Fırtına Vadisi Yüksek Dağ Ormanlarında Stabilite ve Meşcere Değeri

Yüksek dağ ormanı basamağı içerisinde yer alan meşcerelerde öncelik koruma fonksiyonu üzerinde toplanmıştır. Erozyon kontrolü, çığ ve heyelan önleme, taş ve kaya yuvarlanması, yaban hayatı, rekreasyon gibi fonksiyonlar açısından değerlendirilme önceliği olan yüksek dağ ormanlarında, odun üretimi hiçbir zaman öncelikli olarak değerlendirmeye alınmamıştır. Diğer taraftan fonksiyonel sürdürülebilirlilik açısından koruyucu orman içerisinde koruma etkinliğinin devam ettirilebilmesi için stabilite kavramı ve sürüdürülebilirliliği oldukça önemlidir. Kritik ekosistem olarak tabir edilen yüksek dağ ormanı basamağı içerisinde tek ağaç istikrarlılığından meşcere istikrarlığına geçişte ağaçların bireysel gelişim eğilimleri çok daha önemli olmaktadır. Aynı zamanda yüksek dağ ormanı basamağı içerisinde meşcere yapılarının değişimlerinin analizinde, stabilite ve meşcere değeri verileri ayrım çizgisi olarak net parametrik bulgular verebilmektedir. Yapılan çalışmada savaş zonundan orman içine doğru giderken meşcere istikrarlığında pozitif olarak anlamlı değişimlerin gerçekleştiği tespit edilmiştir. Ağaç türü olarak ibreli türlerin yapraklılara nazaran gerek savaş zonunda gerekse orman sınırında ve orman içinde istikrarlık açısından avantajlı oldukları belirlenmiştir. Savaş zonu, orman sınırı ve orman sınırı altında yer alan örnek alanlar meşcere değer sınıfları açısından p≤0.05 önem düzeyi ile anlamlı bir farklılık göstermektedir. Savaş zonuna ilişkin 29 örnek alanın ortalama meşcere değeri 4.26 (min. 2.49, max. 4.75), orman sınırında ortalama meşcere değeri 3.63 (min. 2.46, max. 4.64), orman sınırı altında ise ortalama meşcere değeri 3.26 (min. 1.31, max. 4.39)’dır. Dolayısıyla elde edilen sonuçlara göre, yamaç boyunca aşağıdan yukarıya doğru orman sınırına ve savaş zonuna geçerken ortalama meşcere değerinin düştüğü söylenebilir

Stability and Stand Value in High Mountain Forests of Fırtına Valley

In high mountain forest stands priority collected on protection function. Erosion control, avalanche and landslide prevention, stone and rock falls, wildlife, recreation and etc. functions have priority for the assessment, however wood production is not taken into consideration as a priority. On the other hand in order to sustain the protection effectiveness for functional sustainability, stability and its sustainability is important as well. In high mountain forests which are located in critical ecosystem conditions individual growth abilities of the trees are become more important for crossing from tree stability to stand stability. At the same time in analysis of the stand structure dynamics in high mountain forest area, stability and stand value data can give distinct parametric results as a separating line factor. In this study significant differences were determined according to the stand stability which changes positively towards subtimberline from tree line. Also both in treeline, timberline and subtimberline stands coniferous individuals have advantage in tree stability than hardwood tree species. Stands in treeline, timberline and subtimberline have significant differences (p≤0.05) according to their stand quality values. According to obtained results mean stand quality value is 4.26 (min. 2.49, max. 4.75) in treeline, in timberline mean stand quality value is 3.63 (min. 2.46, max. 4.64) and in subtimberline stand quality value is 3.26 (min. 1.31, max. 4.39). So it is possible to say that stand quality value decreases towards treeline stands.from sub timberline

