Avrupa Birliği ve Türkiye’de Yoksulluk Riski ve Sosyal Dışlanma

Avrupa Birliği’ne yeni üyelerin katılımı, ekonomik gelişmeler ve küreselleşmenin dar gelirli kesimlere olan negatif etkisi AB’nin sosyal yapısını değiştirmiştir. Birlik içinde meydana gelen bu gelişmeler yoksulluk olgusuna olan bakış açısının da güncellenmesine yol açmıştır. AB 2000’li yılların başında belirlediği Lizbon Stratejisi ile yoksulluğun tanımı, teşhisi ve ölçülmesinde yeni usuller belirlemiştir. Göreli yoksulluk ölçümlerini daha dinamik bir boyuta taşıyarak yoksulluk algısını sosyal dışlanma ve yoksulluk riski temelinde inşa etmiştir. Bu çalışmada AB Bölgesinde yer alan toplam 34 ülkede yoksulluk ve sosyal dışlanma ile ilgili verilerin ülkelere göre dağılımı incelenmiştir. Yoksulluk riski sınırının altında kalan kişiler temel ihtiyaçlarını karşılayabilmekte fakat ortalama refah düzeyinin altında kaldıkları için topluma sosyal katılımları kısıtlanan bireyleri kapsamaktadır. Bu çalışmada analiz edilen yoksulluk riski ve sosyal dışlanma sonuçlarına göre Türkiye’de nüfusun %18,4’ü %60 medyan gelirin altında bir gelir elde etmekte, %24,5’i ciddi maddi yoksunluk ve %5’i ise düşük iş yoğunluğu kategorisinde yer almaktadır. Nüfusun bir diğer %6’sı ise üç mahrumiyet biçiminden iki ya da üçü ile karşı karşıyadır. Düşük iş yoğunluğu ve medyan gelir açısından AB ile Türkiye arasında fazla bir fark yoktur. Ancak, Türkiye’de maddi yoksunluk oranının yüksekliği yoksulluk riski ve sosyal dışlanma oranının da artmasına neden olmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

