Sınıf Öğretmeni Adaylarının Problem Çözme Sürecinde Kullandıkları Stratejiler: Rutin Problem Çözme Durumları

Yapılan çalışma genel anlamda, sınıf öğretmeni adaylarının problem çözme süreçleri ile ilgili durumlarını ortaya koymayı hedeflemekle beraber özelde, problem çözme sürecinde kullandıkları stratejilerin belirlenmesi amaçlamaktadır. Çalışma, bir devlet üniversitesinin eğitim fakültesi sınıf öğretmenliği ana bilim dalı üçüncü sınıfında öğrenim gören 126 katılımcı ile nitel olarak gerçekleştirilmiştir. Kendilerine sorulan ilkokul düzeyine uygun rutin bir problemin çözümünün incelenmesi ile elde edilen veriler Polya’nın problem çözme sürecinin basamakları doğrultusunda betimsel olarak analiz edilmiştir. Elde edilen sonuçlar, sınıf öğretmeni adaylarının çoğunlukla tahmin-kontrol, sistematik liste yapma ve ilkokul düzeyine uygun olmayan denklem kullanma stratejisini kullandıklarını, bir kısmının ise muhakeme etme ve diyagram kullanma stratejilerini tercih ettiklerini göstermektedir.

Anahtar Kelimeler:

Matematik eğitimi, problem çözme, problem çözme stratejisi, sınıf öğretmeni adayı

The Strategies Used by Prospective Primary School Teachers in the Process of Problem Solving: The Case of Routine Problem Solving

The study is aimed to reveal the statuses of prospective primary school teachers relevant to problem solving processes in general sense, it is actually aiming to determine the strategies they use in this process. The study had been realized qualitatively by 126 participants studying at third grade of primary school teaching department of a state university’s faculty of education. The data, obtained through the examination of the solution of a routine problem in primary school level directed to them, has been analyzed descriptively under stages by the problem solving process of Polya. The results indicate that they are generally using the strategies of guessing and checking, systematic listing and using equations and sometimes they prefer reasoning and using diagrams.

Keywords:

Mathematics education, problem solving, problem solving strategies, prospective primary school teacher,

