İnsan-Mekân Etkileşimi Bağlamında Kırklareli Merkez Yayla ve Vilayet Meydanları Kullanılabilirlik Durumunun Araştırılması

Meydanlar, kentlerin kültürel özelliklerinin ve tarihi geçmişinin anlaşılmasında, kimliklerinin belirlenmesinde önemli kent mekânları, insanların sosyal ve kültürel iletişim ağı kurdukları, dinlendikleri, alışveriş yaptıkları, çeşitli aktivitelerde bulundukları kentsel açık alanlardır. Tarihsel süreç içerisinde farklı amaç ve kullanım nedenleri olsa da, bu amaçlar ticari, kültürel, sosyal, yönetimsel ve rekreasyonel şeklinde sıralandığında en önemli neden insanların bir arada bulunma isteği ve sosyalleşmesidir. Bu nedenle tüm kent yaşayanları için meydanların varlığı bir ihtiyaçtır. Yaşayanların etkin olarak kullanabildikleri başarılı bir meydan erişilebilirlik, aktivite çeşitliliği, iyi bir imaj ve sosyal ortam niteliklerine sahip olmalıdır. Ancak günümüz meydan kullanımlarına bakıldığında, bazı meydanların bu nitelikleri sağlamadığı görülmektedir. Kırklareli kent merkezinin farklı kullanım amaçları bulunan en eski ve en yoğun meydanlarından Vilayet ve Yayla meydanlarında da yapılan gözlemlerde çeşitli kullanım sorunlarına rastlanılmıştır. Bu doğrultuda çalışmada her iki meydanın kullanım durumlarının ortaya çıkarılması amacıyla mekânsal analiz, gözlem, sayım yöntemleri kullanılarak iki meydanın karşılaştırması yapılmış, kullanım sorunları ve taleplere ilişkin yapılan anket sonuçları üzerinden kullanıcı farkındalığı tartışılmıştır. Araştırma sonuçları itibari ile planlama ve kentsel tasarım çalışmalarında Kırklareli Merkez Kent meydanlarının düzenlenmesinde yararlanılabilecek ve güncellenerek kullanılabilecek bir altlık niteliği taşımaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Kamusal Açık Alan, Meydan Kullanılabilirliği, Yayla-Vilayet Meydanları, Kırklareli

Investıgation of The Usabılity of Kırklareli Central Yayla and Vilayet Squares in The Context of Human-Space Interaction

Squares are important urban spaces in understanding the cultural features and historical background of cities, identifying urban identities, urban open spaces where people establish social and cultural communication networks, relax, shop and engage in various activities. Although there are different purposes and reasons of use in the historical process, the most important reason when these aims are listed as commercial, cultural, social, administrative and recreational is the desire and socialization of people. Therefore, the existence of squares is a necessity for all urban inhabitants. A successful challenge that the inhabitants can use effectively must have accessibility, variety of activities, good image and social environment. However, when we look at the usage of today's squares, it is seen that some squares do not provide these qualities. In the observations made in the Vilayet and Yayla squares, one of the oldest and densest squares of Kırklareli city center with different purposes, various usage problems were found. In this regard, in order to reveal the use cases of both squares, spatial analysis, observation, and counting methods were compared to compare the two squares, and the user awareness was discussed through the results of the questionnaire regarding the usage problems and demands. In this direction, spatial analysis, observation, counting and survey methods were used to compare the two squares and suggestions were made in line with usage problems and demands in order to reveal use cases of both squares. As a result of the research, it is a base that can be used in the planning of Kırklareli Central City squares in planning and urban design works and can be updated and used.

Keywords:

Public Open Spaces, Square Usability, Yayla-Vilayet Square, Kırklareli,

PDF

___

[1] GİRİTLİOĞLU, C., (1991). Şehirsel Mekan Ögeleri ve Tasarımı, İ.T.Ü. Mimarlık Fakültesi Baskı Atölyesi, İstanbul., 48-49.
[2] KORÇA, P., TANTAN, B.,1997. CELA Building Toward Diversity, Council of Educators in Lanscape Architecture Annual Conference, Asheville, North Carolina.
[3] CARMONA, M., TIESDELL,S., HEATH,T., and OC,T., (2010), “Public Places Public Spaces: The Dimensions Of Urban Design”, Archtectural Press, UK., 137-209.
[4] MONGOMERY, J., (1998),“Making a city: Urbanity, Vitality and Urban Design”, Journal of Urban Design, 3, 93-116.
[5] URBAN TASK FORCE REPORT (1999), “Towards and urban renaissance”, Urban Task Force, London.
[6] THOMPSON, C., (2002), “Urban open space in the 21st century”, Journal of Landscape and Urban Planning, 60 (2), 59-72.
[7] SHIRVANI, H.,1985. The Urban Design Process , Van Nostrand Reinhold Company, N.Y.
[8] KRIER, R., 1979. Urban Space, Academy Editions, London.
[9] ZUCKER, P., 1959. Town and Square From Agora to the Village Green, Columbia University Pres, New York.
[10] ÖNDER, S., AKLANOĞLU, F., 2002. Kentsel Açık Mekan Olarak Meydanların İrdelenmesi. S.Ü. Ziraat Fak. Dergisi No: 16(29) Konya 96-106.
[11] LYNCH, K., 1960. The Image of the City, The MIT Pres, Cambridge. MOUGHTIN, C., 1992. Urban Design “Street and Square”. Butterworth Architecture, Oxford.
[12] ARKIN H., COLTON R.R., 1949. An Outline of Statistical Methods: Fourth Edition Paperback – January 1, 1949
[13] EYÜBOĞLU, A.,. VATANSEVER, N., 2007. Kırklareli Kentsel Sit Alanı Yerleşimi, Koruma Sorunları Ve Öneriler 3rd International Sympsium On Architect Sinan - Housing 12th - 13th Aprıl 2007 Edirne
[14] GÜNDOĞDU, M., KURU, A., ÖZKÖK, M.K., (2016). “Kırklareli Kent Algısı Üzerine Deneysel Bir Çalışma”, İdealkent Kent Araştırmaları Dergisi, Sayı 18 Ocak 2016 Sf: 48-79 ISSN 1307-9905.
[15] NEUFERT, 2000. Neufert Yapı Tasarımı 35.Baskı BETA 2000, İstanbul.
[16] URL 1: https://www.pps.org Erişim tarihi: 16.05.2019
[17] URL 2: https://www.pps.org/article/grplacefeat Erişim Tarihi: 16.05.2019
[18] URL 3: https://www.youtube.com/watch?v=DS16DuLX-tc Erişim tarihi: 10.04.2018
[19] URL 4: http://www.kirklareli.net/eski-kirklareli-fotograflari/ Erişim tarihi: 10.04.2018