Orhan YOZGATLI, Uğur BAŞARAN, Erdem GÜLÜMSER, HANİFE MUT, Medine DOĞRUSÖZ

Yozgat Ekolojisinde Bazı Mısır Çeşitlerinin Morfolojik Özellikleri, Verim ve Silaj Kaliteleri

Bu araştırma 9 silajlık mısır çeşidinin (Arifiye, BC 678, Cadız,Colonia, DS 0224, Sakarya, Sy Lucrosa, OSSK 596 ve Truva) Yozgatekolojik koşullarında morfolojik özellikleri, ot verimi, silaj verimi vekalitesini belirlemek amacıyla 2013 ve 2014 yıllarındayürütülmüştür. Çalışma Tesadüf Blokları Deneme Desenine göre 3tekrarlamalı olarak kurulmuştur. Hamur olum döneminde hasatedilen mısır çeşitlerinde bitki boyu, gövde çapı, yaprak eni ve boyu, ilkkoçan yüksekliği, koçan uzunluğu, koçan sayısı, kuru madde verimi,ham protein oranı ile silaj verimi, laktik asit, asetik asit ve bütürikasit içerikleri incelenmiştir. Sonuçlara göre; bitki boyu 2.17-2.73 m,gövde çapı 17.21-23.23 mm, yaprak eni 8.46-9.70 cm, yaprak boyu70.46-91.17 cm, yaprak sayısı 10.41-14.25 adet, ilk koçan yüksekliği0.88-1.62 m, koçan uzunluğu 26.08-35.46 cm, koçan sayısı 1.00-1.40adet arasında değişmiştir. Kuru madde ve silaj verimi en yüksekArifiye (24.66 t ha-1 ve 89.32 t ha-1), en düşük Truva çeşidinde (18.44t ha-1 ve 76.88 t ha-1 ) belirlenmiştir. Çeşitlerin ortalama laktik veasetik asit içerikleri ise sırasıyla % 1.504 - 2.571 ve % 0.308 - 0.691arasında değişmiştir. Çalışma sonucunda, Yozgat koşullarındasilajlık mısır yetiştiriciliğinde genotip seçiminin önemli olduğu,Arifiye ve Sakarya çeşitlerinin verim ve silaj kalitesi ile daha üstünperformans ortaya koydukları belirlenmiştir.

Morphological Traits, Yield and Silage Qualities of Some Corn Varieties Under Yozgat Ecological Condition

The study was conducted to determine dry matter yield and some quality characteristics of 9 silage corn varieties in the ecological conditions of Yozgat during 2013 and 2014. The experiment was arranged in randomized blocks design with three replications. The corn varieties harvested at dough stage were investigated for plant height, stem diameter, leaf width and height, first ear height, ear length, number of ears, dry matter yield, crude protein ratio, silage yield, lactic, and acidic and butyric acid contents. According to results; mean plant height, stem diameter, leaf width and length, number of leaves, first ear height, ear length, number of ears were ranged between 2.17 and 2.73 m, 17.21 and 23.23 mm, 8.46 and 9.70 cm, 70.46 and 91.17 cm, 10.41 and 14.25, 0.88 and 1.62 m, 26.08 and 35.46 cm, 1.00 and 1.40, respectively. The highest dry matter and silage yield were determined in Arifiye (24.66 t ha-1 and 89.32 t ha-1) while the lowest was in Truva (18.44 t ha-1 and 76.88 t ha-1). Lactic and acetic acid among corn varieties were ranged between 1.504- 2.571% and 0.308-0.691%, respectively. Arifiye and Sakarya varieties showed better performance with yield and silage quality in Yozgat conditions. It was concluded that genotype selection is important in silage corn cultivation.

