Borçka Barajı Gölü ve Çevresi Rekreasyonel Alan Kullanım Olanaklarının Belirlenmesi
Dünyada su kaynaklarının korunması, geliştirilmesi ve toplumun kullanımına sunulmasına yönelik üretilen projeler günümüzde önem kazanmaktadır. Bu projelerin en önemlilerinden biri barajlardır. Baraj gölleri, ülkemizde içme ve sulama suyu sağlama, su ürünleri üretimi, elektrik üretimi, ulaştırmanın yanında rekreasyon bakımından da önem taşımaktadır. Ülke kalkınmasında kamusal yarar sağlayan Çoruh Havzası Gelişme Planı kapsamında Artvin İl'inde planlanmış barajlar, projelendirilmiş ve uygulamaya konulmuştur. Ülke ekonomisine katkıları dikkate alındığında, su kaynaklarını geliştirme projelerinin uygulanması gerekli görülmektedir. Fakat bu projeleri sadece teknik ve ekonomik olarak ele almanın yeterli olmadığı, günümüz planlama yöntem ve teknikleri kullanılarak, baraj yapımı öncesi ve sonrası "sürdürülebilir bir çevre" olgusunu daima ön planda tutma gerekliliği Dünya Bankası ve gelişmiş ülkelerce de artık kabul görmektedir. Günümüzde, kentlerdeki nüfus artışı ve çalışma koşullarının getirdiği baskılar rekreasyon ihtiyacını ortaya çıkarmaktadır. Rekreasyon gereksinimlerini gidermek için insanlar değişik aktiviteler yapmak istemektedir. Baraj ve baraj göllerinin farklı olanaklarının ortaya konması, sosyo-kültürel ve ekonomik açılardan alternatifli kullanımı artık bir ihtiyaç olarak görülmektedir. Artvin İl'indeki Çoruh Vadisi doğal ve kültürel yapısı ile görülmeye değer yerlerindendir. Barajlar ile değişen coğrafyası, bölgeye yeni bir görünüm ve farklı değerler kazandırmaktadır. Yöre insanına yeni ekonomik fırsatlar, yeni alışkanlıklar ve beceriler kazandıracaktır. Bu kapsamda baraj göllerinin, su ve doğayı buluşturan konumu ele alınmalı ve insani açıdan yaratacağı olumlu duygular değerlendirilmelidir. Çalışmada alanının potansiyel rekreasyonel alan kullanımını belirlemeye yönelik faktörler belirlenmiş ve uygunluk analizi yapılmıştır. Elde edilen analiz sonuçlarına göre; öneri potansiyel ve rekreasyonel alan kullanım haritaları hazırlanmıştır. Bu Araştırma; Artvin İli sınırları içinde yapımı tamamlanan Borçka Barajı Gölü ve çevresinin kullanım olanaklarının araştırılması ve rekreasyon potansiyelinin değerlendirilmesi açısından önemlidir. Araştırma alanının mevcut doğal ve kültürel kaynak değerleri ve kullanım olanakları incelenerek, baraj çevresinin düzenlenmesine ilişkin planlama ve tasarım kararları belirlenecektir
Determination Of The Borcka Dam Reservoir Recreational Area Usage
First of all, when we qualify under the topic of economic and politic developments; world water supply protection, improvement and present them to usage of people with projects, which are created for this purpose, play a significant role. Dams are one of the most important projects in this idea. Remarkable method of dams are usually positioning narrow and deep part of valley, after that the area, which was already selected built vertically, then it holds to water and forms to reservoir of the dams. The main aims of dams are usually based on irrigation, produce electric, provide industry water and controlling flood. In Turkey dams play very important role for table water, irrigation, producing water products, electricity, resting, sport recreation, tourism and transportation. The improvement planning of Çoruh Basin, which gives many benefit to development of country, there are many dams designed in Artvin and some of them has been already applied. When the economic benefit are handle on, water supply development project are necessary for countries benefits. On the other hand, it is not well enough approaching the dams just the view of technical and economical ways, we also have to use current planning methods and techniques to reach a success. According the World Bank and developed countries other accepted key word for success is, the idea of ''sustainable environment''. As a result of negative effects of urbanisation, industrialisation, increasing population and rush hour; necessity of recreation becomes to more important. The people who want to do different activities, they usually travel different side of their home-country. In this aspect, we have to find different benefits from dams and reservoir with different ways and socio-cultural, economic aims multi functional use of dams becomes to requirement of people. Çoruh Valley is a spectacular part of Artvin Province with its natural and cultural structure. The new landscape formed by the dam lakes in this area will bring new occupations, habits and skills to the local people. The dam lakes should be considered as the structures that combine nature and water and the impact on human emotions must be evaluated. A combined environment always allows a possibility of recreation. In this context, it is important how to bring people to the coastal side and how to plan this coastal if there is natural resources like creek, river, lake and sea. The aim of this project is to investigate the possibilities of land use and evaluate the possibilities
___
- Akesen, A., 1978. Türkiye'de Ulusal Parkın Açıkhava Rekreasyonu Yönünden Nitelikleri ve Sorunları (Örnek: Uludağ Ulusal Parkı), İ.Ü. Orman Fakültesi Yayınları, No: 2484/262, (1978).
- Anonim, 2013. Artvin İlinde Doğa Turizmi Master Planı 2013-2023, T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı, 12. Bölge Müdürlüğü Artvin Şube Müdürlüğü, Sayfa 15-20.
