Bafa Gölü’nden Avlanan Topan Kefal (Mugil cephalus, Linnaeus, 1758) Türü Balıklarda Ağır Metal Düzeyinin Belirlenmesi

Su ürünleri yeterli ve dengeli beslenme için ideal hayvansal ürünlerdir. Ancak çevre kirliliğinden etkilenen balıklar, beslenme zincirinin sonundaki insana, kirliliğin zararlı etkilerini aktarabilmektedir. Bafa Gölü, son yıllarda görülen çevre kirliliği problemleriyle adından sıkça söz ettirmektedir. Bu çalışmada, Bafa Gölü’nden en çok avlanan balık türlerinden olan topan kefalin fileto, gonat, karaciğer ve solungaçlarında, bakır (Cu), çinko (Zn), demir (Fe), kadmiyum (Cd) ve kurşun (Pb) elementlerinin birikimleri araştırılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre, karaciğer ve solungaçlarda kas dokuya göre daha fazla miktarda element konsantrasyonu belirlenmiştir. Cu konsantrasyonu sıralaması dokulara göre, karaciğer ˃ solungaç ˃gonat˃ fileto şeklinde; Zn miktarı, karaciğer ˃gonat˃ solungaç˃ fileto şeklinde; Fe yoğunluğu, karaciğer ˃ solungaç ˃ gonat ˃ fileto şeklinde; Cd miktarı, karaciğer ˃ fileto˃ solungaç˃ gonat şeklinde; Pb miktarı ise gonat˃ karaciğer˃ fileto˃ solungaç şeklinde bulunmuştur. Kas doku örneklerinin %16’sında Cd, % 68’inde Pb miktarlarının tüketilebilirlik sınırının üzerinde olduğu tespit edilmiştir. Bu sonuç insan sağlığı açısından oldukça riskli bir durumdur. Bafa Gölü’nde çevre kirliliğinin ve bunun insanlara ve diğer canlılara olan zararlı etkilerinin önüne geçebilmek için, gölün Büyük Menderes Nehri ile olan bağlantısı kesilmemeli, Büyük Menderes Nehri’ne yapılacak endüstriyel deşarjlar, arıtım sonrası yapılmalı, göl çevresindeki imar çalışmalarında havza yönetimi hep ön planda olmalıdır.

Anahtar Kelimeler:

Ağır Metal, , Bafa Gölü, , Topan Kefal (Mugil cephalus, Linnaeus, 1758), ASS

Determination of Heavy Metal Level in Grey Mullet (Mugil cephalus, Linnaeus, 1758) Fish Caught from Bafa Lake

Seafood are an ideal animal products as adequate and balanced nutrition for human. However, fish affected by environmental pollution maybe transfer the harmful effects of pollution to humans at the end of the food chain. Bafa Lake has been frequently mentioned with the environmental pollution problems in recent years. In this study, the accumulation of copper (Cu), zinc (Zn), iron (Fe), cadmium (Cd), and lead (Pb) heavy metal elements were investigated in the fillet, gonad, liver, and gills of grey mullet fish, which is one of the most caught fish species from Bafa Lake. According to the results obtained, more element concentration levels were determined in the liver and gills than ones in the muscle tissue. Cu concentration was ranked according to tissues, liver ˃ gill > gonad ˃ fillet form; Zn amount, liver ˃ gonad ˃ gill ˃ fillet form; Fe amount, liver ˃ gill ˃ gonad ˃ fillet shaped; Cd amount, liver ˃ filet ˃ gill ˃ gonad. The amount of Pb was found in the form of gonat ˃ liver ˃ filet ˃ gill. It was determined that 16% Cd and 68% Pb out of all the muscle tissue in the samples had above the consumable limit respectively. So, these results are a very risky situation for public health. In order to prevent environmental pollution in Bafa Lake and its harmful effects on humans and other living things, it should not be disconnected from the Meander (Büyük Menderes) River, industrial discharges to be made in the Meander River should be done after treatment, and basin management should always be at the forefront in the development works around the lake.

Keywords:

