Toplumsal Cinsiyet Rolleri Ölçeği’nin Türkçe’ye Uyarlaması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Bu araştırmanın amacı, Toplumsal Cinsiyet Rolleri Tutum Ölçeğini Türkçe’ye uyarlamak ve geçerlik, güvenirlik analizlerini yapmaktır. Araştırma üç aşamada gerçekleştirilmiştir. Bu araştırmanın sırasıyla birinci aşamasına 326, ikinci aşamasına 278, üçüncü aşamasına 57 gönüllü üniversite öğrencisi katılmıştır. İlk aşamada çeviri çalışması, açımlayıcı faktör analizi yapılmıştır. İkinci aşamada doğrulayıcı faktör analizi, uyum geçerliği ve güvenirlik, üçüncü aşamada ise test-tekrar test sonuçları incelenmiştir. Açımlayıcı faktör analizi sonucunda, ölçeğin toplam varyansının %38.6’sının açıklandığını görülmüştür. Doğrulayıcı faktör analizi sonucunda uyarlanan ölçeğin iyi uyum iyiliğine sahip olduğu gözlenmiştir. Ölçeğin uyum geçerliği Çelişik Duygulu Cinsiyetçilik Ölçeği ile incelenmiştir. Ölçeğin iç tutarlılık katsayısı .88, test-tekrar test güvenirlik katsayısı .77olarak bulunmuştur. Araştırma sonuçları, Toplumsal Cinsiyet Rolleri Tutum Ölçeği Türkçe formunun geçerli ve güvenilir bir ölçek olduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelimeler:

Cinsiyet rolleri, geçerlik, güvenirlik, üniversite öğrencileri

Adaptation of Gender Role Attitudes Scale to Turkish: A Study of Validity and Reliability

The purpose of this study is to adapt “Gender Role Attitudes Scale” into Turkish and to conduct the validity and reliability analyses. The research was conducted in three stages. A total of 326, 278 and 57 volunteer undergraduate students took part in the first, second, and third stages of the study, respectively. In the first stage, translation study, exploratory factor analyses were performed. In the second stage, confirmatory factor analysis, compliance validity and reliability were examined and in the third stage test-retest results were examined. As a result of exploratory factor analysis, it was seen that 38.6% of the total variance of the scale was explained. As a result of confirmatory factor analysis, it was observed that the adapted scale had a good fit. The compliance validity of scale was examined by the Ambivalent Sexism Scale. The internal consistency coefficient was .88, test-retest reliability coefficient was found to be .77. The results of the study show that the Turkish version of the Gender Role Attitude Scale is a valid and reliable scale.

Keywords:

Gender roles, validity, reliability, university students,

PDF

___

Altınova, H.H. & Duyan, V. (2013). Toplumsal Cinsiyet Algısı Ölçeğinin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Toplum ve Sosyal Hizmet, 24(2), 9-22.
Bhasin K. (2003). Toplumsal cinsiyet “bize yüklenen roller”. İstanbul: Kadınlarla Dayanışma Vakfı Yayınları.
Brown, T.A. (2006). Confirmatory Factor Analysis for Applied Research (First Edition). NY: Guilford Publications, Inc.
Büyüköztürk, Ş., Akgün, Ö. E., Özkahveci, Ö., & Demirel, F. (2004). The validity and reliability study of the Turkish version of the motivated strategies for learning questionnaire. Educational Sciences: Theory & Practice, 4(2), 231-239.
Chao, R.C. & Nath, S.R. (2011). The role of ethnic identity, gender roles, and multicultural training in college counse-lors’ multicultural counseling competence: A mediation model. Journal of College Counseling, 14(1), 50-64.
Constantine, M.G. (2000). Social desirability attitudes, sex, and affective and cognitive empathy as predictors of self-reported multicultural counseling competence. The Counseling Psychologist, 28, 857-872.
Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G., & Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İstatistik SPSS ve LISREL Uygulamaları. Ankara: PegemA Yayıncılık.
Dökmen, Z. (1991). BEM Cinsiyet Rolü Envanterinin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 31(2), 495-509.
García-Cueto, E., Rodríguez-Díaz, F.J., Bringas-Molleda, C., López-Cepero, J., Paíno-Quesada, S. &
Rodríguez-Franco, L. (2015). Development of the Gender Role Attitudes Scale (GRAS) amongst young Spanish people. International Journal of Clinical and Health Psychology, 15(1), 61-68.
Glick, P. & Fiske, T.S. (1996). The ambivalent sexism inventory: Differentiating hostile and benevolent sexism. Journal of Personality and Social Psychology, 70, 491-512.
Gözütok, F.D., Toraman, Ç. & Acar-Erdol, T. (2017). Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Ölçeğinin Geliştirilmesi. İlköğretim Online, 16(3), 1036-1048.
Hair, J.F., Anderson, R.E., Tahtam, R.L. & Black, W.C. (1998). Multivariate data analysis (5th Edt.). New Jersey, NJ: Printice-Hall.
Hooper, D. Coughlan, J. & Müllen, M. (2008). Structural equation modeling. Guidelines for determining model fit. The Electronic Journal of Business Research Methods. 6(1), 53-60.
King, L.A., King, D.W., Carter, D.B., Surface, C.A. & Stepanski, K. (1994). Validity of the sex-role egalitarianism scale: Two replication studies. Sex Roles, 31, 339-348.
King, L.A., King, D.W., Gudanowski, D.M. & Taft, C.T. (1997). Latent structure of the sex-role egalitarianism scale: Confirmatory factor analysis. Sex Roles, 36, 221-234.
Öngen, B. & Aytaç, S. (2013). Üniversite öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumları ve yaşam değerleri ilişkisi. Sosyoloji Konferansları, 48, 1-18.
Özaydınlık, K. (2014). Toplumsal cinsiyet temelinde türkiye’de kadın ve eğitim. Sosyal Politika ve Çalışma Dergisi, 33, 93-112.
Özdamar, K. (1997). Paket Programlar ile İstatistiksel Veri Analizi 1, Eskişehir: Kaan Kitabevi. Sakallı-Uğurlu, N. (2002). Çelişik duygulu cinsiyetçilik ölçeği: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Türk Psikoloji Dergisi, 17(49), 47-58.
Seçgin, F. & Tural, A. (2011). Sınıf öğretmenliği bölümü öğretmen adaylarının toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutum-ları. e-Journal of New World Sciences Academy, 6(4), 2446-2458.
Sümer, N. (2000). Yapısal Eşitlik Modelleri. Türk Psikoloji Yazıları, 3(6), 49-74.
Şencan, H. (2005). Sosyal ve davranışsal ölçümlerde güvenilirlik ve geçerlilik, Ankara: Seçkin Yayınevi.
Turan, N., Öztürk, A., Kaya, H. & Aştı, T.A. (2011). Toplumsal cinsiyet ve hemşirelik. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 4(1), 167-173.
Valkenburg, P.M. & Peter, J. (2008). Adolescents’ identity experiments on the internet. Consequences for social compe-tence and self-concept unity. Communication Research, 35(2), 208-231.
Vefikuluçay, D., Zeyneloğlu, S., Eroğlu, K. & Taşkın, T. (2007). Kafkas üniversitesi son sınıf öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin bakış açıları. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 26-28.
Zeyneloğlu, S. & Terzioğlu, F. (2011). Toplumsal Cinsiyet Rolleri Tutum Ölçeğinin Geliştirilmesi ve Psikometrik Özellik-leri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40, 409-420.