sosyal dışlanma ve yoksulluk riski, AROPE, Avrupa Birliği, Türkiye

PDF

___

Akbaş, Gökşen; Apar, Altan. (2010). “Avrupa 2020 Stratejisi: Akıllı, Sürdürülebilir ve Kapsayıcı Büyüme için Avrupa Stratejisi Özet Bilgi Notu”, T.C. Başbakanlık Avrupa Birliği Genel Sekreterliği, Ankara
Bildirici, Zeki. (2011). “Avrupa Birliği’nde Yoksullukla Mücadele ve Türkiye’nin Uyum Sürecindeki Yeni Uygulamalar”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Balaban, Utku. (2014). “Türkiye ve Avrupa Birliği'nde Sosyal İçerme Uygulamaları: 2000'li Yıllara İlişkin Karşılaştırmalı Bir Değerlendirme”, Mülkiye Dergisi, (38)-1: 103-149
Bölükbaşı, Betül (200). “AB ve Türkiye’de Sosyal Dışlanma”, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
Çomuk, Pınar; Selim, Sibel (2017). “Türkiye’de Yoksunluk ve Sosyal Dışlanma: Karşılaştırmalı bir Analiz”, Sosyal Bilimler Dergisi, 4:12, s.416-430
Copeland, P; Papdimitriou, Dimitry. (2012). “The EU’s Lisbon Strategy: Evaluating Success, Understanding Failures”, Palgrave Macmillan
Eurostat Statistics Explained. (2019). “Glossary at Risk of Poverty Rate” https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php/Glossary:At-risk-of-poverty_rate
Eurostat Glossary. (2019). “Glossary: Material Deprivation”, https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php/Glossary:Material_deprivation
Eurostat 1. (2019). “At risk of poverty rate (cut-off point: 40%, 50% and 60% of mean equivalised income- ilc_li02”, https://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/submitViewTableAction.doEurostat 2. (2019). “At-risk-of-poverty rate by poverty threshold, total- EU-SILC and ECHP surveys [ilc_li02]”, https://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/setupDownloads.do
Eurostat 3. ( 2019). “At-risk-of-poverty rate by poverty threshold, total- EU-SILC and ECHP surveys [ilc_li02]”, https://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/setupDownloads.do
Eurostat 4. ( 2019). “Expenditure on social protection- of GDP, [tps00098]”, https://ec.europa.eu/eurostat/tgm/table.do?tab=table&init=1&language=en&pcode=tps00098&plugin=1
Eurostat 5. (2019). “At-risk-of-poverty rate before social transfers(pensions included in social transfers) by poverty threshold, total - EU-SILC and ECHP surveys [ilc_li09]”, : http://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/setupDownloads.do
Eurostat 6. (2019). Relative at risk of poverty gap, by poverty threshold - EU-SILC and ECHP surveys [ilc_li11], relative poverty gap: (cut-off point: 60% of median equivalised income)”, http://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/show.do?dataset=ilc_li11&lang=enEurostat 7. (2019). “Persistent at-risk-of-poverty rate by total - EU-SILC and ECHP surveys [ilc_li21], relative poverty gap: (cut-off point: 60% of median equivalised income”, http://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/show.do?dataset=ilc_li21&lang=en
Eurostat 8. (2019). “People living in households with very low work intensity by total (population aged 0 to 59 years) [ilc_lvhl11], Percentage of total population aged less than 60”, http://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/submitViewTableAction.do
Eurostat 9. (2019).” Inability to face unexpected financial expenses - EU-SILC survey [ilc_mdes04]”, http://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/show.do?dataset=ilc_mdes04&lang=en
Eurostat 10. (2019). “Arrears(mortgage or rent, utility bills or hire purchase) from 2003 onwards - EU-SILC survey [ilc_mdes05]”, https://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/show.do?dataset=hlth_dm030&lang=enEurostat 11. (2019). “Inability to afford a meal with meat, chicken, fish (or vegetarian equivalent) every second day by level of activity limitation, sex and age [hlth_dm030], some or severe”, http://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/show.do?dataset=hlth_dm030&lang=en
Eurostat 12. (2019). “Inability to afford paying for one-week annual holiday away from home - EU-SILC survey”, http://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/show.do?dataset=ilc_mdes05&lang=en
Eurostat 13. (2019). “Severe material deprivation rate by total [ilc_mddd11]”, http://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/show.do?dataset=ilc_mddd11&lang=en
Eurostat 14. (2019). “Archive: People at risk of poverty or social exclusion”, https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php/People_at_risk_of_poverty_or_social_exclusion#Number_of_people_at_risk_of_poverty_or_social_exclusion
Hulsentera, Tim. (2008). “BMC Genomics”, http://www.biovenn.nl/, Kabaş, Tolga. (2010). “Türkiye’de En Yoksul %20’nin Yoksulluk Profili, Gelir Dağılımı ve Tüketim Harcaması”, Ç. Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, 19:2.
Küçükoğlu, Mahmut. Taş, H. Yunus, Ercan, Hüseyin. (2018). “Türkiye’de Sosyal devlet Anlayışı İçinde Transfer Harcamalarının Yeri ve Önemi”, Hak-İş Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, 7:19
Tireli, Münir; Coşkun, Selim. (2008). Avrupa Birliğinde Yoksullukla Mücadele Stratejileri ve Türkiye, Nobel Akademik Yayıncılık
Türkiye İstatistik Kurumu.(2018). “Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması El Kitabı”, Ankara.
Yıldırımalp, Sinem. (2014). “Sosyal Dışlanma ve Avrupa Birliği Yaklaşımı”, Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, Cilt:2, Sayı:2
Yücel, Duygu. (2011). “Türkiye’de Yoksulluk Sorunu ve Kamu Sosyal Transfer Harcamalarının Yoksulluğa Etkileri Üzerine bir Araştırma”, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13:2.