BEM CİNSİYET ROLÜ ENVANTERİ KADINSILIK VE ERKEKSİLİK ÖLÇEKLERİ TÜRKÇE FORMUNUN PSİKOMETRİK ÖZELLİKLERİ
Bern Cinsiyet Rolü Envanteri'nin (BCRE) Kadınsılık (K) ve Erkeksilik (E) Ölçeklerinin Kavuncu (1987) tarafından Türk toplumuna uyarlanan formunun psikometrik özelliklerini belirlemek amacıyla bu çalışma yapılmıştır. BCRE'nin faktör analizi, madde analizi, geçerlik ve güvenirlik çalışmaları yapılmıştır. Bunun için 989 denekten (kadınlar n=479, erkekler n=510) veri toplanmıştır. Faktör yapısını belirlemek amacıyla bütün denekler için yapılan varimaks dönüştürmen temel bileşenler faktör analizi sonucunda, yorumlanabilir üç faktör bulunmuştur. Birinci faktör genel, ikinci faktör kadınsılık ve üçüncü faktör de erkeksilik faktörleri olarak kabul edilmiştir. Bu sonuçlar orijinal Envanter için önerilen yapıdan farklıdır. Madde analizi sonuçları doyurucu düzeydedir. Alfa iç tutarlılık katsayısı K için .73 ve E için .75 bulunmuştur. Kadınlarla erkeklerin K ve E toplam puanları arasında anlamlı farklılık olduğu ve kadınsı ve erkeksi oranının kadınlarda ve erkeklerde farklı olduğu belirlenmiş ve bu sonuçlar geçerlik için kanıt olarak değerlendirilmiştir. Ölçeklerin normlarını belirlemek için 1762 denekten veri toplanmıştır. K medyanı 111 (5.55); E medyanı 104 (5.20) bulunmuştur. Çalışmanın bulguları literatür ışığında tartışılmıştır.
Anahtar Kelimeler:
Bern Cinsiyet Rolü Envanteri (BCRE), BCRE'nin geçerlik ve güvenirliği.
The Turkish Version of the Bern Sex Role Inventory Abstract
This study investigated some characteristics of the Bern Sex Role Inventory (BSRI) adaptated into Turkish by Kavuncu (1987). VVith this purpose, 40 BSRI items (20 masculine and 20 feminine) were administered to 479 females and 510 males to determine factorial structure, item properties, validity and reliability of the BSRI. To determine the factorial structure of the BSRI for combined sexes, 20 masculine and 20 feminine items were subjected to principal compenent analysis by varimax rotation. İt was found that the three factors were interpretable. İt was cöncluded that the first factor was general, the second was femininity and the third was masculinity. Accordance to this results, this factorial structure is different from original BSRI. Results of the item analysis were satisfactory. Cronbach alpha coeficients were .73 for Feminity Scale and .75 for Masculinity Scale. İt was found that males scored significantly higher on masculinity than females, and females scored significantly higher on feminity than males, and also it was found that there are significant differences betvveen the ratios of feminine and masculine sex roles in males and females. To compute femininity and masculinity medians, the data from 1762 participants (859 females and 903 males) were examined, and it was found 111 (5.55) for femininity scores and 104 (5.20) for masculinity scores. The results were discussed in accordance with the literatüre.
Keywords:
The Turkish version of the Bern Sex Roles Inventory (BSRI), validity and reliability of BSRI.,
___
- Alain M (1987) A French version of the Bern Sex Role Inventory. Psychological Reports, 61: 673-674.
- Altan S (1993) Altan Cinsiyet Rolü Ölçeği'ni Türk kültüründe geliştirme çalışması. Yayınlanmamış lisans tezi. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi, Ankara.
- Bern SI (1974) The measurement of psychological androgyny. J of Consulting and Clinical Psychology, 42 (2): 155-162
- Bern SL (1975) Sex role adaptability: One consequence of psychological androgyny. J of Personality and Social Psychology, 31 (4): 634-643
- Bern SI (1977) On the utiüty of altemative procedures for assessing psychological androgyny. J of Consulting and Clinical Psychology, 45 (2): 196-205.
- Bern SL (1979) Theory and measurement of androgyny: A reply to the Pedhazur-Tetenbaum and Locksley-Colten critiques. J of Personality and Social Psychology, 37 (6): 1047-1054
- Bern SL (1981) Bern Sex-Role Inventory. Professional manual. Palo Alto: Consulting Psychologists Press, Inc.
- Bern SL, Lenney E (1976) Sex typing and the avoidance of cross-sex behavior. J of Personality and Social Psychology, 33(1): 48-54.
- Bern SL, Martyna W, VVatson C (1976) Sex-typing and androgyny. Further explorations of the expressive domain. J of Personality and Social Psychology, 34 (5): 1016-1023.
- Bledsoe JC (1983) Factorial Validity of the Bem Sex Role Inventory. Perceptual and Motor Skills, 56: 55-58.
- Campbell T, Gillaspy JA, Thompson B (1997) The factor structure of The Bem Sex Role Inventory (BSRI). Confirmatory analysis of long and short forms. Educational and Psychological Measurement, 57 (1): 119-124.
- Constantinople A (1973) Masculinity-femininity: An exception to a famous dictum? Psychological Bulletin, 80 (5): 389-407.
- Dökmen Z (1991) Bem Cinsiyet Rolü Envanteri'nin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 35 (1): 81-89.
- Dökmen ZY (1997a) Çalışma, cinsiyet ve cinsiyet rolleri ile evişleri ve depresyon ilişkisi. Türk Psikoloji Dergisi, 12 (39): 39-56.
- Dökmen ZY (1997b) Anne ve babaya benzerlik algısı: Anne, baba ve kişi özelliklerinin rolü. Türk Psikoloji Dergisi, 12(40): 19-37.
- Faulkender P J (1987) Validity of using Bem Sex Role Inventory norms on other samples: Analysis of a southern sample. Psychological Reports, 60: 399-406.
- Gaudreau P (1977) Factor analysis of the Bem Sex Role Inventory. J of Consulting and Clinical Psychology, 45 (2): 299-302.
- Gürbüz E (1989) A measurement of sex-trait stereotypes. Yayınlanmamış master tezi, Boğaziçi Üniversitesi, İstanbul.
- Hiller DV, Philliber WW (1985) Internal consistency and correlates of the Bem Sex Role Inventory. Social Psychology Quarterly, 48 (4): 373-380.
- Hovardaoğlu S (1994) Davranış bilimleri için istatistik. Ankara: Hatipoğlu.
- Kağıtçıbaşı Ç, Berry JW (1989) Cross-cultural Psychology: Current research and trends. Annual Review of the Psychology, 40: 493-531.
- Kavuncu N (1987) Bem Cinsiyet Rolü Envanteri'nin Türk toplumuna uyarlama çalışması. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, H. Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- ISSN: 1300-980X
- Başlangıç: 1992
- Yayıncı: Ankara Üniversitesi
Sayıdaki Diğer Makaleler
ATROPİN ENTOKSİKASYONUNA BAĞLI TOKSİK PSİKOZ