BİRGÜL CERİT, E. Büşra AYYILDIZ, Esra ÖZTÜRK

ERKEK ÖĞRENCİ HEMŞİRELERİN MESLEK SEÇİMİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN BAZI DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

Amaç: Bu çalışmanın amacı, erkek öğrenci hemşirelerin meslek seçimini etkileyen faktörlerin bazı değişkenler açısından incelenmesidir. Gereç ve Yöntem: Betimsel tarama modelinin kullanıldığı bu çalışmanın evrenini bir sağlık yüksekokulunda öğrenim gören 116 erkek öğrenci hemşire oluşturmuştur. Araştırmada evrenin tamamı örneklem kapsamına alınmış olup çalışmaya katılmaya gönüllü olan 101 öğrenciden elde edilen veriler değerlendirmeye alınmıştır. Verilerinin toplanmasında kişisel bilgi formu ve Hemşirelikte Meslek Seçimi Ölçeği kullanılmıştır. Ölçek toplam 17 maddeden, mesleki uygunluk ve yaşamsal nedenler olmak üzere iki alt boyuttan oluşmaktadır. Ölçek toplam puanı 0-100 arasında değişim göstermektedir. Araştırma verilerinin değerlendirilmesinde tanımlayıcı istatistikler, Kruskal-Wallis testi ve Mann-Whitney U testi kullanılmıştır.Bulgular: Erkek öğrencilerin meslek seçiminde mesleki uygunluk faktöründen yaşamsal nedenlere göre daha fazla etkilendikleri belirlenmiştir. Erkek öğrenci hemşirelerin meslek seçimini etkileyen faktörlerin anne, baba eğitimi ve aile gelir düzeyine göre farklılık göstermediği bulunmuştur. Öğrencilerin meslek seçerkenki hemşirelik algısına göre ise mesleki uygunluk ve yaşamsal nedenler alt boyutları arasında istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmıştır. Sonuç: Öğrencilerin mesleki uygunluk ve yaşamsal nedenlere ilişkin puan ortalamaları ortalamanın üzerinde belirlenmiştir. Mesleğe ilişkin olumlu algıya sahip olan öğrenciler mesleki uygunluğun meslek seçiminde etkili olduğunu düşünürken, mesleğe ilişkin olumsuz algısı olan öğrenciler yaşamsal nedenleri meslek seçiminde önemli bir faktör olarak görmektedirler.

Anahtar Kelimeler:

Erkek öğrenci hemşire, hemşirelik, meslek seçimi

Examination of the Factors Affecting the Profession Choice of Male Student Nurses in Terms of Some Variables

Objective: The aim of this study was to determine the factors affecting the choice of profession in male students of nursing department.Material and Methods: The study was descriptive in design. The universe of this descriptive study was composed of 116 male nursing students in the health college of a university. All of the universe was included in the sample and data which were obtained from 101 students who participated voluntarily in the research were evaluated. The research data were collected using the personal information form and the profession choice scale in nursing. The scale consisted of 17 items and two sub-dimensions for "professional congruency" and "vital causes". A total score from 0 to 100%was possible for this questionnaire. In the analysis of the data, descriptive statistics, Kruskal-Wallis test and Mann-Whitney U test were used.Results: It was determined that male students were influenced more by professional congruence factors than vital causes. It was found that the opinions of the male student nurses regarding the factors affecting the choice of profession did not differ according to the level of parental education and family income. According to nursing perception affecting professional choice of the students, there was a significant difference between the professional congruence factors and the vital causes sub-dimensions. Conclusion: The scores of professional congruence and vital causes of the students were identified as above average. While students who had positive perception about profession thought that professional congruence was effective in choosing a profession, students with a negative perception of profession viewed vital causes as an important factor in choosing a profession.