___

  • Aksoy, H., 1978,
  • Araştırma Ormanındaki Orman Toplumları ve Bunların
  • Araştırmalar, İÜ Orman Fakültesi Yayınları No: 2332/237, İstanbul.
  • Karabük-Büyükdüz Silvikültürel özellikleri Üzerine
  • Atalay, İ., Tetik, M., Yılmaz, Ö., 1985, Kuzeydoğu
  • Ormancılık Araştırma Enstitüsü Yayınları,
  • Teknik Bülten Serisi No: 141, Ankara. Başkent E.Z. ve Keleş, S., 2005, Spatial forest
  • planning: A review, Ecological Modelling, 188, 145-173. Becquey, J. ve Riou-Nivert, P., 1987, L’existence
  • peuplements, Consequences sur la gestion. Revue
  • Forstiere Francaise, 39, 323-334. stabilite des Bettinger, P., Johnson, D.L., Johnson, K.N.,
  • 2003, Spatial forest plan development with
  • ecological and economic goals, Ecological
  • Modelling, 169, 215-236. Blackburn, P., Petty, J.A.,1988, Theoretical
  • calculations of the influence of spacing on stand
  • stability. Forestry, 61, 235-244. Cremer, K.W., C.J. Borough, F.H. McKinnell
  • ve P.R. Carter, 1982, Effects of stocking and
  • thinning on wind damage in plantations, N. Z. J.
  • For. Sci., 12, 244-268. Cubbage, F., Horou, P., Sills, E., 2007, Policy
  • instruments to enhance multifunction forest
  • management, Forest Policy and Economics, 9, 833-851. Çolak, A.H. ve Pitterle, A., 1999, Yüksek Dağ I-Orta Silvikültürü.
  • Prensipler. I. Baskı, İstanbul. Avrupa. Genel Demirci, A., Yavuz, H., Üçler, A.Ö., Oktan,
  • E. ve Yücesan, Z., 2002, Ülkemizdeki Saf Doğu
  • Ladini Ormanlarında Meşcere Kuruluşları,
  • Büyüme ve Artım İlişkileri ve Silvikültürel
  • Öneriler, TÜBİTAK- TOGTAG, Proje No:
  • TARP-2051, Trabzon 169s. Galinski, W., 1989, A windthrow-risk
  • estimation for coniferous trees. Forestry, 62, 139- 146. Gardiner, B.A., Stacey, G.R., Belcher, R.E.,
  • Wood, C.J., 1997, Field and wind-tunnel
  • assessment of the implications of resapacing and
  • thinning on tree stability, Forestry, 70, 233-252. Gassabner, 1986; Gassebner, H., 1986,
  • Integrale schutzwaldinuentur im Neustift im
  • Stubaitale [In German]. Diss. BOKU29, UWGÖ, Wien. Howell, C.I., Wilson, A.D., Davey, S.M.,
  • Eddington, M.M., 2008, Sustainable forest
  • management reporting in Australia. Ecological
  • Indicators 8, 123-130. Jordan , R., 1976, Die ökologischen
  • Bedingungen an den Waldgrenzen der Erde. Allg.
  • Forstzeitschr.31. Kapucu, F., 1978 , Doğu Karadeniz
  • Bölgesindeki Doğu Ladini, Sarıçam, Doğu
  • Karadeniz Göknarı ve Doğu Kayını Karışık
  • Meşcerelerinin Yönünden
  • Kuruluşları-Amenajman
  • Araştırmalar, K.T.Ü. Orman Fakültesi, Doçentlik
  • Tezi, Trabzon. Üzerine Kurdoğlu, O., Çokçalışkan, B.A., 2011,
  • Assessing the effectiveness of protected area
  • management in the Turkish Caucasus. African
  • Journal of Biotechnology, 10 (75), 17208-17222 Lähde, E., Laiho, O. ve Norokorpi, Y., 1999,
  • Diversity-Oriented Silviculture in the Boreal
  • Zone of Europe, Forest Ecology and
  • Management, 118, 223-243. Langenegger, H., 1979, Eine Checkliste für Waldstabilität
  • Zeitschr. Forstwes., 130. Schweiz. Lohmander, P. ve
  • Windthrow probability as a function of stand
