Mektuplarla Tarih: Cumhuriyet Aşk

Türkiye'de akademik tarihçilik genellikle sıradan insanlar tarafından yazılmış mektuplarla ilgilenmez. Bu sadece Türk tarih yazımının özellikleriyle değil arşivcilerin de bu tür malze- meyi ihmal etmesiyle ilgilidir. Son yıllardaki bazı istisnalara rağmen mektuplar tarihçilerin masasında hâlâ kendilerine yer bulamıyor. Bu makale duyguların tarihine odaklanmak için mektupların nasıl kullanabileceğini tartışmayı deniyor. Önce tarihçilerin kültürel veya sosyal tarih yazmak için mektupları nasıl kullanabileceğini 1950'liler Ankara'sı sakinlerinin şehir deneyimleri üzerinden çeşitli örneklerle açıklıyor. Ancak aynı zamanda bireylerce üretilen metinler olarak mektupları bu amaçla kullanmanın mektupların tarihçiye verdiği avantajları ihmal etmek olacağını iddia ediyor. Ardından, bu iddiayı doğrulamak üzere 1940'lı ve 1950'l yıllarda yazılmış mektupların yardımıyla üç çiftin duygularına odaklanan makale, söz konusu biricik metinler sayesinde çiftlerin ilişkilerine nasıl başladıklarını ve hayatlarının en önemli kararı konusunda birbirlerini nasıl etkilediklerini gösteriyor. Ayrıca, Cumhuriyetin ilk kuşağı- nın şehre ve arzularına ilişkin benzer duygulara sahip olduğuna işaret ediyor

History through Letters: Love in Republican Turkey

In Turkey, academic historians are not generally interested in letters written by ordinary people. This is due not only to the characteristics of Turkish historiography, but also to some extent to the negligence of such material by archivists. Despite some exceptions in last few years, letters still cannot find a place on the desk of historian. Keeping this in mind, the present article discusses how letters can be used as a source for the history of emotions as well as cultural and social history by looking into various examples of the urban experience belonging to the city dwellers of Ankara in the 1950s. It also argues that the employment of such individual letters as merely simple texts would be disregarding the potential they hold for historians. In order to prove this point, the article focuses on the emotions of three couples by examining the letters they exchanged in the 1940s and 1950s. Through this unique source of information, the article shows how each of these couples built their relationships step by step and how they affected each other in their most important decisions. It also draws attention to the striking parallels between their personal desires as members of the first generation of modern Turkey and their perception of the city itself

___

(Tarih aralığı belirtilenler birden fazla)

Genç Doktordan Huriye'ye, 25.1.1949- 24.3.1949

Muazzez'den Celâl'e, 11.7.1935- 11.7.1939

Nebahat'ten Necip'e, 28.1.1941-8.7.1941

Necip İmzalı, "Aziz Bir Hatıra", İzmir Basmane, 8 Nisan 1941 (Akşam Saat 21,50)

Necip İmzalı, "Nebahat, Geçen 3 Nisan Perşembe..."

Necip'ten Nebahat'e, 27.5.1941-2.11.1949

Nevin'den Nevzat'a, 6.8.1946-13.10.1951

Nevin'den Sabiha'ya, 12.7.1942

Nevzat'tan (şair) Femihan'a, 11.7.1949

Akekmekci Tuba, T. Yıldrım (Ed.). Behice Boran'ın Mektupları-I (1932-1984), Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul, 2013.

Altınkaynak, Hikmet (Haz.) Oktay Akbal'a Mektuplar(1943-2014), İstanbul: İş Bankası Yayın- ları, 2015.

Ataç, Meral. Küçükhanım Meralika, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2004.

"Bir Ağaç Düşmanına Verilen Ceza", Ulus, 1 Haziran 1936.

"Büyük Sinema". Arkitekt, s. 1-2 (1949).

Dino, Güzin. Gel Zaman Git Zaman- Abidin Dino'lu Yıllar, İstanbul: Can Yayınları, 2000.

Günver, Semih. Bir Kiraz Ağacı Olsaydım, Ankara: Bilgi Yayınevi, 1986.

http://tarihvakfi.org.tr/Yayinlar/toplumsaltarihdergisi/4.

İstekli, İ. Bahtiyar (haz.), Fatma Cevdet Hanım'dan İhsan Bey'e, Yakılmamış Mektuplar, İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları, 2013.

Kaynar, Hakan. Projesiz Modernleşme, İstanbul: İstanbul Araştırma Enstitüsü Yayınları, 2012.

Kaynar, Hakan. "Artisliğe fazla hevesim vardır..." Musikî Muallim Mektebi'nin Evrak-ı Metruke'sinde Saklı Kalanlar", Ankara Araştırmaları Dergisi, 1/2 (Aralık 2013), 56-78.

"Mühim Bir Resmi Küşad", Cumhuriyet, 19 Ocak 1949.

Tanyer, Turan. "Sinemalarımız", Cumhuriyetin Ütopyası: Ankara, Funda Cantek (ed.), Ankara: Ankara Üniversitesi Yayınevi, 2012, 515-529.

Ülken, Hilmi Ziya. Ziya Gökalp, haz. Yunus Koç, İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları, 2007.