Bahar Meral ŞAHİN, Bahar Meral ŞAHİN, Gökhan ARASTAMAN, Gökhan ARASTAMAN

Okul Yönetişimi Ölçeği’nin Psikometrik Analizi ve Okul Müdürü, Öğretmen ve Okuldaki Diğer Personel Üzerine Bir Uygulama

Bu araştırmanın temel amacı kamu okullarında görev yapan yönetici, öğretmen ve diğer okul personelin görüşlerine dayalı olarak geçerli ve güvenilir bir okul yönetişimi ölçeği geliştirmektir. Araştırma birbirini takip eden iki aşamada yürütülmüştür. Araştırmanın ilk aşamasında Okul Yönetişimi Ölçeği’nin (OYÖ) geçerlik ve güvenirlik değerleri, 217 yönetici, öğretmen ve diğer personelden toplanan veriler üzerinde Açımlayıcı Faktör Analizi (AFA) ve Cronbach alfa katsayısı ile incelenmiş ve OYÖ’nün geçerli ve güvenilir bir ölçek olduğu görülmüştür. Araştırmanın ikinci aşamasında ise yönetici, öğretmen ve diğer personelin okul yönetişimini benimseme düzeyinin görev, cinsiyet ve kıdem değişkenleri bakımından fark gösterip göstermediği OYÖ’nün 322 yönetici, öğretmen ve diğer personele uygulanmasıyla incelenmiştir. İkinci aşamadan elde edilen sonuçlara göre katılımcıların okul yönetişimini benimseme düzeyinde görev ve cinsiyet değişkeni bakımından anlamlı farklılaşmalar olduğu, kıdem değişkenine göre ise anlamlı farklılaşmanın olmadığı gözlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

yönetişim, yönetim, okul yönetişimi, okul personeli, okul müdürü, öğretmen

Psychometric Analyses of the School Governance Scale and a Study for Principals, Teachers and Other School Personnel

The main objective of this study is to develop a valid and reliable school governance scale based on the views of principals, teachers and other school personnel in public schools. The study was conducted in two subsequent phases. Initially by using the data gathered from 217 principals, teachers and other school personnel, the validity and reliability of the “School Governance Scale- SGS” were ensured via exploratory factor analyses (EFA) and Cronbach’s alpha coefficient. In this case the instrument was found to be valid and reliable. In the second phase of the study, whether the school governance perception of principals, teachers and other personnel were differentiated according to their gender, seniority and task were analyzed by conducting SGS to 322 participants. According to the results, obtained from the second phase, it was found that the participant’s school governance differed significantly in terms of task and gender, and there is no significant difference in terms of seniority.

Keywords:

governance, government, school governance, school personnel, school principal, teacher,

