Hayek’te Sosyal, İktisadi ve Siyasal Teorilerin Bütünselliği

Bu makalenin amacı, Avusturyalı iktisatçı Friedrich von Hayek’in sosyal, iktisadi ve siyasal teorisi arasındaki bağı ortaya koymaktır. Her bir teori bir yapıya tekabül eder. Yapıların oluşturduğu genel sistemin varlığını devam ettirebilmesi için, yapılar arasında dolayısıyla da teoriler arasında bir uyum olması gerekir. Hayek’in genel teorisinin merkezinde kendiliğinden doğan düzen yer alır. Kendiliğinden doğan düzenin teminatı olan bireycilik ve özgürlük sosyal yapıyı; rekabet ve mülkiyet iktisadi yapıyı; demokrasi ve kanun hâkimiyeti ise siyasi yapıyı şekillendirir. Bu üç yapı arasında da bir uyumdan bahsedilebilir. Hayek, siyasi ve iktisadi yapı arasındaki uyumu piyasa; siyasi ve sosyal yapı arasındaki uyumu demarşi, iktisadi ve sosyal yapı arasındaki uyumu ise katallaksi üzerinden ifade eder

This study intends to uncover the relation between social, economic and political theories of Friedrich von Hayek who is the Austrian economist. Each theory corresponds to one specific structure. As proceeding of the mainstream system formed by structure, it is necessary to be a conformity between the structures thereby between the theories. Spontaneous order is the center of Hayek’s grand theory. Individualism and liberty which are the warranties of spontaneous order, shape the social structure; competition and property shape the economic structure; democracy and rule of law shape the political structure. It can be stated that there is a conformity between these three structures. Hayek explains the conformity of political and economic structures with the concept of “market”; the conformity of political and social structures with the concept of “demarchy”; and he explains the conformity of economic and social structures with the concept of “catallaxy”

___

  • Akıncı, Mehmet; “Hayek’in Sosyal ve Siyasal Teorisi”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı: 39, Ocak 2014, ss.73-90
  • Aktaş, Sururi; Hayek’in Hukuk ve Adalet Teorisi, Ankara, Liberte Yayınları, 2001
  • BARRY, Norman; Hayek’s Social and Economic Philosophy, London, The Macmillan Press Ltd., 1985
  • Butler, Eamonn; Hayek: Çağımız İktisat ve Siyaset Felsefesine Katkısı, çev. Yusuf Ziya Çelikkaya, Ankara, Liberte, 2001
  • Caldwell, Bruce; An Intellectual Biography of F. A. Hayek, London, University of Chicago Press, 2004
  • Dıetze, Gottfried; “Hayek on the Rule”, Essays on Hayek, ed: Fritz Machlup, London, Routledge & Kegan Paul, 2004
  • Ebeling, Richard M., “F. A. Hayek: Bir Yüzüncü Yıl Değerlendirmesi”, Liberal Düşünce Dergisi, C:4, S: 15, Yaz 1999, ss.99-104
  • Hayek, Friedrich A.; Individualism and Economic Order, London, The University of Chicago Press, 1948
  • Hayek, Friedrich A.; Law, Legislation and Liberty, Volume 3, Londra, Routledge & Kegan Paul, 1973
  • Hayek, Friedrich A.; The Constitution of Liberty, London, Routledge, 1990
  • Hayek, Friedrich A., New Studies in Philosophy, Politics and the History of Ideas, London, Routledge, 1990
  • Hayek, Friedrich A.; “Bilginin Toplumda Kullanımı”, Piyasa Dergisi, C:2, Sayı:5, Kış 2003, ss. 3-12
  • Hayek, Friedrich A., Kölelik Yolu, çev. Turhan Feyzioğlu, Yıldıray Arsan, Ankara, Liberte, 2004
  • Hayek, Friedrich A., “Liberal Bir Sosyal Düzenin İlkeleri”, Sosyal ve Siyasal Teori, Seçme Yazılar, der. Atilla Yayla, Ankara, Siyasal Kitabevi, 2. Baskı, 1999
  • Karakaş, Adem; ALP, Salih, “Hayek’in Yaklaşımıyla Piyasa Mekanizması ve Özgürlük”, Liberal Düşünce Dergisi, C:11, S: 43, Yaz 2006, ss. 5-28
  • Kırlı, Özlem; “Modern Siyaset Teorisinde Liberteryenizm: Akılcı ve Evrimci Geleneklerin Karşılaştırılması”, Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, 2010
  • Klein, Peter; “F.A. Hayek: Avusturyan Ekonomist ve Sosyal Teorisyen”, Piyasa Dergisi, C:2 S. 5, Kış, 2003, ss. 55-70.
  • Kukathas, Chandran; Hayek and Modern Liberalism, Oxford, Clarendon Press, 1989
  • McDonald, Lee C.; “Three Forms of Political Ethics”, The Western Political Quarterly, Vol: 31 No: 1, March 1978, ss.7-18.
  • Oğuz, Fuat; “Piyasa Süreci Teorisi: Tarihsel Gelişim”, Liberal Düşünce Dergisi, cilt 6, sayı 21, Kış 2001, ss.73-85
  • Oğuz, Fuat; “Rekabet, Girişimcilik ve Keşif Süreci: Piyasa Süreci Teorisinin Ana Hatları”, Liberal Düşünce Dergisi, Cilt: 6 Sayı: 23, 2001, ss. 29-40.
  • Özdemir, Ali Murat; “Sosyal Bilimlerde Yapı Kavramı”, Amme İdaresi Dergisi, Cilt 44, Sayı 2, 2011, ss. 1-28
  • Saraçoğlu, Ahmet Melih; “Hayek’in Liberal Felsefesinde Demokrasi ve Yapılandırılması”, Liberal Düşünce Dergisi, Cilt: 7, Sayı: 27, 2002, ss.127-136.
  • Yayla, Atilla; Özgürlük Yolu: Hayek’in Sosyal ve İktisadî Felsefesi, Ankara, Turhan Kitabevi, 1993
  • Yayla, Atilla; Liberal Bakışlar, Ankara, Liberte, 2000
  • Yayla, Atilla; Liberalizm, Ankara, Liberte, 2008
  • Yıldırım, Mustafa; Hayek’in Özgürlük Anlayışı, Yüksek lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, 2002
  • Yılmaz, Ferudun; Hayek’te Piyasanın Epistemik Rolü, Liberal Düşünce Dergisi, C:7, S: 27, 2002, ss.137-150.