  • characteristics and shelter. Scand. J. For. Res., 2, 227-238. Helles, F., 1987, Maccurrach, R.S., 1991, Spacing an option for
  • reducing storm damage, Scottish Forestry, 45, 285-297. Mayer, H. ve Ott, E., 1991, Gebirgswaldbau
  • Schutzwaldplege. Ein Waldbaulicher Beitrag zur
  • Landschaftsökologie und zum Umweltschutz, Stuttgart. Mendoza, G.A ve Prabhu, R., 1999, Multiple
  • criteria decision making approaches to assessing
  • forest sustainability using criteria and indicators:
  • a case study. Forest Ecology and Management, 131, 107-126. Mericel, Fichtenbestand
  • Auslesedurcforstung Allg.Forstz., 30. im bei, 40-jähriger Nishimura, T.B., 2005, Tree characteristics
  • related to stem breakage of Picea glehnii and Abies
  • Management, 215, 295-306. Forest Ecology and Odabaşı, T., 1976, Türkiye’deki Baltalık ve
  • Korulu Baltalık Ormanları ve Bunların Koruya
  • Dönüştürülmesi Olanakları Üzerine Araştırmalar,
  • İ.Ü. Orman Fakültesi Yayınları, 2079/218, İstanbul. Pamay, 1962; Pamay, B., 1962. Türkiye’de silvestris Sarıçam
  • Gençleşmesi İmkanları Üzerine Araştırmalar,
  • Tarım Bakanlığı Orman Genel Müdürlüğü,
  • 337/31, İstanbul (In Turkish). L.)’ın Tabii Peltola, H., Kellomaeki, S., 1993, A
  • mechanistic model for calculating windthrow and
  • stem breakage of Scots pines at stand edge. Silva
  • Fennica, 27 (2), 99-111. Shimamoto, M., 2008, Forset sustainability and trade policies. Ecological Economics 66, 605- 614. Speidel, G., 1972, Planung im Forstbetrieb,
  • Paul Parey Verlag, Hamburg und Berlin, 352 pp. Store, R., 2009, Sustainable locating of
  • different forest use, Land Use Policy, 26, 610- 618. Üçler, A.Ö., Demirci, A., Yavuz, H., Yücesan,
  • Z., Oktan, E. ve Gül, A.U., 2001. Alpin Zona
  • Yakın Saf Doğu Ladini Ormanlarının Meşcere
  • Kuruluşlarıyla Fonksiyonel Yapılarının Tespiti ve
  • Silvikültürel Öneriler, Tübitak Tarım Orman ve
  • Gıda Teknolojileri Araştırma Grubu Proje No:
  • TOGTAG TARP-2215, Trabzon, 139 s. Valinger, E., Lundqvist, L., Bondesson, L.,
  • 1993, Assessing the risk of snow and wind
  • damage from tree physical characteristics.
  • Forestry, 66, 249-260. Wilson, J.S., 1988, Wind stability of naturally
  • regenerated and planted Douglas-fir stands in coastal Columbia.
  • Washington. 160 p. Oregon, and University Dissertation. of Wonn H.T. ve O'Hara K.L, Height:Diameter
  • Ratios and Stability Relationships for Four
  • Northern Rocky Mountain Tree Species, Western
  • Journal of Applied Forestry, Volume 16, Number
  • 2, 1 April 2001 , 87-94(8) Yücesan, Z., Üçler, A.Ö., Demirci, A., Yavuz,
  • H. ve Oktan, E., 2005, Subalpin Zondaki Saf
  • Doğu ladini (Picea orientalis (L.) Link.)
  • Meşcerelerinin Meşcere Değer Sınıfları ile Çap Basamaklarına
  • Değerlerinin Kıyaslanması, Ladin Sempozyumu
  • Bildiriler Kitabı, I. Cilt, Trabzon, 380-389. Yücesan, Z., 2006, Çamlıhemşin-Fırtına
  • vadisi yüksek dağlık alanlardaki saf ve karışık
  • ormanların meşcere dinamiklerinin analizi,
  • Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri
  • Enstitüsü, Doktora tezi, 310 s.