Okul Öncesi Dönemde Çocukların Oyun Davranışları Düzeylerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi

Okul öncesi dönem çocukların sosyo-duygusal becerilerinin gelişimi açısından oldukça kritik bir dönemdir. Okul öncesi dönem çocukların saygı, sosyal paylaşım, iş bölümü, bireysel hak ve sorumluluklar, sosyal çevre gibi pek çok yeterlilikleri kazandığı ve bireyi yetişkin hayatına hazırlayan önemli dönemlerden biridir. Bu çalışmada okul öncesi dönemi çocuklarının sessiz oyun, yalnız-pasif oyun, yalnız-aktif oyun, sosyal oyun ve itiş-kakış oyun davranışları belirlenmiş ve çeşitli değişkenler bağlamında incelenmiştir. Araştırma yöntemi olarak nicel yöntemlerden betimsel yöntem kullanılmıştır. Çalışma grubunu Mersin İlinde seçkisiz olarak belirlenen özel ve devlet okul öncesi eğitim kurumlarında öğrenim gören 60-72 aylık 200 çocuk oluşturmaktadır. Araştırmacılar kurumlarda görev yapan öğretmenlerle görüşerek, öğretmenlerden oyun davranışı ölçeğini her çocuk için gözlemlerine dayanarak doldurmalarını istemiştir. Analiz sonucunda, okul öncesi dönemi çocuklarının oyun davranışları olarak en yüksek puanı sosyal oyun davranışlarından aldıkları, daha sonra orta düzeyde yalnız-aktif oyun ve sessiz oyun davranışlarına sahip oldukları, en düşük puanları ise itiş-kakış oyun ve yalnız-pasif oyun alt ölçeklerinden aldıkları görülmüştür. Çocukların oyun davranışlarının kardeş değişkenine göre farklılaşıp farklılaşmadığına bakıldığında, kardeşi olmayan çocukların bir ya da iki kardeşi olanlara kıyasla daha düşük itiş-kakış oyun oynadıkları görülmüştür. Bu çalışma kapsamında, çocukların oyun davranışlarının eğitim aldıkları kurum türüne göre farklılaşıp farklılaşmadığına bakıldığında ise özel kurumda öğrenim gören okul öncesi dönemi çocuklarının yalnız-aktif oyun davranışlarının devlet kurumlarında öğrenim görenlere kıyasla daha yüksek olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler:

okul öncesi oyun davranışları, sosyal oyun, sosyo-duygusal gelişim

Analyzing Pre-school Children’s Play Behaviors According to a Variety of Variables

Pre-school stage is a critical period for socio-emotional development of children. Children gain a variety of competences like respect, social share, labor division, individual rights and responsibilities, social environment during pre-school; therefore, it’s a preparation process children go through for adult life. This study aims to identify the current situation of pre-school children’s play behaviors (silent play, solitary-passive play, solitary-active play, social play and reticent play behaviors). Also, it is identified in this study whether pre-school children’s play behaviors differ depending on various variables. Descriptive method -one of the quantitative research methods- has been used as a research method. Study sample includes 200 children selected randomly whose ages range from 60 months to 72 months and study in private and public pre-schools in Mersin. Teachers have been asked to observe each child and then fill “play behaviors scale”. As a result of analysis, it is seen that pre-school children obtain highest scores in subscales of social play, then moderate scores in subscales of solitary-active play and silent play, then the lowest scores in reticent play and solitary-passive play. In terms of sibling variable, it comes out that children with no sibling show higher degree of reticent play behaviors compared with children with one or two siblings. Within context of this research, it is found out that pre-school children who go to a private school show higher degree of solitary-active play behaviors compared with children who go to a public school

Keywords:

