İnönü Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu öğrencilerinin sigara, alkol, madde kullanımı, madde kullanımına etki eden etmenler ve aileden aldıkları sosyal desteğin etkisi

AMAÇ: Araştırma İnönü Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu'nda okuyan öğrencilerin sigara, alkol, madde kullanımı, madde kullanımına etki eden etmenler ve aileden aldıkları sosyal desteğin etkisini belirlemek amacıyla yapılmıştır. YÖNTEMLER: Tanımlayıcı tipte olan araştırmanın verileri İnönü Üniversitesi Sağlık Yüksek Okulu'nda Ekim 2010 tarihlerinde toplandı. 540 öğrenciden okula devam eden 504'üne ulaşıldı. Verilerin toplanması için hazırlanan araştırma anket formunda birinci bölümde; sosyodemografik özelliklere (21 madde) ve sigara, alkol, uyuşturucu madde kullanım durumlarına ilişkin sorular (42 madde) ve yine aynı kısımda Fagerstrom Nikotin Bağımlılık Testi, ikinci bölümde; Sosyal Destek Ölçeği kullanıldı. BULGULAR: Araştırma kapsamına alınan öğrencilerin %72,8'i kadın, %69,8'i hemşirelik bölümünde öğrenim g samına alınan öğrencilerin %12,3'ünün halen sigara içtiği belirlendi. Sigara örmekte olup, yaş ortalamaları 20,74±1,85 idi. Araştırma kap içen öğrencilerin %3,2'si çok yüksek düzeyde sigara bağımlısıydı. Öğrencilerin %29'u halen nargile içmekteydi. Öğrencilerin %16,9'u halen alkollü içki kullanmaktaydı ve bunların %47'si merak nedeniyle alkollü içkiyi denediklerini ifade etti. Uyuşturucu madde kullanan (%2,2) öğrencilerin %54,5'inin esrar kullandığı ve %63,6'sının merak nedeniyle uyuşturucu maddeyi denediği belirlendi. Bağımlılık yapıcı maddeyi erkekler daha fazla kullanmaktaydı. Bağımlılık yapıcı madde kullanan aile bireyi bulunan öğrencilerde, bağımlılık yapıcı madde kullanımını daha fazlaydı. Öğrencilerin %53,8'nin madde ve bağımlılığı konusunda eğitim aldığı, %9,6'sının eğitim aldığı halde halen sigara içtiği ve %16,2'sinin eğitim aldığı halde alkollü içki içmeyi denediği belirlendi. Aile sosyal destek puanları düşük olan öğrencilerin sigara ve uyuşturucu madde kullanma sıklığının yüksek olduğu saptandı. TARTIŞMA ve SONUÇ: Sağlık Yüksekokulu öğrencilerinin sigara, alkol ve uyuşturucu madde kullanım durumlarının düşük olduğu, aileden aldıkları sosyal desteğin iyi düzeyde olduğu bulunmuştur