PDF

___

Argillier O, Méchin V, Barriére T 2000. Inbred line evaluation and breeding for digestibility-related traits in forage maize Crop. Sci., 40:1596-2000.
Arslan M 2016. Silajlık Mısır Yetiştiriciliğinde Organik Gübre Kullanımının Verim ve Bazı Verim Özelliklerine Etkisi Research Journal of Agricultural Sciences, 9(2):37-44.
Akdemir H, Alçiçek A, Erkek, R 1997. Farklı Mısır Varyetelerinin Agronomik Özellikleri, Silolanma Kabiliyeti ve Yem Değeri Üzerine Araştırmalar. Türkiye Birinci Silaj Kongresi, 16-19 Eylül, Bursa.
Akdeniz H, Yılmaz İ, Antiç N, Zorer Ş 2003. Bazı Mısır Çeşitlerinde Verim ve Değerleri Üzerine Bir Araştırma. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 14(1):47-51.
Alçiçek A, Özkan K 1996. Silo Yemlerinde Destilasyon Yöntemi ile Süt Asidi, Asetik Asit ve Bütürik Asit Tayini. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Derg., 3(2-3):191-198.
Balmuk Y 2012. Konya Yunak Koşullarında İkinci Ürün Olarak Yetiştirilebilecek Silajlık Mısır (Zea mays L.) Çeşitlerinin Verim ve Verim Özelliklerinin Belirlenmesi. GOP Fen Bil. Ens., Tarla Bitkileri ABD, Yüksek Lisans Tezi, 54s.
Başaran U, Gülümser E, Mut H, Çopur Doğrusöz M 2018. Mürdümük +Tahıl Karışımlarının Silaj Verimi ve Kalitesinin Belirlenmesi. Türk Tarım – Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, 6(9): 1237-1242.
Batırca M, Alatürk F, Gökkuş A 2017. Gübrelemenin Sakız Fasulyesinin (Cyamopsis tetragonoloba (L.) Taub) Ot Verimi ve Bazı Özelliklerine Etkisi. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 4(1):79–87.
Cengiz R, Sezer MC, Duman A, Doğru Ö, Özbey AE, Akarken N, Esmeray M, Hanoğlu H 2011. Bazı Kendilenmiş Mısır Hatlarının Silajlık Mısır Islahında Değerlendirilmesi. Türkiye 9. Tarla Bitkileri Kongresi, 12-14 Eylül, Bursa.
Çölkesen M 1997. Şanlıurfa Ekolojik Koşullarında Yüksek Verimli İkinci Ürün Hibrit Mısır Çeşitlerinin Belirlenmesi. Hububat Sempozyumu, 8-11 Haziran, Konya.
Demiray YG 2013. Bingöl İli Ekolojik Şartlarına Uygun Tane Mısır Çeşitlerinin Belirlenmesi. BÜ Fen Bil. Ens., Tarla Bitkileri ABD, Yüksek Lisans Tezi, 68s.
Emeklier HY 1990. Yabancı Menşeili Erkenci Mısır Çeşitlerinin Tane Verimi ve Diğer Özellikleri Üzerinde Araştırmalar. A.Ü. Ziraat Fakültesi Yıllığı, 13:107-119.
Erdal Ş, Pamukçu M, Ekiz H, Soysal M, Savur O, Toros A 2009. Bazı Silajlık Mısır Çeşit Adaylarının Silajlık Verim ve Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 22(1):75–81.
Ergül Y 2008. Silajlık Mısır Çeşitlerinin Önemli Tarımsal ve Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi. SÜ Fen Bil. Ens., Tarla Bitkileri ABD, Yüksek Lisans Tezi, 65s.
Gökkuş A, Kahriman F, Alatürk F, Ali B 2016. Variation of Nutritional Values in Leaves and Stalks of Different Maize Genotypes Having High Protein and High Oil During Vegetation.Agriculture and Agricultural Science Procedia, 10: 18 – 25.
Gözübenli H, Ülger AC, Kılınç M, Şener O, Karadavut U 1997. Hatay Koşullarında İkinci Ürün Tarımına Uygun Mısır Çeşitlerinin Belirlenmesi. Türkiye II. Tarla Bitkileri Kongresi, 22-25 Eylül, Samsun.
Gül İ, Akıncı C, Baytekin H 1998. Diyarbakır Koşullarında ikinci Ürün Olarak Yetiştirilen Mısır Çeşitlerinde Verim Ve Bazı Tarımsal Karakterler ile Karakterler Arasındaki İlişkilerin Saptanması. Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 2(3): 31-40.
Gülümser E, Mut H, Çopur Doğrusöz M, Başaran U 2017. Baklagil Yem Bitkisi Tahıl Karışımların Ot Kalitesi Üzerinde Ekim Oranlarının Etkisi. Selcuk J Agr Food Sci., 31(3):37-45.
Güney E, Tan M, Dumlu Gül, Z, Gül, İ. 2010. Erzurum Şartlarında Bazı Silajlık Mısır Çeşitlerinin Verim Ve Silaj Kalitelerinin Belirlenmesi. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 41(2): 105-111.
Gürel F 2007. Kastamonu Ekolojik Şartlarına Uygun Silajlık Mısır (Zea mays L.) Çeşitlerinin Belirlenmesi. GOP Fen Bil. Ens., Tarla Bitkileri ABD, Yüksek Lisans Tezi, 60s.
