Üniversite Öğrencilerinde Kendini Sabotajın Yordayıcısı Olarak Cinsiyet, Yaş ve Farklı Mükemmeliyetçilik Tarzları

Bu araştırmanın amacı üniversite öğrencilerinde cinsiyet, yaş ve mükemmeliyetçiliğin farklı boyutlarının (olumlu mükemmeliyetçilik, olumsuz mükemmeliyetçilik, düzen) kendini sabotajla ilişkisinin incelenmesidir. Bu amaç doğrultusunda, araştırmanın katılımcılarını oranlı küme örnekleme yoluyla seçilen 598 öğrenci oluşturmuştur. Katılımcılar, Kişisel Bilgi Formu, Olumlu-Olumsuz Mükemmeliyetçilik Ölçeği ve Kendini Sabotaj Ölçeğini cevaplamıştır. Araştırma sonucunda üniversite öğrencilerinin olumlu mükemmeliyetçilik düzeyinin, mükemmeliyetçiliğin düzen boyutunun ve yaşın kendini sabotajı negatif yönde; olumsuz mükemmeliyetçilik düzeyinin ise kendini sabotajı pozitif yönde anlamlı bir şekilde yordadığı bulunmuştur. Ancak, cinsiyetin kendini sabotajın anlamlı bir yordayıcısı olmadığı ortaya çıkmıştır. İlerleyen çalışmalarda kendini sabotaj ve mükemmeliyetçiliğin farklı boyutları arasındaki ilişkide hangi değişkenlerin aracı rolü olduğu araştırılabilir.

Anahtar Kelimeler:

Cinsiyet, Olumlu mükemmeliyetçilik, Olumsuz mükemmeliyetçilik, Üniversite öğrencileri, Yaş

Gender, Age and Different Perfectionist Styles as Predictors of Self-Handicapping Among University Students

The aim of this study was to investigate the relationship between gender, age, different dimensions of perfectionism (positive perfectionism, negative perfectionism, order), and self-sabotage in university students. For this purpose, the participants of the study consisted of 598 students selected through proportional cluster sampling. The participants answered the Personal Information Form, Positive-Negative Perfectionism Scale and Self-Sabotage Scale. As a result of the study, the positive and the order subscale scores of perfectionism and age predicted negatively self-sabotage while, negative perfectionism predicted self-sabotage positively. However, the results revealed that sex was not a significant predictor of self-sabotage. In future studies, it can be investigated which variables act as mediators in the relationship between different dimensions of perfectionism and self-sabotage.

Keywords:

Age, Gender, Negative perfectionism, Positive perfectionism, University students,

