Vatanına Hürmet Eden İçki İçmez: Osmanlı Men-i Müskirat Cemiyeti ve Nizamnamesi

Osmanlı İmparatorluğu’nda zaman zaman alkollü içki tüketimi kanunlarla yasaklanmaya çalışılmış, ne var ki kanunlar, yasaklar sınırlı ve kısa süreli uygulanabilmiştir. İçkinin zararlarının anlatılması ve yasaklanması amacıyla 1910 yılında Osmanlı Men-i Müskirat Cemiyeti kurulmuştur. Bu çalışmada İttihat ve Terakki ile organik bağının olduğunu düşündüğümüz Osmanlı Men-i Müskirat Cemiyeti’nin Nizamnamesi (1910) incelenmiştir. Toplumun birçok farklı tabakasından üyeleri olan derneğin nizamnamesinde hem bilimsel hem de dinsel bağlamda içki yasağı savunulmaktadır.

“One who respects the homeland, does not drink alcohol”: Ottoman Society for the Prohibition of Alcoholic Beverages and Its Regulations

The consumption of alcoholic beverages was forbidden occasionally by law in the Ottoman Empire, but the implementation of prohibitions were limited and short term. In 1910, Ottoman Society for the Prohibition of Alcoholic Beverages was established to give a voice for prohibition and the damage of alcoholic beverages. In this article, the regulations of Ottoman Society for the Prohibition of Alcoholic Beverages, which presumably had organic ties with the Committee of Union and Progress, was transcribed and examined. According to the Regulations, the Society which had members from different social stratum, defended the prohibition opinion in the framework of both religion and science.

___

Arşiv Belgesi: BOA, İ.MMS 140 27, H. 1329
Aktar, Yücel (1990). İkinci Meşrutiyet Dönemi Öğrenci Olayları (1908-1918). İletişim: İstanbul.
Doğan, C. (2013). “Osmanlı Men-i Müskirat Cemiyeti ve Men-i Müskirat Kanunu”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt: 6 Sayı: 26: 161-181.
Duman, Hasan (2000). Osmanlı-Türk Süreli Yayınları ve Gazeteleri (1828-1928), Enformasyon ve Dokümasyon Hizmetleri Vakfı: Ankara.
Gözütok, T. T. (2018) “İlk Türkçe Psikiyatri Tarihi: Avni Mahmud’un Muhtasar Emraz-ı Akliyye Kitabının İlk Bölümü”, Dört Öğe, 7/14: 177-208.
İnce, E. (2019). “İkinci Meşrutiyet Döneminde Müskirat ve Müskirat satan Yabancı Esnafa İzin Verilmesi” Tarih ve Günce, Atatürk ve Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Dergisi, II/5: 411-430.
Osmanlı Men-i Müskirat Cemiyeti (1326). Osmanlı Men-i Müskirat Cemiyeti Nizamnamesi, İstanbul: Matbaa-yı Hayriye ve Şürekası.
Osmanlı Men-i Müskirat Cemiyeti (1326). “Meyhaneler Felaket Yatağıdır”, Sırat-ı Mustakim. 12 Ağustos 1326, No: 103: 423-424.
Polat, N. (1991). Müdafaa-i Milliye Cemiyeti. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları. Sırat-ı Mustakim, “Şuun”, 12 Ağustos 1326, No: 103: 438.
Tamer, A. (2011) “Basın ve İktidar İlişkileri: Birinci Meclis’in Men-i Müskirat Kanunu Üzerine Tartışmalar”, Kebikeç: İnsan Bilimleri için Kaynak Araştırmaları Dergisi, No: 31: 202-232.