Sınıf Öğretmeni Adaylarının “Eğitim Programı, Öğretim, Öğretimi Planlama Ve Öğretimi Değerlendirme” Kavramlarına İlişkin Bilişsel Yapıları

Araştırmanın genel amacı, sınıf öğretmeni adaylarının eğitim programı, öğretim, öğretimi planlama ve öğretimi değerlendirme kavramlarına ilişkin bilişsel yapılarının ortaya çıkartılmasıdır. Bu genel amaç doğrultusunda, sınıf öğretmeni adaylarının ilgili kavramlara ilişkin bilişsel yapılarının nasıl haritalandığı ve kavramsal bilgi durumlarının tespiti üzerinde durulmuştur. Tarama modeline göre yürütülen araştırmanın çalışma grubunu, 2017-2018 eğitim yılında Gaziantep ilindeki bir vakıf üniversitesinde öğrenim gören 109 sınıf öğretmeni adayı oluşturmuştur. Araştırmada veriler kelimle ilişkilendirme testi aracılığıyla toplanmıştır. Elde edilen veriler kesme aralığı tekniğine ve betimsel analize göre bulgulara dönüştürülmüştür. Araştırmada sınıf öğretmeni adaylarının eğitim programı, öğretim, öğretimi planlama ve öğretimi değerlendirme kavramlarına ilişkin çok sayıda kelime ürettikleri ancak dört kavram arasındaki bağı hedef/kazanım, öğrenci, öğretmen ve süre/zaman olmak üzere sınırlı kelimelerle kurdukları tespit edilmiştir. Adayların eğitim programı kavramını merkeze almaları dikkat çekmiştir. Ancak zihinlerinde, öğretimi değerlendirme kavramını diğer kavramlara göre daha bağımsız kodladıkları da görülmüştür. Bu durumlar, birbirleriyle ilişkili bu kavramların zihinlerdeki yapılanmasının yetersizliğini göstermiştir. Adayların eğitim programı kavramıyla ilgili en fazla, öğretimi planlama kavramıyla ilgili ikinci sırada, öğretim kavramıyla üçüncü sırada ve öğretimi değerlendirme kavramıyla da ilgili en az kavram yanılgısı yaşadıkları da tespit edilmiştir. Adayların eğitim programı kavramıyla ilgili bilimsel açıdan kabul edilmeyecek kavramsallaştırmalarının fazla olduğu; öğretimi değerlendirme kavramıyla ilgili de bilimsel açıdan doğru olmayan kavramsallaştırmalarının en az düzeyde olduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

bilişsel yapı, eğitim programı ve öğretimi, kelime ilişkilendirme testi

Primary School Teacher Candidates’ Cognitive Structures in Relation to Curriculum, Instruction, Instruction Planning and Evaluating Instruction

The main purpose of this research is to reveal the cognitive structures of class teacher candidates in terms of curriculum, instruction, instruction planning and evaluating instruction. In accordance with the said purpose, mapping of the cognitive structures of primary school teacher candidates in regard to the terms mentioned above and assessment of the level of knowledge about these terms have been studied. 109 primary teacher candidates who attend a foundation university in Gaziantep in the academic year 2017-2018 constitute the sample of our research which has been created with the survey model. The data have been gathered via word association test. The gathered data have been analyzed and the proper results have been produced with the interslice distance technique and the descriptive analysis method. In this research, it was found that even though the candidates produced a lot of words about curriculum, instruction, instruction planning and evaluating instruction terms, they appeared limited when it comes to linking these four terms to each other by only using words such as goal/achievement, student, teacher and duration/time. It was noteworthy that the candidates put the term curriculum in the center. On the other hand it was also observed that the candidates coded the term evaluating instruction more independently in their minds than the other terms These obvservations reveal the inadequacy of the structures in candidates’ minds in regard to the aforementioned terms which are related to each other. It was determined that the candidates’ level of misconception, from highest to lowest, could be sorted in the following order: curriculum, instruction planning, instruction and evaluating instruction. It was also detected that the candidates made a lot of unscientific conceptulatizations about the term curriculum while making the least amount of unscientific conceptualizations about the term evaluating instruction.