PDF

___

Abacı, R. ve Akın, A. (2011). Kendini sabotaj insanoğlunun sınırlı doğasının bir sonucu. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Akça, F. (2012). An investigation into the self-handicapping behaviors of undergraduates in terms of academic procrastination, the locus of control and academic success. Journal of Education and Learning, 1(2), 288-297.
Akın, A. (2012). Kendini sabotaj ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Eğitim ve Bilim, 37(164), 164-187.
Alemdağ, C. (2015). Beden eğitimi öğretmeni adaylarının epistemolojik inançları, akademik öz-yeterlikleri ve öğrenme yaklaşımları. (Yayımlanmamış doktora tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
Altun, F. ve Yazıcı, H. (2010). Öğrencilerin olumlu ve olumsuz mükemmeliyetçilik özellikleri ile akademik başarıları arasındaki ilişkiler. International Conference on New Trends in Education and Their Implications, 11, 534-539.
Anlı, G. (2011). Kendini sabotaj ve psikolojik iyi olma arasındaki ilişkinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
Ashby, J. S. ve Kottman, T. (1996). Inferiority as a distinction between normal and neurotic perfectionism. Individual Psychology, 52(3), 238-245.
Ashby, J. S. ve Rice, K. G. (2002). Perfectionism, dysfunctional attitudes, and self-esteem: A structural equations analysis. Journal of Counselling and Development, 80(2), 197-203.
Baumeister, R. F. (1997). Esteem threat, self-regulatory breakdown, and emotional distress as factors in self-defeating behavior. Review of General Psychology, 1(2), 145-174.
Beck, B., Koons, S. ve Milgrim, D. (2001). Correlates and consequences of behavioral procrastination: The effects of academic procrastination, self-consciousness, self-esteem, and self-handicapping. Journal of Social Behavior and Personality, 16(1), 3-13.
Berglas, S. ve Jones, E. E. (1978). Drug choice as a self-handicapping strategy in response to noncontingent success. Journal of Personality and Social Psychology, 36(4), 405.
Brown, C. M., Park, S. W. ve Folger, S. F. (2012). Growth motivation as a moderator of behavioral self-handicapping in women. The Journal of Social Psychology, 152(2), 136-146.
Burka, J. B. ve Yuen, L. M. (2008). Procrastination: Why you do it, what to do about it now. Cambridge: Da Capo Press.
Burns, D. D. (1980). Feeling good: The new mood therapy. New York: The New American Library Inc.
Coşar, S. (2012). Çalışanların tükenmişlik düzeyleri ile kendini engelleme düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Maltepe Üniversitesi, İstanbul.
Damjan, S. ve Darja, K. G. (2011). Competitiveness and motivation for education in self-handicapping. Studia Psychologica, 53(1), 83-96.
Deary, V. ve Chalder, T. (2010). Personality and perfectionism in chronic fatigue syndrome: A closer look. Psychology and Health, 25(4), 465-475.
Elliot, A. J. ve Church, M. A. (2003). A motivational analysis of defensive pessimism and self-handicapping. Journal of Personality, 71(3), 369-396.
Elmas, P. ve Akfırat, S. (2015). Mazeret bulma eğilimi ile özsaygı arasındaki ilişkinin incelenmesi: mazeret bulma eğilimi başarısızlık durumunda özsaygıyı korur mu? Başlangıçtaki özsaygı düzeyinin rolü. Psikoloji Çalışmaları Dergisi, 34(2), 17-34.
Enders, C. K. (2010). Applied missing data analysis. New York: Guilford Press.
Erbaş, M. (2012). Öğretmen adaylarının mükemmeliyetçilik düzeylerinin red duyarlılığı ve öznel iyi oluş düzeylerine göre incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun.
Flett, G. L. ve Hewitt, P. L. (2002). Perfectionism and maladjustment: An overview of theoretical, definitional, and treatment issues. Flett, G. L. ve Hewitt, P. L. (Ed.), Perfectionism: Theory, research, and treatment, içinde (ss. 5–31). Washington: American Psychological Association.
Frost, R. O., Marten, P. A., Lahart, C. ve Rosenblate, R. (1990). The dimensions of perfectionism. Cognitive Therapy and Research, 14(4), 449-468.
Geçtan, E. (2002). Psikanaliz ve sonrası. İstanbul: Mentis Yayıncılık.
Graham, J. W. (2009). Missing data analysis: Making it work in the real world. Annual Review of Psychology, 60(1), 549–576 doi:10.1146/annurev.psych.58.110405.085530.
Greaven, S. H., Santor, D. A., Thompson, R. ve Zuroff, D. C. (2000). Adolescent self-handicapping, depressive affect, and maternal parenting style. Journal of Youth and Adolescence, 29, 631-646.
Hamachek, D. E. (1978). Psychodynamics of normal and neurotic perfectionism. Psychology: A Journal of Human Behavior, 15(1), 27–33.
Hendrix, K. S. ve Hirt, E. R. (2009). Stressed out over possible failure: The role of regulatory fit on claimed self-handicapping. Journal of Experimental Social Psychology, 45, 51-59.