- Akten M., Yılmaz O., Gül A.,2009. Alan Kullanım Planlamasında Rekreasyonel Alan Kullanım Ölçütlerinin Belirlenmesi: Isparta Ovası Örneği Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi Seri: A, Sayı: 2, ISSN: 1302- 7085, Sayfa: 119-133
- Bulut, Y. 2000. Tercan Baraj Gölü Ve Çevresinin Potansiyelinin Araştırma, Doktora Tezi (Yayımlanmamış), AÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, Erzurum Alan Kullanım Belirlenmesi Üzerine Bir
- Cengiz, A. E., Gönüz, A. 2011. Ekolojik Açıdan Kentsel Alan Kullanımları: Çanakkale Kent Merkezi Örneği. Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Derg., 42 (1): 79-89, 2011 J. Of Agricultural Faculty Of Atatürk Univ., 42 (1): 79-89, 2011 ISSN : 1300-9036
- Eminağaoğlu Ö, Kutbay HG, Özkan ZC, Ergül A. 2008. Flora Of The Camili Biosphere Reserve Area (Borçka, Artvin, Turkey). Turkish Journal Of Botany 32: 43-90
- Eminağaoğlu Z., Özalp Yavuz, A., Surat, H. Yaman, Y., 2014, "Borçka Barajı Gölü ve Çevresi Olanaklarının Belirlenmesi Yönünde Planlama ve Tasarım Politikalarının Oluşturulması",Bilimsel Araştırma Projesi Sonuç Raporu, Artvin.
- Gök, Y. 2011. Kozan Baraj Gölü Ve Çevresinin Kararlarının Belirlenmesi, Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Adana. Alan Kullanım
- Gunn, C., 1994. Tourism Planning, 3rd. Ed. London, Taylor And Francis
- Khazim, A., 1990. Metropoliten Alanlar içinde Kalan Su Kıyılarının Rekreasyonel Kullanımı "Ankara Mogan Gölü" Örneği, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Şehir ve Bölge Planlama Anabilim Dalı, Ankara
- Kopar, İ., Sever, R. 2008. Karagöl (Borçka- Artvin). E-Dergi.Atauni.Edu.Tr / Ataunisosbil / Article / Download /... / 1020000462. 27.06.2014
- Kraus, Richard G., 1977. Recreation Today: Program, Planning and Leadership (Second Edition), Company Goodyear Publishing
- Karahan, F., Orhan, T., 2013. Çoruh Havzası Uzundere Planlaması Önünden Suya Dayalı Olanakları. http://www.gelecekturizmde.com/wp- content/uploads/2013/02/04_Coruh-Havzasi- Uzundere-Vadisinin-Kirsal-Rekreasyon- Planlamasi1.pdf, Alıntı tarihi:02.10.2015
- Mansuroğlu, S. 2002. Akdeniz Üniversitesi Öğrencilerinin Serbest Zaman Özellikleri Ve Dış Mekan Rekreasyon Eğilimlerinin Belirlenmesi. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 2002, 15(2),53-62
- Mcharg I. L., 1992. Design With Nature. Natural History Press, Garden City, New Yorkankara.
- Nowaczek Agnes M. K., 2003. "Planning for selective use and ecologically compatible forms of outdoor recreation: One means of core area revitalization in the city of Waterloo, Ontario", Master http://etd.uwaterloo.ca/etd/anowacze2003.pdf. of Waterloo.
- Ortaçeşme, V. 1996. Adana İli Akdeniz Kıyı Kesiminde Ekolojik Peyzaj Planlama İlkeleri Çerçevesinde Değerlendirilmesi Ve Optimal Alan Kullanım Önerileri, Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Adana.
- Oruçkaptan, A. 2002. Su Parkı Planlama Kriterlerinin Saptanması Ve Ankara Susuz Gölet'i Örneginde Degerlendirilmesi Üzerine Bir Arastırma. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Ankara.
- Ryan, C., 1991. Tourism And Marketing-A Symbiotic Relationship. Tourism Management, 12(2),101-111
- Serarslan, M., Z.,ve Bakır, B., 1988. "Turizm Pazarlamasında Sporun Yeri ve Türkiye Açısından Değerlemesi", Pazarlama Dünyası, Mayıs- Haziran, Yıl:2 Sayı:9, ss.28-30.
- Surat, H., Özdemir, M., Yaman, Y., 2015. Borçka Baraj Gölü Ve Yakın Çevresinin Rekreasyon Potansiyelinin Swot Analizi İle Değerlendirilmesi. 1. Uluslararası Mühendislik, Mimarlık Ve Tasarım Kongresi. 13-14 Kasım, Kocaeli
- Tolunay A., Alkan H., Korkmaz M., 2004. Isparta Tarihi Ayazmana Mesireliği'nin Açıkhava Rekreasyonu Açısından Kullanıcı Özellikleri. Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 8-1 (2004) 59-70.
- Topay, M., Ve Memlük, Y., 2011. Rekreasyonel Etkinlikler İçin Uygun Alan Seçimine Yönelik Yeni Bir Yöntem Yaklaşımı; Bartın-Uluyayla Örneği. SDÜ. Orman Fakültesi Dergisi,12:141-147
- Yıldız, N.D. 2006. Tortum Çayı Havzasının Kullanımlarının Uygun Belirlenmesi. Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Erzurum.
- Yılmaz, S. 1998. Erzurum Ovasının Optimal Alan Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, Doktora Tezi, Erzurum.
- Zengin, M., Yılmaz S., 2008. Ardahan Kura Nehri ve Yakın Çevresi Alan Kullanımlarının Belirlenmesi, Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Derg., 39 (1), 43-54, 2008.