Keywords:

Male student nurses, nursing, profession choice,

PDF

___

1. Cerit B. Hemşirelerin profesyonellik davranışları ile etik karar verebilme düzeyi arasındaki ilişkinin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Doktora Tezi. Ankara, 2010.
2. Kavurmacı M, Küçükoğlu S. Erkekler neden hemşire olmak istiyor? Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2014;17(1):1-5.
3. İnce S, Khorshid L. Hemşirelik öğrencilerinin meslek seçimini etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2015;18(3):163-71.
4. Johansen ML, O’Brien JL. Decision making in nursing practice: a concept analysis. Nursing Forum. 2016;51(1):40-8.
5. Ünal S, Gürhan N, Saral E, Özbaş AA. Hemşirelik öğrencilerinin sosyodemografik özellikleri hemşirelik mesleğini seçme nedenleri. İstanbul Üniversitesi Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi. 2008;16(63):179-87.
6. McLaughlin K, Moutray M, Moore C. Career motivation in nursing students and the perceived influence of significant others. J Adv Nurs. 2010;66(2):404-12.
7. Price SL. Becoming a nurse: A meta-study of early professional socialization and career choice in nursing. J Adv Nurs. 2009;65(1):11-9.
8. Özpancar N, Aydın N, Akansel N. Hemşirelik birinci sınıf öğrencilerinin hemşirelik mesleği ile ilgili görüşlerinin belirlenmesi. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2008;12 9-17.
9. Boughn S. Why women and men choose nursing. Nurs Health Care Perspect. 2001;22:14-9.
10. Çınar N, Şahin S, Sözer C, Cevahir R, Akburak Ö. Erkek öğrencilerin hemşirelik mesleğini tercih nedenleri ve öğrencilere göre hastaların tepkisi ve sağlık çalışanlarının yaklaşımı. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi. 2011;6(17):15-25.
11. Gönç T. Hemşireliğin geleceği mesleğin cinsiyetsizleşmesini vaat ediyor mu? Erkek ve kadın hemşirelik öğrencilerinin meslek ve toplumsal cinsiyeti ilişkilendirme eğilimlerinin sosyolojik analizi. Fe Dergi. 2016;8(1):144-67.
12. Hemşirelik Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun. T.C. Resmi Gazete, 02 Mayıs 2007 Sayısı: 26510. Erişim tarihi: 2 Şubat 2018: http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2007/05/20070502-3.htm.
13. Koç Z, Bal C, Sağlam Z. Erkek öğrenci hemşirelerin hemşirelik mesleğini algılama durumlarının belirlenmesi. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilimi ve Sanatı Dergisi. 2010;Sempozyum Özel Sayısı:318-23.
14. Meadus RJ. Men in nursing: barriers to recruitment. Nursing Forum. 2000;35(3):5-12.
15. International Council of Nurses (ICN). Nursing Matters. Violence: A Worldwide epidemic. Accessed date: 1 June 2010: http://www.icn.ch/matters_violence.htm.
16. Brodiea DA, Andrewsb GJ, Andrewsa JP, Thomasc GB, Wong J, Rixona L. Perceptions of nursing: confirmation, change and the student experience. Int J Nurs Stud. 2004;41(7):721-33. 17. Ünsal A, Akalın İ, Yılmaz V. Farklı meslek çalışanlarının erkek hemşirelere ilişkin görüşleri. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi. 2010;7(1):420-31.
18. Ulusoy MF, Görgülü RS. Hemşirelik Esasları: Temel Kuram, Kavram, İlke ve Yöntemler. 4. Bsm. Ankara. 72 TDFO Ltd. Şti, 2000:7-14.
19. Karadağ A. Meslek olarak hemşirelik. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2002;5(2):55-62.