Hirt, E. R., Mccrea, S. M. ve Boris, H. I. (2003). I know you self-handicapped last exam: Gender differences in reactions to self-handicapping. Journal of Personality and Social Psychology, 84(1), 177-193.doi: 10.1037/0022-3514.84.1.177.
Hirt, E. R., McCrea, S. M. ve Kimble, C. E. (2000). Public self-focus and sex differences in behavioral self-handicapping: Does increasing self-threat still make it “just a man’s game?”. Personality and Social Psychology Bulletin, 26(9), 1131-1141.
Hollender, M. H. (1965). Perfectionism. Comprehensive Psychiatry, 6(2), 94-103.
Jones, E. E. ve Berglas, S. (1978). Control of attributions about the self through self-handicapping strategies: The appeal of alcohol and the role of underachievement. Personality and Social Psychology Bulletin, 4(2), 200-206.
Jones, E. E. ve Rhodewalt, F. (1982). The self-handicapping scale. Princeton, NJ: Princeton University.
Kalyon, A., Dadandı, İ. ve Yazıcı, H. (2016). Kendini sabote etme eğilimi ile narsistik kişilik özellikleri. Düşünen Adam, 29(3), 237-246. doi: 10.5350/DAJPN2016290305.
Karner, A. (2014). Perfectionism and self-handicapping in adult education. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 142, 434-438. doi: 10.1016/j.sbspro.2014.07.699.
Kearns, H., Forbes, A., Gardiner, M. ve Marshall, K. (2008). When a high distinction isn't good enough: A review of perfectionism and self-handicapping. Australian Educational Researcher, 35(3), 21-36.
Kıral, E. (2012). İlköğretim okulu yöneticilerinin mükemmeliyetçilik algısı ve kontrol odağı ile ilişkisi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara.
Kimble, C. E. ve Hirt, E. R. (2005). Self-focus, gender, and habitual self-handicapping: Do they make a difference in behavioral self-handicapping?. Social Behavior and Personality: An international journal, 33(1), 43-56.
Kinnon, M. C. ve Murray, C. B. (2007). A profile of college self-handicapper. Undergraduate Research Journal, 1, 13-17.
Kottman, T. ve Ashby, J. (2000). Perfectionistic children and adolescents: Implications for school counselors. Professional School Counseling, 3(3), 182-188.
Krejcie, R. V. ve Morgan, D. W. (1970). Determining sample size for research activities. Educational and Psychological Measurement, 30(3), 607–610.
Leary, M. R. ve Shepperd, J. A. (1986). Behavioral self-handicaps versus self-reported handicaps: A conceptual note. Journal of Personality and Social Psychology, 51(6), 1265–1268. doi:10.1037/0022-3514.51.6.1265
Leondari, A. ve Gonida, E. (2007). Predicting academic self‐handicapping in different age groups: The role of personal achievement goals and social goals. British Journal of Educational Psychology, 77(3), 595-611.
Little, R. J. (1988). A test of missing completely at random for multivariate data with missing values. Journal of the American Statistical Association, 83(404), 1198–1202. doi:10.1080/01621459.1988.10478722.
Litvinova, A., Balarabe, M. ve Mohammed, A. I. (2015). Influence of personality traits and age on academic self-handicapping among undergraduate students of Ahmadu Bello University, Zaria, Nigeria. Psychology, 6(15), 1995-2003.doi: 10.4236/psych.2015.615197.
Locicero, K. A. ve Ashby, J. S. (2000). Multidimensional perfectionism and self-reported self-efficacy in college students. Journal of College Student Psychotherapy, 15(2), 47-56.
Mccrea, S. M., Hirt, E. R. ve Milner, B. J. (2008). She works hard for the money: Valuing effort underlies gender differences in behavioral self-handicapping. Journal of Experimental Social Psychology, 44(2), 292-311. doi:10.1016/j.jesp.2007.05.006.
Mello-Goldner, D. ve Jackson, J. (1999). Premenstrual syndrome (PMS) as a self-handicapping strategy among college women. Journal of Social Behavior and Personality, 14(4), 657-669.
Oğuz, A. (2009). Sınıf öğretmeni adaylarının akademik öz-yeterlik inançlarının incelenmesi. Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 2(2), 15-29.
Owens, R. G. ve Slade, P. D. (2008). So perfect it's positively harmful? Reflections on the adaptiveness and maladaptiveness of positive and negative perfectionism. Behavior Modification, 32(6), 928-937.
Özçetin, Y. S. Ü. ve Hiçdurmaz, D. (2016). Kendini sabote etme ve ruh sağlığı üzerine etkisi. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 8(2), 145-154. doi: 10.18863/pgy.13806.
Özgüngör, S. (2003). Mükemmeliyetçilik ve özerklik destekleyici davranışların amaç tarzları ile ilişkisi. Eğitim ve Bilim, 28(127), 25-30.
Periasamy, S. ve Ashby, J. S. (2002). Multidimensional perfectionism and locus of control: Adaptive vs maladaptive perfectionism. Journal of College Student Psychotherapy, 17(2), 75-86.