Keywords:

cognitive structure, curriculum and instruction, word association test,

PDF

___

Aykaç, N., ve Çelik, Ö. (2014). Öğretmenlerin ve öğretmen adaylarının eğitim programına ilişkin metaforik algılarının karşılaştı-rılması, Eğitim ve Bilim, 39 (173), 328-340.
Bahar, M., Johnstone, A. H., & Sutcliffe, R. G. (1999). Investigation of students’ cognitive structure in elementary genetics thro-ugh word association tests, Journal of Biological Education, 33, 134-141.
Bahar, M., ve Özatlı, N.S. (2003). Kelime ilişkilendirme yöntemi ile lise 1. sınıf öğrencilerinin canlıların temel bileşenleri konu-sundaki bilişsel yapılarının araştırılması, Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 5(1),75-85.
Boyacı, A. (2009). İlköğretim okulu öğretmenlerinin eğitim planlaması süreçlerine yönelik kullandıkları metaforlar, Selçuk Üniver-sitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21, 111-124.
Bullough, R. V., & Stokes, D. K. (1994). Analyzing personal teaching metaphors in preservice teacher education as a means for encouraging professional development, American Educational Research Journal, 31(1), 197-224.
Büyüköztürk, Ş., Çakmak E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., ve Demirel, F. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri (18.bs.) Ankara: Pegem Yayıncılık.
Caswell, H. L., & Campbell, D. S. (1935). Curriculum development. (6th. ed.). New York: American Book Co.
Deese, J. (1962). Form class and determinants of association, Journal of Verbal Learning and Verbal Behavior, 2, 79 - 84.
Demeuse, M., & Strauven, C. (2016). Eğitimde program geliştirme. (Çev. Y. Budak). Ankara: Pegem Akademi.
Demirel, Ö. (2013). Eğitimde program geliştirme kuramdan uygulamaya. (20. bs.). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
Deveci, H., Çengelci Köse, T., ve Gürdoğan Bayır,Ö. (2014). Öğretmen adaylarının sosyal bilimler ve sosyal bilgiler kavramlarına ilişkin bilişsel yapıları: kelime ilişkilendirme testi uygulaması, Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16, 101-124.
Ekiz, D., ve Koçyiğit, Z. (2013). Sınıf öğretmenlerinin “öğretmen” kavramına ilişkin metaforlarının tespit edilmesi, Kastamonu Eğitim Dergisi, 21 (2), 439-458.
Ertürk, S. (1982). Eğitimde program geliştirme. (4. bs.).Ankara: Meteksan Ltd. Şti. Baskı.
Font, V., Bolite,J., & Acevedo, J. (2010). Metaphors in mathematics classrooms: analyzing the dynamic process of teaching and learning of graph functions, Educ Stud Math, 75,131–152.
Fullan, M., & Hargreaves, A. (1991). What is worth fighting for in your school. New York: Teachers College Press.
Gilbert, J.K., Boulter,C., & Rutherford, M. (1998a). Models in explanations, part 1, horses for courses?, International Journal of Science Education, 20, 83-97.
Gilbert, J.K., Boulter,C., & Rutherford, M. (1998b). Models in explanations, part 2, whose voice?whose ears?, International Jo-urnal of Science Education, 20, 187-203.
Gillis, C., & Johnson, C. L. (2002). Metaphor as renewal: re-imagining our professional selves, English Journal, July, 37-43.
Gültekin, M. (2013). İlköğretim öğretmen adaylarının eğitim programı kavramına yükledikleri metaforlar, Eğitim ve Bilim, 38 (169), 126-141.
Işıklı, M., Taşdere, A., ve Göz, N. L. (2011). Kelime ilişkilendirme testi aracılığıyla öğretmen adaylarının Atatürk ilkelerine yönelik bilişsel yapılarının incelenmesi, Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4(1), 50-72.