20. Ulusoy MF. Hemşireliğin meslekleşmesi. Türk Hemşireler Dergisi. 1990;39(1):13-6.
21. Ünver S, Diri E, Ercan İ. Hemşirelik mesleğinin erkek üyelerine toplumun bakış açısı. Türkiye Klinikleri J Med Ethics. 2010;18(2):96-102.
22. Tezel A, Balcı Akpınar R, Yurttaş A, Çelebioğlu A. Hastalar erkek hemşireleri kabul edecekler mi? Türkiye Klinikleri J Med Ethics. 2008;16:13-8.
23. Meadus RJ, Twomey JC. Men in Nursing: Making the right choice. Can Nurse. 2007; 103(2):13-6.
24. Kurt P, Tüney Ö, Bölükbaş N. Toplumun erkek hemşirelere bakış açısı. III. Ulusal Hemşirelik Öğrencileri Kongresi. Edirne, 2-3 Nisan 2004.
25. Zysberg L, Berry DM. Gender and students’ vocational choices in entering the field of nursing. Nurs Outlook. 2005;53:193-8.
26. Önler E, Saraçoğlu VG. Hemşirelikte meslek seçimi ölçeğinin güvenilirlik ve geçerliliği. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Elektronik Dergisi. 2010;3(2):78-85.
27. Kırağ N. Hemşirelik Mesleğinin Seçiminde ilişkili olan faktörler. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi. 2015;8(4):226-31.
28. Özdelikara A, Ağaçdiken S, Aydın E. Hemşirelik öğrencilerinin meslek seçimi ve etkileyen faktörler. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2016;2:83-8.
29. Kalkım A, Midilli ST, Uğurlu E, Gülcan E. Hemşirelik öğrencilerinin meslek seçimi ve etkileyen değişkenlerin incelenmesi. Uluslararası Hakemli Hemşirelik Araştırmaları Dergisi. 2015;4:42-60.
30. Romem P, Anson O. Israeli men in nursing: social and personal motives. Journal of Nursing Management. 2005;13:173-8.
31. Bölükbaş N, Paydaş M. Erkek hemşirelerin kendilerinin ve çevrelerinin mesleği algılaması. Hemşirelik ve Ebelikte Kültürlerarası Yaklaşım Sempozyum Kitabı. Çanakkale. 9-11 Nisan 2009:p.142.
32. Yılmaz M, Karadağ G. Erkek öğrenci hemşireler hemşirelik mesleğini nasıl algılıyor? Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi. 2011;4(1):21-8.
33. Moore GA, Dienemann JA. Job satisfaction and career development of men in nursing. J Nurs Edu Pract. 2014;4(3):86-93.
34. Demiray A, Bayraktar D, Khorshid L. Erkek hemşirelik öğrencilerinin hemşireliği seçme nedenleri ve bu mesleği seçme nedeniyle yaşadıkları sorunlar. Int J Human Sci. 2013;10:1440-55.
35. Bozkır G, Taşcı N, Altuntaş Ç, Arsak A, Balgı Ö, Kaya E et al. Genel lise son sınıf ve sağlık yüksekokulundaki erkek öğrencilerin hemşireliğe bakışı. 6. Ulusal Hemşirelik Öğrencileri Kongresi Özet Kitabı. İstanbul. 26-29 Haziran 2007.p.1-17.
36. Karakurt P, Yıldırım A, Hacıhasanoğlu R, Özmen Ö. Sağlık yüksekokulu birinci sınıf öğrencilerinin hemşirelik mesleği hakkındaki düşünceleri. STED. 2017;26(4):139-44.
37. Kahraman AB, Ozansoy Tunçdemir N, Özcan A. Toplumsal cinsiyet bağlamında hemşirelik bölümünde öğrenim gören erkek öğrencilerin mesleğe yönelik algıları. Sosyoloji Araştırmaları Dergisi. 2015;18(2):108-44.
38. Özmen D, Çetinkaya A. Hemşirelik son sınıf öğrencilerinin mesleki algılarına yönelik nitel bir çalışma. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi. 2016;18(1):40-52.
39. Özveren H, Gülnar E, Özden D. Hemşirelik öğrencilerinin meslek seçimini etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Turkish Journal of Clinics and Laboratory. 2017;8(2):57-64.