PDF

___

Turhan E , İnandı T , Özer C , et.al. Üniversite ögrencilerinde madde kullanımı , şiddet ve bazı psikolojik özellikler. Türkiye Halk Sağlığı Dergisi 2011; 9:33-44.
Rassol G.H, Luıs M, Carraro T.E, Lopes G. Undergraduate nursıng students perceptıons of substance use and misuse: A Brazilian positıon, Journal Of Psychiatric And Mental Health Nursıng 2006; 13: 85-89.
Lanier C.A, Nicholson T, Duncan D. "Drug use and mental well being among a sample of undergraduate and graduate college students", J Drug Educ 2001; 31:239-248.
Pirinçci E, Erdem R. Fırat Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu öğrencilerinde sigara kullanım sıklığı. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Dergisi 2003; 20:193-201.
Procidano M, Heler K. Measures of perceived social support from friends and from family: Tree validation studies. American Journal of Commumty Psychology 1983; l: 1-24.
Çorapçıoğlu A, Ögel K. Factors associated with ecstasy use in Turkish students. Addiction 2004; 99: 67-76.
Çavuşoğlu F. Sağlık Yüksekokulu öğrencilerinin madde kullanımına etki eden etmenler ve aileden aldıkları sosyal desteğin etkisi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Halk Sağlığı Hemşirelik Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Samsun; 2009.
Çapık C , Özbıçakcı S . Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu öğrencilerinin sigara
bağımlılık düzeyleri ve etkileyen etmenler
Uluslararası Insan Bilimleri Dergisi 2007; 4: 1-12.
Gençtürk N , Bolat D , Bulut H , et al . Bir Grup sağlık yüksekokulu öğrencilerinin sigara içme ile
ilgili görüs ve davranısları
Florance Nihtingale Hemsirelik Yüksekokulu De rgisi 2009; 17: 16-23.
Suzuki K, Ohida T, Yokoyama E, et al. Smoking among Japanese nursing students: nationwide survey. J Adv Nurs 2005; 49: 268-75.
Smith DR, Leggat PA. Tobacco smoking habits among a complete cross-section of Australian nursing students. Nurs Health Sci 2007; 9: 82-9.
Gökgöz Ş, Koçoğlu G (2009). Adolesan çağda sigarayla ilgili verilen eğitimin etkileri. Fırat Üniversitesi Dergisi 2009; 14: 033-041.
Ekşi A. Çocuk, Genç, Ana Babalar. Ankara, Bilgi Yayınevi; 1990:101-126.
Akvardar Y, Demiral Y, Ergor G, et. al. Substance use in a sample of Turkish medical students. Drug Alcohol Depend, 2003;72: 117-21.
Küçükkavruk E. Atatürk Sağlık Yüksekokulunda Okuyan Öğrencilerin Sigara İçme Sıklığı ve Bunu Etkileyen Faktörler. Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Yüksek lisans Tezi. Kayseri;2002.
Saraçlı Ö. Zonguldak Karaelmas Üniversitesi öğrencilerinde sigara, alkol ve madde kullanımı ile ilişkili bireysel ve psikososyal faktörler. Zonguldak Karaelmas Üniversitesi, Psikiyatri Anabilim Dalı, Uzmanlık Tezi. Zonguldak; 2007.
Deveci S.E, Açık Y, Oğuzöncül F, Deveci F. Prevalence and factors affecting the use of tobacco, alcohol and addictive substance among university students in eastern turkey 2010; 41:996- 1007.
Clark E, Mccann, TV, Rowe K, Lazenbatt A. Cognitive Dissonance and Undergraduate Nursing Students' Knowledge of and Attitudes About Smoking. Journal of Advanced Nursing 2004; 46: 586-594.
İlhan F, Aksakal N, İlhan MN, Aygün R. (2005). Gazi Üniversitesi Öğrencilerinde sigara içme durumu. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni 2005; 4: 188- 198.
Republic of Turkey Ministry of Health General Directorate Of Health Services. Global Adult Tobacco Survey Turkey Report 2010. Anıl Matbaacılık. Publication No:803. 2010:37-75.
Özcebe H, Doğan B, İnal E. Üniversite öğrencilerinin nargile içme davranışları ve ilişkili sosyodemografik Medicine Bulletin, 2014; 13;19-28.
Erbaydar P. N, Bilir N, Yıldız N. A. Knowledge, behaviors and Health hazard Peception among Turkish-Narghile(Waterpipe)- Smokers Related to Narghile Smoking. Pak J Med Sci 2010; 26:195- 200. 23.
Ayaz S, Tezcan S, Akıncı F. Hemşirelik yüksekokulu davranışları. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi 2005;9: 26-34.
Akvardar Y, Aslan B, Ekici ZB. Dokuz Eylül Tıp Fakültesi dönem 2 öğrencilerinde sigara, alkol, madde kullanımı. Bağımlılık Dergisi 2001; 2: 9-52.
Buğdaycı G. Üniversite Öğrencilerinin Sigara, Alkol ve Madde Kullanımı ve Madde Kullanımını Etkileyen Sosyal Kültürel ve Ekonomik Süreçler. Sakarya Üniversitesi, Sosyoloji Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi. Sakarya; 2008.
Pirinçci E, Erdem R. Fırat Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu öğrencilerin alkol kullanma alışkanlıkları. AÜTD 2004; 71-76.
Özen S, Arı M, Gören S, Palancı Y, Sır A. (2005). Tıp Fakültesi birinci ve altıncı sınıf öğrencilerinde sigara ve alkol kullanım sıklığı. Anadolu Psikiyatri Dergisi 2005 6: 92-98.
Maziak W, Eissenberg T, Rastam S, et al. Beliefs and attitudes related to narghile (waterpipe) smoking among university students in Syria. Annals of Epidemiology 2004; 14:646-654.
Altındaş H, Temel F, Benli E, Çınar G. ve ark. (2004). Tıp Fakültesi birinci sınıf öğrencilerinin madde bağımlılığı ile ilgili bilgi, görüş ve tutumları. Bağımlılık Dergisi. 5 (3) . 2004 / Journal of Dependence, Vol: 5, N.: 3
Pıçakçıefe M, Keskinoğlu P, Bayar B, Bayar K. Muğla Sağlık Yüksekokulu öğrencilerinin sigara içicilik sıklığı ve içiciliği arttıran nedenler. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni 2007; 6: 267-272.
Başer Z. Aileden Algılanan Sosyal Destek ile Kendini İncelenmesi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi. Erzurum; 2006.
Herken H, Özkan İ, Çilli AS. et.al. Sigara kullanma davranışında sosyal öğrenmenin etkisi. Bağımlılık Dergisi 2000; 1: 38-42. İlişkinin