Kentsel Dış Mekânlarda Merdiven Tasarımlarının Trabzon Kenti Örneğinde İrdelenmesi

Kentsel dış mekânlarda yer alan merdivenler; farklı yükseklikteki alanları birbirine bağlayarak yaya sirkülasyonunu sağlayan, işlevsel amaçlı oldukları kadar, estetik açıdan da yer aldıkları mekânların görsel kalitesini etkileyebilecek donatı elemanlarıdır. İşlevsel ve estetik merdiven tasarımları, bulundukları mekânlar için iyi bir peyzaj görünümü oluşturabilirler. Topografik yapısı nedeniyle dik eğimli bir alan üzerine kurulu olan Trabzon kenti dış mekân düzenlemelerinde merdivenler, zorunluluk gereği ortaya çıkmakta ve yoğun olarak kullanılmaktadırlar. Bu çalışmada, Trabzon kenti dış mekânlarında yer alan bazı merdiven örneklerine ilişkin gözlem ve incelemeler yapılmıştır. Merdivenler; sokak ve rekreasyon alanı içinde yer alan, basamak sayıları, kullanım yoğunlukları ile dikkat çeken ve kent peyzajını etkileyebilecek örneklerden seçilmiştirler. Merdivenlerin durum ve nitelik yönünden işlevsel ve estetik değerlendirilmeleri yapılarak, kent peyzajına etkileri üzerinde durulmuştur ve ortaya çıkan sorunların giderilmesine yönelik çözüm önerileri getirilmeye çalışılmıştır

Anahtar Kelimeler:

Kentsel dış mekân, Merdiven, Tasarım, Kent peyzajı

Examining Stair Designs in Urban Outdoors on the Example of Trabzon City

Stairs in urban outdoors are equipment units which are used not only for their functionality,by providing pedestrian circulation with combining areas which have different altitudes, but also for their being esthetic, which can affect the visual quality of the site they are located in. Functional and esthetic stair designs, which enable the transition of inclination, can form a good landscape outlook for their sites. Stairs used for urban outdoor regulation in Trabzon, which is settled down on an inclined area due to its topographic structure, emerge by necessity and are used intensively. In this study, observations and examinations related to some stair samples located in Trabzon city are conducted. Those stairs are selected from the samples which are located in streets and recreation areas, which attract attention with their usage intensities and which can influence the city landscape. The effects of these stairs on city landscape are emphasized by carrying out the functional and esthetical evaluation on condition and qualification of the stairs. Solutions to the problems which occur as a of this evaluation are offered

Keywords:

Urban outdoor, Stair, Design, City landscape,

PDF

___

Arcan, F.E., Evci, F., 1992. Mimari tasarıma yaklaşım I, İkinci Baskı, Bina Bilgisi Çalışmaları, İki Yayınevi, 280 s, İstanbul.
Ayyıldız, S.,1996. Akçaabat geleneksel konutları ve K.T.Ü. lojmanlarındaki yaşama mekanlarının incelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, K.T.Ü., Fen Bilimleri Enstitüsü, 165 s, Trabzon. açısından
Bakan, K., Konuk, G. 1987.Türkiye’de kentsel dış mekanların düzenlemesi, YAE, Yayın No:U5, Uygulama Kılavuzu, Ankara.
Başal, M., 1997. Peyzaj Konstrüksiyonu Ders Kitabı. A.Ü. Ziraat Fakültesi Yayınları,1485, 445 s, Ankara. Bayraktar, N., Tekel, A., Ercoşkun, Ö.Y., 2008. Ankara Atatürk bulvarı üzerinde yer alan kentsel donatı değerlendirilmesi ve kent kimliği ilişkisi. Gazi Üniversitesi Müh. Mim. Fakültesi Dergisi, 23(1), 105-118. sınıflandırılması,
Çalışkan, O., 2006. Sokağı anlamak ya da toplumsal ben’in yeniden keşfi: Kentsel sokaklar ve kentsel ritüeller, TMMOB Planlama Dergisi 2, 163-168.
Ertaş, D.G., 2007. Yapısal özelliklerin endüstri ürünleri tasarımına etkileri. Doktora Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, 236 s, İstanbul.
Göğebakan, Y., 2012. Estetik ve kentsel yapılar üzerindeki etkisi. İnönü Üniversitesi Sanat ve Tasarım Dergisi, 2(4), 73-84.
Gülez, S., 1989. Park bahçe ve peyzaj mimarisi. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Orman Fakültesi, Ders Teksirleri Serisi 29, 317 s, Trabzon.
Gür, Ş.Ö., 1996. Mekân örgütlenmesi. Gür Yayıncılık, 280 s, Trabzon.
Hepcan, Ş., A. Kaplan, E.V. Küçükerbaş, B. Kemalpaşa yerleşiminde kentsel dış mekanların yeterliği üzerine bir araştırma. Ege Üniversitesi Araştırma Fonu 99.ZRF.019, Proje Raporu, Bornova. kent
Kın, R.E., 2007. Tasarımda doku kavramı ve işlevselliği. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi 189 s, İstanbul.
Öngören, C., 2004. Çok katlı yapılarda merdivenlerin yapı davranışına etkisi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 124 s, İstanbul.
Özdemir, H., 2007. Tarihi çevrelerde kentsel peyzaj tasarım ilkelerinin belirlenmesi, İstanbul Zeyrek örneğinde bir irdeleme, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 196 s, Bartın.
Özkan, B., E.V. Küçükerbaş, A. Kaplan, Ş., Hepcan, E., Malkoç, H. Sönmez, T., 2003. Muğla kenti kamusal dış mekanları bağlamında master plan çalışması. Yardımcı Ders Kitabı, Ege Üniversitesi Basımevi, 88 s, Bornova.
Şentürer, A., 1995. Mimaride estetik olgusu, Birinci Baskı, İ. T. Ü., Mimarlık Fakültesi, 225 s, İstanbul. URL1, 2013. http://www.trabzon.ormansu.gov.tr URL2, 2013. http://www.kentges.gov.tr/_dosyalar/kiu_trabzon _belediyesi URL3, 2013. http://www.ozerahsap.com/adimolcu.htm
URL16, 2013. http://www.lamira-easylife.com URL17, 2013.
http://www.designapothecary.wordpress.com URL18,
arkitektur-city-bridge
URL19, 2013. Merdivenli yollar, yokuşlar bir
kent gerçeği ise eğer. Mimarlığın buluşma
noktası, 2010. http://www.mindap.org
Yörük, İ., Gülgün, B., Müveyla, S., Ünal Akkaya,
F., 2006. Peyzaj planlama çalışmaları kapsamında
Ege üniversitesi kampüs örneğindeki peyzaj
donatı elemanlarının ergonomik-antropometrik
açıdan irdelenmesi. Ege Üniv. Ziraat Fak.
Dergisi, 43 (1), 157-168.