Pulford, B. D., Johnson, A. ve Awaida, M. (2005). A cross-cultural study of predictors of self-handicapping in university students. Personality and Individual Differences, 39(4), 727-737. doi:10.1016/j.paid.2005.02.008.
Rhodewalt, F. ve Tragakis, M. (2002). Self-handicapping and the social self: The cost and rewards of interpersonal self-construction. New York: Psychology Press.
Rice, K. G. ve Preusser, K. J. (2002). The adaptive-maladaptive perfectionism scale. Measurement and Evaluation in Counseling and Development, 34(4), 210-222.
Roedell, W. C. (1984). Vulnerabilities of highly gifted children. Roeper Review, 3(6), 127-130.
Sahranç, Ü. (2011). An investigation of the relationships between self-handicapping and depression, anxiety, and stress. International Online Journal of Educational Sciences, 3(2), 526-540.
Sapmaz, F. (2006). Üniversite öğrencilerinin uyumlu ve uyumsuz mükemmeliyetçilik özelliklerinin psikolojik belirti düzeyleri açısından incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
Sarıçalı, M. (2014). Psikolojik danışman adaylarının kendini engelleme algılarının özgünlük düzeyleri ve aldıkları süpervizyon açısından incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
Sarıoğlu, A. F. (2011). Öğretmen adaylarının akademik erteleme eğilimi ile mükemmeliyetçilik düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
Schafer, J. L. ve Graham, J. W. (2002). Missing data: Our view of the state of the art. Psychological Methods, 7(2), 147–177. doi:10.1037/1082-989X.7.2.147.
Slade, P. D. ve Owens, R. G. (1998). A dual process model of perfectionism based on reinforcement theory. Behavior Modification, 22(3), 372-390.
Slaney, R. B. ve Ashby, J. (1996). Perfectionists: Study of a criterion group. Journal of Counselling and Development,74(4), 393-398.
Slaney, R. B., Rice, K. G., Mobley, M., Trippi, J. ve Ashby, J. S. (2001). The revised almost perfect scale. Measurement and Evaluation in Counseling and Development, 34(3), 130-145.
Smederevac, S., Novovic, Z., Milin, P., Janicic, B., Pajic, D. ve Biro, M. (2003). Tendency to self-handicapping in the situation of expected failure. Psihologija, 36(1-2), 39-58.
Smith, T. W. Snyder, C.R. ve Perkins, S. C. (1983). The self-serving function of hypochondriacal complaints: Physical symptoms as self-handicapping strategies. Journal of Personality and Social Psychology, 40(4), 787–797. doi:10.1037/0022-3514.44.4.787
Stewart, M. A. ve De George-Walker, L. (2014). Self-handicapping, perfectionism, locus of control and self-efficacy: A path model. Personality and Individual Differences, 66, 160-164.
Stoeber, J. ve Otto, K. (2006). Positive conceptions of perfectionism: Approaches, evidence, challenges. Personality and Social Psychology Review, 10(4), 295-319.
Suddarth B. H. ve Slaney R.B. (2001). An investigation of the dimensions of perfectionism in college students. Measurement Evaluation in Counseling and Development, 34, 157-165.
Tabachnick, B. G. ve Fidell, L. S. (2012). Using multivariate statistics (6. bs.). Harlow, Essex: Pearson Education.
Ulu, İ. P. (2007). An investigation of adaptive and maladaptive dimensions of perfectionism in relation to adult attachment and big five personality traits. (Yayımlanmamış doktora tezi). Ortadoğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
Urdan, T. ve Midgley, C. (2001). Academic self-handicapping: What we know, what more there is to learn? Educational Psychology Review, 13(2), 115-138.
Üzbe, N. (2013). Başarı hedef yönelimi, benlik saygısı ve akademik başarının kendini engellemeyi yordamadaki rolü. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
Want, J. ve Kleitman, S. (2006). Imposter phenomenon and self-handicapping: Links with parenting styles and self-confidence. Personality and Individual Differences, 40(1), 961-971. doi:10.1016/j.paid.2005.10.005.
Ward, A. M. ve Ashby, J. S. (2008). Multidimensional perfectionism and the self. Journal of College Student Psychotherapy, 22(4), 51-65.
Yavuzer, Y. (2015). Investigating the relationship between self-handicapping tendencies, self-esteem and cognitive distortions. Educational Sciences: Theory and Practice, 879-890. doi:10.12738/estp.2015.4.2434.
Zafer, M. (2016). İtfaiye çalışanlarında psikolojik dayanıklılık ve kendini sabotaj düzeylerinin incelenmesi: İstanbul itfaiyesi örneği. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Nişantaşı Üniversitesi, İstanbul.
Zuckerman, M., Kieffer, S. C. ve Knee, C. R. (1998). Consequences of self-handicapping: Effects on coping, academic performance and adjustment. Journal of Personality and Social Psychology, 74(6), 1619-1628.