İptaş S, Öz A, Boz A 2002. Tokat Kazova Koşullarında Birinci Ürün Silajlık Mısır Yetiştirme Olanakları. Tarım Bilimleri Dergisi, 8(4): 267-273.
Kabakcı Y, Tanrıverdi M 2000. Harran Ovasında İkinci Ürün Olarak Yetiştirilebilecek Mısır Çeşitlerinin Belirlenmesi Harran Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Faaliyet Raporu, Akçakale, Şanlıurfa.
Kılıç H, Gül İ 2007. Hasat Zamanının Diyarbakır Şartlarında İkinci Ürün Olarak Yetiştirilen Mısır Çeşitlerinde Verim Ve Bazı Tarımsal Karakterler İle Silaj Kalitesine Etkileri Üzerine Bir Araştırma. Harran Üniv. Ziraat Fak. Derg., 11(3-4):43-52.
Kırtok Y 1998. Mısır Üretimi ve Kullanımı. Kocaoluk Basım ve Yayınevi. İstanbul, 445s.
Konak C, Turgut İ, Serter E 1998. Büyük Menderes Vadisinde II. Ürün Koşullarında Yetiştirilen Melez Mısır Çeşitlerinin Verim ve bazı Agronomik Özellikleri. Akdeniz ÜZF Dergisi, 11(1):11-20.
Kurle JE, Sheaffer CC, Crookston RK 1993. Popcorn, Sweetcorn and Sorghum as Alternative Silage Crop. Herbage Abstracts., 063:00783.
Kutlu HR, Görgülü M, Çelik LB 2005. Genel hayvan besleme ders notu. http://muratgorgulu.com.tr/ ckfinder/userfiles/files/GENEL%20HAYVAN%20B ESLEME.pdf. (Edinme tarihi 27.01.2018).
Loucka R, Tyrolová Y, Jančík F, Kubelková P, Homolk P, Jambor V 2018. Variation for In Vivo Digestibility in Two Maize Hybrid Silages. Czech J. Anim. Sci., 63(1):17–23
Manrique LA, Hodges T 1991. Development and Growth of Tropical Maize Two Elevations in Hawaii. Agron.J., 83:305-310.
Moralar E 2011. Tekirdağ İlinde Yetiştirilen Bazı Silajlık Mısır Çeşitlerinde Gelişme Sürecini Belirlenmesi Ve Verimliliklerinin Tespiti. NKÜ Fen Bil. Ens., Tarla Bitkileri ABD, Yüksek Lisans Tezi, 64s.
Özata E, Kapar H 2011. Atdişi Mısır Yoklama Melezlerinin Verim Ve Bazı Verim Öğeleri. Türkiye 9. Tarla Bitkileri Kongresi, 12-14 Eylül, Bursa.
Özkan U, Nurdan Şahin Demirbağ N. 2016. Türkiyede Kaliteli Kaba Yem Kaynaklarını Mevcut Durumu, Türk Bilimsel Derlemeler Dergisi, 9(1): 23-27.
Sade B, Akbudak NA, Acar R, Arat E 2002. Konya Ekolojik Şartlarında Silajlık Olarak Olarak Uygun Mısır Hibritlerinin Belirlenmesi. Hayvancılık Araştırma Derg., 12(1):17-22.
Seydoşoğlu S, Veysel Saruhan V 2017. Farklı Ekim Zamanlarının Bazı Silajlık Mısır Çeşitlerinde Verim Ve Verim Unsurlarına Etkisinin Belirlenmesi, Ege Üniv. Ziraat Fak. Derg., 54 (4):377-383.
Stokes MD, Chen J 1994. Effects Of An EnzymeInoculant Mixture On The Course of Fermantation of Corn Silage. J. Dairy Sci., 77:3401.
Taş T, Öktem AG, Öktem A, Sürücü A 2016. Harran Ovası Koşullarında Yetiştirilen Mısır Bitkisinde (Zea Mays L. İndentata) Farklı Ekim Sıklığının Silaj Verimi ve Bazı Tarımsal Özelliklere Etkisi. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 25:64-69.
Turgut İ 2000. Bursa Koşullarında Yetiştirilen Şeker Mısırında (Zea mays saccharata Sturt.) Bitki Sıklığının ve Azot Dozlarının Taze Koçan verimi İle Verim Öğeleri Üzerine Etkileri. Turk. J. Agric. For., 24:341-347.
Woolford MK 1984. The Silage Ferment. Grassland Research Institute, Hurley, England, 350p.
Yıldız H, Emre İlker H, Aliye Yıldırım A. 2017. Bazı Silajlık Mısır (Zea mays L.) Çeşit Ve Çeşit Adaylarının Verim Ve Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi, Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 12(2):81-89.
Yılmaz Ş, Gözübenli H, Can E, Atış I 2003. Amik Ovası Koşullarında Yetiştirilen Bazı Mısır (Zea Mays L.) Çeşitlerinin Silaj Verimi Ve Adaptasyonu. Türkiye 5. Tarla Bitkileri Kongresi, 13-17 Ekim, Diyarbakır.
Yılmaz İ, Akdeniz H 2000. Van Merkezde Yetiştirilen Bazı Mısır Çeşitlerinde Silajlık Verimi ve Silaj Verimine Etkili Karakterlerin Saptanması. Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Derg., 31:23-29.
Zurak D, Darko Grbeša D, Kljak K. 2018. Physical Properties And Fermentation Profile of Maize Silage On Large Farms in Croatia Journal Of Central European Agriculture, 19(1):126-141.