Heavy Metal, Bafa Lake, Grey Mullet (Mugil cephalus, Linnaeus, 1758), ASS,

PDF

___

Anonim, Aydın Büyükşehir Belediyesi. Aydın-2040, 1/25.000 ölçekli nazım imar planı açıklama raporu. 2018. Erişim Adresi: https://aydin.bel.tr/ Content/assests/Videolar/2312019143104.pdf
Asgedom AG, Desta MB, Gebremedhin YW. Bioaccumulation of heavy metals in fishes of Hashenge Lake, Tigray, Northern Highlands of Ethiopia, American Journal of Chemistry, 2012; 2(6): 326-334.
Aydın-Önen S, Küçüksezgin F, Koçak F, Açık S. Assessment of heavy metal contamination in Hediste diversicolor (O.F. Müller, 1776), Mugil cephalus (Linnaeus, 1758), and surface sediments of Bafa Lake (Eastern Aegean), Environ Sci Pollut Res., 2015; 22:8702–8718.
Bayhan T, Ünübol Aypak S. Büyük Menderes Deltasından avlanan kefal ve levreklerde Cu, Zn ve Cd düzeylerinin belirlenmesi ve metallotiyonin ile ilişkisinin araştırılması, GIDA, 2016; 41 (5): 359-365
Commission Regulation 2006/1881/ EC European Commission (2006) setting maximum levels for certain contaminants in foodstuffs, Brussels. Damodharan U, Reddy M.V. Heavy metal bioaccumulation in edible fish species from an industrially polluted river and human health risk assessment, Arch. Pol. Fish., 2013; 21: 19-27.
Hernández ÁR, Camacho M, Henríquez-Hernández LA, Boada LD, Valerón PF, Zaccaroni A, Zumbado M, Almeida-González M, Rial-Berriel C, Luzardo OP. Comparative study of the intake of toxic persistent and semi persistent pollutants through the consumption of fish and seafood from two modes of production (wild-caught and farmed). Science of the Total Environment, 2017;575: 919–931.
Järup L. Hazards of heavy metal contamination, British Medical Bulletin, 2003; 68: 167–182
Kesici E ve Kesici C. Bafa Gölü Tabiat Parkında yaşam son bulurken son çığlık eylemi, Tabiat ve İnsan, 2014; 48(188): 25-31
Krishna PV, Madhusudhana Rao K, Swaruparani V. Heavy metals concentration in fish Mugil cephalus from Machilipatnam Coast and Possible Health Risks to Fish Consumers, British Biotechnology Journal, 2014; 4(2): 126-135
Luczyńskaa J, Paszczyka B, MJ. ŁuczyńskiMJ. Fish as a bioindicator of heavy metals pollution in aquatic ecosystem of Pluszne Lake, Poland, and risk assessmen for consumer's health, Ecotoxicology and Environmental Safety, 2018; 153:60–67.
Makedonski L, Peycheva K, Stancheva M. Determination of heavy metals in selected black sea fish species, Food Control , 2017; 72: 313-318.
Müllenhoff M, Handl M, Knipping M, Brückner H. The evolution of Lake Bafa (Western Turkey)–Sedimentological, microfauna land palynological results, 2004;Coastline Rep 1:55–66.
Nagarjuna A, MohanD. Biochemical and histopathological changes ınduced by nickel in the striped mullet, Mugil cephalus (Linnaeus 1758), Bull Environ Contam Toxicol. 2017; 98: 33-40.
Nassouhi D, Ergönül MB, Fikirdeşici Ş, Karacakaya P, Atasağun S. Ağır metal kirliliğinin biyoremediasyonunda bazı su içi ve yüzücü sucul makrofitlerin kullanımı, Süleyman Demirel Üniversitesi Eğirdir Su Ürünleri Fakültesi Dergisi, 2018; 14(2), 148-165.
Şaşı H, Yabanlı M. Bafa Gölü’nün biyo-çeşitliliği ve çevresel sorunları, Tuna M, (Proje Yürütücüsü) Bafa Gölü Havzasında toplum destekli ekoturizm faaliyetlerinin belirlenmesi projesi sonuç raporu, Proje No: GEKA TR32 14 DFD 0043, 2015; Erişim adresi: https://geka.gov.tr/uploads/pages_v/bafa-golu-havzasinda-toplum-destekli-ekoturizm-faaliyetlerinin-belirlenmesi-2014.pdf
Türk Gıda Kodeksi Bulaşanlar Yönetmeliği (2011, 29 Aralık). Resmi Gazete (Sayı: 28157 (3. Mükerrer)). Erişim adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2011/12/20111229M3-8.htm
Varlık C, Erkan N,Baygar T. Su ürünleri besin bileşimi, In Su ürünleri işleme teknolojisi, Ed; Varlık C. İstanbul Üniversitesi Yayınları, Yayın No:4465, İstanbul, 2004; p.p. 1-43.
Webb D, Gagnon M.M. Biomarkers of Exposure in fish inhabiting the swan-canning Estuary, Western Australia- A Preliminary Study, Journal of Aquatic Ecosystem Stress and Recovery, 2002; 9:259-269.
WHO/FAO. National Research Council Recommended Dietary 626 Allowances (10th ed). National Academy Press. Washington, DC. USA. 1989.
Yabanlı M, Coşkun Y, Öz B, Yozukmaz A, Sel F, Öndeş S. Bafa Gölü’nden elde edilen levreklerde (Dicentrarchus Labrax) ve göl suyunda ağır metal içeriğinin belirlenmesi ve balık/halk sağlığı açısından durum değerlendirmesi, Bornova Vet. Bil. Derg., 2013; 35 (49): 15-23.
Yandex Harita. (2020) Bafa Gölü Haritası [Harita]. Erişim Adresi:https://yandex.com.tr/harita/983/turkey/geo/bafa_golu/2525113833/?l=sat%2Cskl&ll=27.453045%2C37.515059&z=12
Yılmaz F. The comparison of heavy metal concentrations (Cd, Cu, Mn, Pb, and Zn) in tissues of three economically ımportant fish (Anguilla anguilla, Mugil cephalus and Oreochromis niloticus) inhabiting Köycegiz Lake-Mugla (Turkey), Turkish Journal of Science & Technology, 2009; Volume 4, No 1: 7-15.
Yipel M, Yarsan E. A Risk Assessment of heavy metal concentrations in fish and an ınvertebrate from the Gulf of Antalya, Bull Environ Contam Toxicol., 2014; 93:542–548
Yipel M. Akdeniz Antalya Körfezi’nde avlanan barbunya (Mullus barbatus, Linnaeus, 1758), kefal (Mugil cephalus, Linnaeus, 1758), yeşil kaplan karidesi (Panaeus semisulcatus, De Haan, 1844) türlerinde bazı ağır metal düzeylerinin belirlenmesi (Doktora Tezi) 2012. Erişim Adresi: https://dspace.ankara.edu.tr/ xmlui/handle/20.500.12575/35394