PDF

___

Altrichter, H., & Maag Merki, K. (2010). Handbuch Neue Steuerung im Schulsystem. Wiesbaden: VS Verlag für Sozialwissenschaften.
Arnott M.A. (2000) Restructuring the Governance of Schools: The impact of managerialism on schools in Scotland and England, in Arnott M.A., Raab C.D. (Eds) The Governance of Schooling: Comparative studies of devolved management, London: Routledge.
Aslan, M.S. (2016). Özel ve Devlet Okullarinin Yönetişim Özelliklerine Sahip Olma Düzeyleri. Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi. Harran üniversitesi.
Backmen, E. ve Trafford, B. (2007). Okulların Demokratik Yönetişimi. Strasbourg: Avrupa Konseyi Yayınları.
Bayraktar, V.,Güven, G.,Temel, Z.F.(2016). Okul öncesi kurumlarda görev yapan öğretmenlerin aile katılım çalışmalarına yönelik tutumlarının incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24 (2), 755-770.
Bevir, M. (2013). Democratic governance, UK: Princeton Universty Press.
Bevir, M. and Rhodes, R. A.W. (2003) ‘Searching for Civil Society: Changing Patterns of Governance in Britain’, Public Administration, 81 (1), 41–62.
Bozkuş, B. (2009). Türk kamu yönetiminde yönetişim tartışmaları ve yönetişimin kamu yönetiminde uygulanabilirliği. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
Bush, T., Heystek, J. (2003). School Governance in the New South Africa. Compare. 33 (2), 127-138.
Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı (11. baskı). Ankara: PegemA
Chhotray, V. ve Stoker, G. (2009). Governance theory and practice: A Cross Disciplinary Approach. Basingstoke: Palgrave.
Cooper, R. ( 1996). The post -modem state and the world order. London: Demos.
Darling-Hammond, L. & Bullmaster, M. (1997). The changing social context of teaching in the United States, in: B. Biddle et al. (Eds) International Handbook of Teachers and Teaching. Dor- drecht: Kluwer Academic.
Eagly, A. (1987). Sex differences in social behavior: A social role interpretation. Hillsdale, NJ: Erlbaum.
Ensari, H. (1999). 21. yüzyıl okulları için toplam kalite yönetimi. (1. Basım). İstanbul. Sistem Yayıncılık.
Ergün,İ. (2006). Yerel yönetimlerde yönetişim kavramı ve avrupa birliği ile kıyaslanması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi SBE, İzmir.
Frederickson, H.G. ve Kevin B. S.(2003), The public administration theory primer, Oxford: Westviev Press,
Frederickson, H. G. (1999). The repositioning of American public administration. PS: Political Science and Politics 32(4), 701-711.
Gül, İ. (2013). İlköğretim Okulu Yöneticilerinin Okul Çevre İlişkilerinin Geliştirilmesine Yönelik Görüşleri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(1), 165-192.
Gündüz, Y. ve Balyer, A. (2013). “Gelecekte Okul Müdürlerinin Gerçekleştirmeleri Gereken Roller.” Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13 (3).
Halász, G. (2003). Governing schools and education systems in the era of diversity. In A paper prepared for the 21st Session of the Standing Conference of European Ministers of Education on" Intercultural education: managing diversity, strengthening democracy”(Athens, Greece, 10-12 November 2003–Council of Europe).
Hodgson, G.M. (2001). Socio-economic Consequences of the Advance of Complexity and Knowledge. In OECD (ed.), The Creative Society of the 21st Century, 89-112. Paris: OECD
Hofstede, G. & Hofstede, G. J. (2005). Cultures and organizations: software of the mind (Rev. 2nd ed.). New York: McGraw-Hill.
Karataş, İ,H. (2013). Türk Eğitim Sisteminde Sivil Toplum Kuruluşlarının Konumları ve İşlevlerine Yönelik STK Yöneticilerinin Görüşleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 12 (45).
Kettl, D.F.(2002). The transformation of governance. public administration for twenty-first century america. The Johns Hopkins University Press, Baltimore.
Kooiman, J. (1993). Governance and governability: Using complexity, dynamics, and diversity. In J. Kooiman (Ed.), Modern governance. New government-society interactions (pp.35-50). London: Sage Publications.
Kooiman, J. (2003). Governing as governance. London: Sage.
Lewis, M., Petterson, G. (2009). Governance in education; raising performance. World Bank Documents.
Lunenburg, F. C. ve Ornstein, A. C. (2013). Eğitim yönetimi (Çev. G. Arastaman). Ankara: Nobel.
Memduhoğlu, H. B. (2011). “Liselerde Farklılıkların Yönetimi: Bireysel Tutumlar, Örgütsel Değerler ve Yönetsel Politikalar.” Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7 (2), 37-53.
Özer, A.(2015). 21. yüzyılda yönetim ve yöneticiler, Adalet Yayınları, Ankara
Özdemir, M. & Bozkurt, S. (2015). Eğitim ve okul yöneticilerinin yeni-kamu işletmeciliği anlayışına ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi. 42, 317-334.
Öztürk, M.F. (2015). Okul-çevre ilişkilerinin sınıf öğretmenlerinin görüşleri açısından değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Niğde Üniversitesi.
Pierre, J., Peters, B.(2005) Governing Complex Societies Trajectories and Scenarios,Chippenham and Eastbourne: Palgrave Macmillan.
Rhodes, R. A. W. (2007). Understanding governance: Ten years on. Organization Studies, 25(8), 1243-1264.
Rhodes, R. A. (1997). Understanding governance: Policy networks, governance, reflexivity and accountability. Open University Press.
Rhodes, R. A. W. (1996). The new governance: governing without government. Political studies, 44(4), 652-667.
Sabancı, A. (2009). Türkiye’de Veli Katılımına İlişkin İlköğretim Okulu Yöneticilerinin, Öğretmenlerinin ve Öğrenci Velilerinin Görüşleri. Eğitim Araştırmaları Dergisi, 36.
Selwyn, N. (2016). There’s so much data’: Exploring the realities of data-based school governance. European Educational Research Journal. 15 (1), 54-68
Showunmi, V. (2013). Governing and governance in education: Introduction. Management in Education,  27(3) 83 
Smith, A.D. (1995). Nations and nationalism in the global era. Cambridge: Polity Press.
Smith, M. (1999) The core executive in britain, Basingstoke: Macmillan.
Sobacı, Z.M.(2007). Yönetişim kavramı ve Türkiye’de uygulanabilirliği üzerine değerlendirmeler. Yönetim Bilimleri Dergisi. 5 (1). 219-235
Stoker, G. (2004) Transforming local governance: From thatcherism to new labour. Basingstoke: Palgrave.
Sürücü, G. (2011). Okul çevre ilişkilerinin okul yönetimine etkileri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi.
Subaş, A. (2010). İlköğretim Okullarında Çalışan Sınıf ve Branş Öğretmenlerinin Öğrenen Örgütü (okulu) Algılamaları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Şanal, E. E. (2009). Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokullarında Görevli Akademik Personelin Öğrenen Örgüt Kültürüne İlişkin Görüşleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Muğla.
Tabachnick, B.G., and L.S. Fidell. (2007). Using multivariate statistics. Boston: Pearson/Allyn & Bacon.
Toksöz, F. (2008), İyi yönetişim el kitabı, TESEV Yayınları, İstanbul.
Tekeli, İ. (1996). Yönetim Kavramı Yanısıra Yönetişim Kavramının Gelişmesinin Nedenleri Üzerine, Sosyal Demokrat Değişim, 3:45-54.
Ünver, G.B., Dikbayır, A., Yurdakul, B.(2015). Kesintili zorunlu eğitim ilkokul birinci sınıf uygulamalarının incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi.23 (4), 1647-1664.
Yolcu, H. (2010). Neo-Liberal Dönüşümün Yaşandiği Ülkelerde Yerelleşme ve Okul Özerkliği Uygulamalari. Zonguldak Karaelmas University Journal of Social Sciences, 6(12).
Yolcu, H. (2011). Türkiye’de eğitimde yerelleşme ve ailelerin okul yönetimine katılımının güçlendirilmesi: Değişen ne. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11(3), 1229-1251.
Yüksel, M. (2000). Yönetişim ( Governance) Kavramı Üzerine. Ankara Barosu Dergisi, 3, 145-160