Karasar, N. (2006). Bilimsel araştırma yöntemi-kavramlar-ilkeler-teknikler. (16. bs.). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Lasley, T. J. (1994). Teacher technicians: a ‘‘new’’ metaphor for teachers, Action in Teacher Education, 16(1), 11-19.
Levine, P. (2005). Metaphors and images of classrooms, Kappa Delta Pi Record, 41 (4), 172-175. Martorella, P. H. (1998). Social studies for elementary school children developing young citizens. (2nd. ed.). Upper Saddle River, NJ: Prentice-Hall Inc.
Merrill, M. D., Tennyson, R. D., & Posey, L.O. (1992). Teaching concepts: an instructional design guide. Englewood Cliffs, NJ: Educational Technology Publications.
Mckenzie, B., & Trubill, J. (1999). Professional development, classroom practice and students out comes: exploring the connec-tion in early literacy development. Retrieved from https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED447453.pdf.
Miles, B. M., & Huberman, A.M. (1994). Qualitative data analysis (2nd. ed.). California, SAGE Publication, Thousand Oaks.
Oliva, P. F. (2005). Developing the curriculum (6th. ed.). United State: Longman
Ornstein, A. C., & Hunkins, F. P. (2014). Eğitim programı temeller, ilkeler ve sorunlar. (A. Arı, Çev. Ed.). Konya: Eğitim Kita-pevi.
Özenç-Uçak N., ve Olşen-Güzeldere, Ş. (2006). Bilişsel yapının ve işlemlerin bilgi arama davranışı üzerine etkisi, Türk Kütüphaneciliği, 20 (1), 7-28.
Posner, G.J. (2004). Analyzing the curriculum. New York: Mcgraw-Hill Companies,Inc.
Saban, A. (2009). Öğretmen adaylarının öğrenci kavramına ilişkin sahip oldukları zihinsel imgeler, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2), 281-326.
Semerci, Ç. (2007). “Program geliştirme” kavramına ilişkin metaforlarla yeni ilköğretim programlarına farklı bir bakış, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 31(1), 139- 154.
Shavelson, R. J. (1972). Some aspects of the correspondence between content structure in physics instruciton, Journal of Educa-tional Psychology, 63(3), 225-234.
Şahin, A. E. (2010). Meslek ve öğretmenlik. (7.bs.). V. Sönmez (Ed.), Eğitim bilimine giriş içinde, (ss.261-306). Ankara: Anı Yayıncılık.
Smith, J. P., diSessa, A. A., & Roschelle, J. (1993). Misconceptions reconceived: a constructivist analysis of knowledge in transi-tion, The Journal of the Learning Sciences, 3, 115-163.
Taşdere, A., Özsevgeç, T., ve Türkmen, L. (2014). Bilimin doğasına yönelik tamamlayıcı bir ölçme aracı: kelime ilişkilendirme testi, Fen Eğitimi ve Araştırmaları Derneği Fen Bilimleri Öğretimi Dergisi, 2(2), 129-144.
Taşgın, A., ve Köse, E. (2015). Sınıf öğretmeni adaylarının hedef ve değerlendirme kavramlarına ilişkin metaforları, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi [Hacettepe University Journal of Education], 30(3), 116-130.
Türk Dil Kurumu (2017). Türkçe sözlük. http://www.tdk.gov.tr/ Erişim tarihi: 09.03.2018.
Tyler, R. W. (2014). Eğitim programlarının ve öğretimin temel ilkeleri. (Çev. M.E. Rüzgar ve B. Aslan.). Ankara: Pegem Aka-demi.
Ülgen, G. (2004). Kavram geliştirme, kuramlar ve uygulamalar (4.bs.). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Yılmaz, H., ve Sünbül A.M. (2007). Öğretimde planlama ve değerlendirme. (4.bs.). Konya: Çizgi Kitapevi.
Yılmaz, F., Göçen, S., ve Yılmaz, F. (2013). Öğretmen adaylarının öğretmen kavramına ilişkin algıları: bir metaforik çalışma, Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9 (1), 151-164.