PDF

___

Altun, M., Dönmez, N., İnan, H., Taner, M., & Özdilek, Z. (2001). Altı yaş grubu çocukların problem çözme stratejileri ve bunlarla ilgili öğretmen ve müfettiş algıları. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 211–230.
Altun, M., Bintaş, J., Yazgan, Y., & Arslan, Ç. (2004). İlköğretim Çağındaki Çocuklarda Problem Çözme Gelişiminin İncelenmesi. Uludağ Üniversitesi, Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi, Bursa.
Altun, M., Memnun, D. S., & Yazgan, Y. (2007). Primary school teacher trainees’ skills and opinions on solving non-routine mathematical problems. Elementary Education Online, 6(1), 127-143.
Altun, M. (2010). Eğitim fakülteleri ve sınıf öğretmenleri için matematik öğretimi. Bursa: Ak-tüel Alfa Akademi.
Avcu, S. (2012). İlköğretim matematik öğretmen adaylarının matematiksel problem çözme-de kullandıkları stratejilerin incelenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Orta Doğu Tek-nik Üniversitesi, Ankara.
Aylar, E. (2017). Sınıf öğretmeni yetiştirme sürecinde problem çözmeye dair pedagojik alan bilgisine ilişkin çıkarımlar. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 13(2), 744-759.
Berg, B. L. (2001). Qualitative research methods for the social sciences. Boston: Allyn and Bacon.
Cai, J. (2003). Singaporean students’ mathematical thinking in problem solving and problem posing: An exploratory study. International Journal of Mathematical Education in Science and Technology, 34(5), 719-737.
English, L. D., Jones, G. A., Tirosh, D., Lesh, R., & Bartolini Bussi, M. G. (2002). Future issues and direction in international mathematics education research. In L. D. English (Ed.), Handbook of International Research in Mathematics Education (787-812). New Jersey: Law-rence Erlbaum Associates.
Fan, L., & Zhu, Y. (2007). Representation of problem-solving procedures: A comparative look at China, Singapore, and US mathematics textbooks. Educational Studies in Mathematics, 66(1), 61-75.
Gümüş, F. Ö., & Umay, A. (2017). Problem çözme stratejileri öğretiminin ilköğretim matematik öğretmen adaylarının kavramsal/işlemsel çözüm tercihlerine ve problem çözme performansına etkisi. İlköğretim Online, 16(2), 746-764.
Gürbüz, R., & Güder, Y. (2016). Matematik öğretmenlerinin problem çözmede kullandıkları stratejiler. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD) 17(2), 371-386.
Hammerness, K., Darling-Hammond, L., & Bransford, J. (2005). Preparing teachers for a changing world. What teachers should learn and be able to do. In L. Darling-Hammond and J. Bransford (Eds), How Teachers Learn and Develop (pp. 358-389), Jossey-Bass: Wiley.
Jonassen, D. H. (2000). Toward a design theory of problem solving. Educational Technology: Research and Development, 48 (4), 63–85.
Kılıç, Ç. (2014). Sınıf öğretmenlerinin problem kurmayı algılayış biçimlerinin belirlenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 22(1), 203-214.
Krulik, S., & Rudnick, J. (1988). Problem solving: A handbook for elementary school teachers. Boston: Allyn and Bacon.
Leikin, R., & Levav-Waynberg, A. (2007). Exploring mathematics teacher knowledge to explain the gap between theory-based recommendations and school practice in the use of connecting tasks. Educational Studies in Mathematics, 66(3), 349-371.
Milli Eğitim Bakanlığı [MEB]. (2008). Öğretmen yeterlikleri: öğretmenlik mesleği genel ve özel alan yeterlikleri. Ankara: Millî Eğitim Basımevi.
Milli Eğitim Bakanlığı [MEB]. (2015). İlkokul matematik dersi (1, 2, 3 ve 4. sınıflar) öğretim programı, Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
Milli Eğitim Bakanlığı [MEB]. (2017). Matematik dersi öğretim programı (ilkokul ve ortaokul), Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
National Council of Teachers of Mathematics [NCTM]. (1991). 1991-1992 Handbook: NCTM goals, leaders, and positions. Reston, VA: NCTM.
National Council of Teachers of Mathematics [NCTM]. (2000). Principles and standards for school mathematics. Reston, VA: NCTM.
Olkun, S., & Toluk, Z. (2009). İlköğretimde etkinlik temelli matematik öğretimi. Ankara: Maya Akademi.
Pehlivan, C. F. (2011). Matematik problemlerinin çözümünde öğretmen adaylarının kullandık-ları stratejilerin ve gösterim şekillerinin analizi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
Polya, G. (1957). How to solve it? (2d ed.). New York: Anchor Books.
Posamentier, A. S., & Krulik S. (2008). Problem-solving strategies for efficient and elegant solutions, grades 6-12: A research for the mathematics teacher. California: Corwin Press.
Reys, R. E., Lindquist, M., Lambdin, D. V., & Smith, N. L. (2014). Helping children learn mathematics. NY: John Wiley & Sons.
Ulu, M. (2008). Sınıf öğretmeni, sınıf öğretmeni adayı ve 5. sınıf öğrencilerinin dört işlem problemlerini çözmede kullandıkları stratejilerin karşılaştırılması (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Kocatepe Üniversitesi, Afyon.
Verschaffel, L., De Corte, E., Lasure, S., Van Vaerenbergh, G., Bogaerts, H., & Ratinckx, E. (1999). Learning to solve mathematical application problems: A design experiment with fifth graders. Mathematical Thinking and Learning, 1(3), 195– 229.
Yavuz, G. (2006). Dokuzuncu sınıf matematik dersinde problem çözme stratejileri strateji öğretiminin duyuşsal özellikler ve erişiye etkisi (Yayınlanmamış doktora tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
Yazgan, Y., & Bintaş, J. (2005). İlköğretim dördüncü ve beşinci sınıf öğrencilerinin problem çözme stratejilerini kullanabilme düzeyleri: Bir öğretim deneyi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 210–218.
Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seç-kin Yayıncılık.
Yin, R. K. (2003). Case study researches, design and methods (3rd ed.). California: Sage Publications.