pre-school play behaviors, social play, socio-emotional development,

PDF

___

Altay, F. B., & Güre, A. (2012). Okul öncesi kuruma (devlet-özel) devam eden çocukların sosyal yeterlik ve olumlu sosyal davranışları ile annelerinin ebeveynlik stilleri arasındaki ilişkiler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(4), 2699-2718.
Aslan, Ö. M. (2013). Anaokuluna Devam Eden Çocukların Oyun Davranışları ve Oyunlarında Ortaya Çıkan Zorbalık Davranışları. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara
Bierman, K. L., & Motamedi, M. (2015). Social and emotional learning programs for preschool children. In Durlak, Domitrovich, Weissberg ve Gullota, Handbook, 135-50.
Cohen, J. S., & Mendez, J. L. (2009). Emotion regulation, language ability, and the stability of preschool children's peer play behavior. Early Education and Development, 20(6), 1016-1037.
Connolly, J. A., & Doyle, A. B. (1984). Relation of social fantasy play to social competence in preschoolers. Developmental Psycho-logy, 20(5), 797.
Coplan, R. J., & Rubin, K. H. (1998). Exploring and assessing nonsocial play in the preschool: The development and validation of the Preschool Play Behavior Scale. Social Development, 7(1), 72-91.
Çelebi, D. B. (2007). Türkiye ve Azerbaycan’daki çocuk oyunları ve oyuncaklarının karşılaştırmalı olarak incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla
Eyüboğlu, Z. İ., (1995), Türk Dilinin Etimoloji Sözlüğü, Sosyal Yayınları, İstanbul, s. 520 “oyun” maddesi Garvey, C. (1977) Play. London: Fontana.
Ginott, H. G. (1994). Group psychotherapy with children: The theory and practice of play-therapy. Rowman & Littlefield.
Gülay-Ogelman, H. (2012). Okul öncesi oyun davranış ölçeğini Türkçe’ye uyarlama çalışması. Uluslararası Hakemli Akademik Sosyal Bilimler Dergisi, 3(2), 201-221.
Günalp, A. (2007). Farklı anne baba tutumlarının okul öncesi eğitim çağındaki çocukların özgüven duygusunun gelişimine etkisi (Ak-saray İli Örneği). Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara
Kaytez, N. ve Durualp, E. (2014). Türkiye’de okul öncesinde oyun ile ilgili yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2014(2). 110-123
Lindqvist,G. (2003): Vygotsky's Theory of Creativity. Creativity Research Journal. 15(2-3) : 245 -251 Nicolopoulou, A. (2010). The Alarming Disappearance of Play from Early Childhood Education. Human Development. 53,(1–4)
Ogelman, H. G., & Sarıkaya, H. E. (2014). Okul öncesi dönem çocuklarının oyun davranışlarının akran ilişkileri üzerindeki yordayıcı etkisi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(3).
Ostrov, J. M. ve Keating, C. F. (2004), Gender Differences in Preschool Aggression During Free Play and Structured Interactions: An Observational Study. Social Development. 13, 255–277
Parten, M. B. (1932). Social participation among preschool children. Journal of Abnormal and Social Psychology. 27, 243–269.
Pellegrini, A. D., Dupuis D., ve Smith P.K. (2007) Play in evolution and development. Developmental Review. 27, 261–276
Piaget, J.(1962). Play, dreams and imitation in children, New York: Norton.
Restal, G. ve Magill-Evans, J. (1994). Play and preschool children with autism. American Journal of Occupational Theraphy, 48(2), 113-120
Roeyers, H., ve Van Berckelaer-Onnes, I. A. (1994) - Play in autistic children. Communication and Cognition. 27 (3), 349-360
Rubin, K.H. , Fein, G.G. ve Vandenberg, B. (1983) ‘Play’. Hetherington, E .M. (ed.) Handbook of Child Psychology: Socialization, Personality and Social Development. New York:Wiley.
Saracho, O. N. ve Spodek, B. (1998) Historical Overview of Theories of Play. Multiple perspectives on play in early childhood (1-9). Albany: State University of New York Press.
Schwartzman, H.B. (1978). Transformations: the anthropology of children’s play. New York: Plenum Press.
Smilansky, S. (1968). The effects of socio-dramatic play on disadvantaged preschool children. [Aktaran:
Rubin, K.H. (2001) The Play Observation Scale (POS). Center for Children, Relationships, and Culture. University of Maryland]
Smith, K.P. ve Pellegrini, A. (2008) Learning Through Play. Encyclopedia on Early Child Education. Goldsmiths, University of Lon-don, UK
Strayer, D. L., Downing, J. A., Haag, W. R., King, T. L., Layzer, J. B., Newton, T. J., & Nichols, S. J. (2004). Changing perspectives on pearly mussels, North America's most imperiled animals. BioScience, 54(5), 429-439.
Sutton-Smith, B. (1997), The ambiguity of play. Cambridge, Mass.: Harvard University Press.
Taylı, A. (2007). Kardeş sahibi olup olmama durumunun okulöncesi dönemdeki sosyal oyuna etkisi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 7(1), 103-115
Vandenberg B., ve Kielhofner G. (1982) Play in evolution, culture and adaptation. The American Journal of Occupational Therapy. 36(1), 20-28
Verenikina, I., Harris, P. ve Lysaght, P. (2003). Child’s play: Computer games, theories of play and children’s development. Procee-dings of the international federation for information processing working group 3.5 open conference on Young children and learning technologies, 99-106, Sidney,Avustralya
Vygotsky, L. S. (1966). Play and its role in the mental development of the child. Voprosy Psikhologii, 12, 62–67
Vygotsky, L. S. (1978) Mind in Society: The Development of Higher Psychological Processes. Cambridge, MA: Harvard University Press.
Youngblade, L. M., & Dunn, J. (1995). Individual differences in young children's pretend play with mother and sibling: Links to relati-onships and understanding of other people's feelings and beliefs. Child Development, 66(5), 1472-1492.
Zimmerman, E. (2003). Play as research: The iterative design process. Design research: Methods and perspectives, 2003, 176-184.