eleştirel aklın mekansal düzlemlerini ifade etmektedir. Bu nedenle de, siyasal yönetime karşı örgütlenme biçimleri, siyasal iktidara karşı sınırlandırma talepleri ve siyasal iktidarı doğrudan etkilemek suretiyle onu dönüştürme gücüne sahip olma potansiyeli anlamında kamusal alan; pek çok ideoloji ya da siyasal düşünce ile birleştirilebilmektedir. Şu halde kavramın birinci zorluğu ortaya çıkmaktadır: Kamusal alan, içerdiği normatif bir idealler kümesi barındırmak suretiyle dışlayıcı değil kuşatıcı bir anlama sahiptir.

PDF

___

Arendt, H. (2007), “The Moral of History”, Jerome Kohn ve Ron H. Feldman (der), The Jewish Writings (içinde), New York, Shocken Books
Arendt, H. (2009), İnsanlık Durumu, Seçme Eserler: 1, çev. Bahadır Sina Şener, İstanbul, İle- tişim
Arendt, H. (2011), Totalitarizmin Kaynakları, Seçme Eserler: 4, çev. Bahadır Sina Şener, İstan- bul, İletişim
Aristoteles, (1993), Politika, çev. Mete Tunçay, İstanbul, Remzi Kitabevi
Arrighi, G. (2002), The Long Twentieth Century, London, Verso
Berktay, F. (2010), Politikanın Çağrısı, İstanbul, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları
Berktay, F. (2012), Dünyayı Bugünde Sevmek Hannah Arendt’in Politika Anlayışı, İstanbul, Me- tis
Boetie, E. (2011), Gönüllü Kulluk Üzerine Söylev, çev. Mehmet Ali Ağaoğulları, Ankara, İmge
Burchell, G. (1996), “Liberal Government and Techniques of the Self”, Andrew Barry, Thomas Osborne, Nikolas Rose (der), Foucault and Political Reason Liberalism, Neo-liberalism and Rationalities of Government (içinde), Chicago, University of Chicago Press, s. 19-37
Castoriadis, C. (1992) , “Power, Politics, Autonomy”, A. Honneth et al (der), Cultural-Political Inter- ventions in the Unfinished Project of Enlightenment (içinde), Cambridge, MA: MIT Press
Dardot, P. ve Laval, C. (2012), Dünyanın Yeni Aklı Neoliberal Toplum Üzerine Bir Deneme, çev. Işık Ergüden, İstanbul, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
Ehrenberg, J. (1999), Civil Society The Critical History of An Idea, New York, New York Uni- versity Press
Ferguson, A. (1996), An Essay on the History of Civil Society, Fania Oz-Salzberger (ed), Cambridge, Cambridge University Press
Finley, M. (2003), Antik ve Modern Demokrasi, çev. Deniz Türker, Ankara, Ayraç Yayınları
Fraser, N. (1991), “Rethinking the Public Sphere: A Contribution to the Critique of Actually Existing Democracy”, Social Text, no. 25/6, s. 56-80.
Gözler, K. (1998), Kurucu İktidar, Bursa, Ekin Yayıncılık
Guarini, E. (1990), “Machiavelli and the Crisis of the Italian Republics”, Gisela Bock, Quen- tin Skinner ve Maurizio Viroli (der), Machiavelli and Republicanism (içinde), New York, Cambridge University Press
Habermas, Jürgen. (2007), Kamusallığın Yapısal Dönüşümü, çev. Mithat Sancar ve Tanıl Bora, İs- tanbul, İletişim.
Hansen, P. (1993), Hannah Arendt Politics, History and Citizenship, California, Stanford Uni- versity Press
Harvey, David. (2005), A Brief History of Neoliberalism, New York, Oxford University Press
Honohan, I. (2002), Civic Republicanism, New York, Routledge
İnce, H. (2013), “Hannah Arendt: Özgürlükçü Bir Cumhuriyetçilik Kuramına Doğru”, Armağan Öztürk (der), Res Publica Platon’dan Skinner’a Antik ve Modern Düşünce (içinde), İstanbul, Doğu Batı Yayınları
Jones, Stedman Daniel. (2012), Masters of the Universe Hayek, Friedman and the Birth of Neo- liberal Politics, Princeton, Princeton University Press, 2012
Kalyvas, A. (2000), “Carl Schmitt and the Three Moments of Democracy”, Cardozo Law Re- view, vol. 21 (5/6) s. 1525-1565
Lively, J. (1965), The Social and Political Thought of Alexis De Tocqueville, Oxford, Clarendon Press
Makyavel, N. (2009), Söylevler, çev. Alev Tolga, İstanbul, Say Yayınları
Pettit, P. (1998), Cumhuriyetçilik Bir Özgürlük ve Yönetim Teorisi, çev. Abdullah Yılmaz, İstan- bul, Ayrıntı
Polanyi, K. (2002), Büyük Dönüşüm, çev. Ayşe Buğra, İstanbul, İletişim
Saad-Filho, Alfredo ve Johnston, Deborah. (2008), Neoliberalizm Muhalif Bir Seçki, çev. Şeyda Bağlı ve Tuncel Öncel, İstanbul, Yordam
Sandel, M. (1996), Democracy’s Discontent, Cambridge, Harvard University Press
Sieyes, E. J. (2005), Üçüncü Sınıf Nedir, çev. İsmet Birkan, Ankara, İmge
Skinner, Q. (2008), Liberty Before Liberalism, New York, Cambridge University Press
Smith, A. (2004), Ulusların Zenginliği, çev. Ayşe Yunus ve Mehmet Bakırcı, İstanbul, Alan Yayıncılık
Steger, Manfred B. ve K. Roy Ravi. (2010), Neoliberalism A Very Short Introduction, New York, Oxford University Press
Tocqueville, A. (1948), Democracy in America, vol. 1., çev. Henry Reeve, New York, Alfred A. Knopf
Tunçel, A. (2010), Bir Siyaset Felsefesi Cumhuriyetçi Özgürlük, İstanbul, İstanbul Bilgi Üniversi- tesi Yayınları
Wood, E. M. (1992), “Sivil Toplumun Yararları ve Zararları”, Dünya Solu, no. 8, s. 1-28
Yetiş, M. (2005), “Tocqueville, Demokratik Devrim ve Sivil Toplum”, AÜ SBF-GETA Tartışma Me- tinleri, No. 87