Öğretmen Adaylarının Duygusal Zekâları ile Problem Çözme Yaklaşımları Arasındaki İlişki

Bu çalışmanın amacı öğretmen adaylarının duygusal zekâları ile problem çözme yaklaşımları arasındaki ilişkiyi belirlemektir. Tarama modelinde gerçekleştirilen çalışma Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesinde öğrenim gören 335 öğretmen adayı ile yürütülmüştür. Çalışmada veri toplama aracı olarak “Problem Çözme Envanteri” ve “Bar-On Duygusal Zekâ Ölçeği” kullanılmıştır. Elde edilen verilerin analizinde ise betimsel istatistikler, Pearson momentler çarpımı korelasyon analizi ve basamaklı regresyon analizi kullanılmıştır. Çalışma sonucunda, öğretmen adaylarının duygusal zekâ ve problem çözme puanlarının iyi düzeyde olduğu belirlenmiştir. Ayrıca, duygusal zekâ ve problem çözme arasında pozitif yönde anlamlı ilişki olduğu ve duygusal zekânın problem çözmeyi %14 oranında açıkladığı ortaya çıkmıştır. Son olarak, problem çözme yaklaşımlarının duygusal zekâ boyutları tarafından açıklandığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

öğretmen adayları, duygusal zekâ, problem çözme, problem çözme yaklaşımları

The Relationship between Prospective Teachers’ Emotional Intelligence and Problem Solving Approaches

The purpose of this study is to determine the relationship between prospective teachers' emotional intelligence and prob-lem solving skills. The study carried out in the screening model was conducted with 335 prospective teachers studying at Van Yüzüncü Yıl University Faculty of Education. "Problem Solving Inventory" and "Bar-On Emotional Intelligence Scale" were used to collect data in the study. Descriptive statistics, Pearson correlation analysis and stepwise regression analysis were used in the analysis of the obtained data. As a result of the study, it has been determined that the prospective teachers' emotional intelligence and problem solving scores are at a good level. Moreover, it was found that emotional intelligence and problem solving were significantly and positively related and emotional intelligence predicted problem solving by 14%. Finally, it has been found that problem-solving approaches are predicted by emotional intelligence dimensions.

Keywords:

prospective teachers, emotional intelligence, problem solving, problem solving approaches,

PDF

___

Acar, F. T. (2001). Duygusal zekâ yeteneklerinin göreve yönelik ve insana yönelik liderlik davranışları ile ilişkisi: Banka şube müdürleri üzerine bir alan araştırması. İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Balcı, A. (2010). Sosyal bilimlerde araştırma: Yöntem, teknik ve ilkeler. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Bar-On, R. (2006). The Bar-On model of emotional-social intelligence (ESI) 1. Psicothema, 18(Suplemento), 13-25.
Bingham, A. (2004). Çocuklarda problem çözme yeteneklerinin geliştirilmesi. İstanbul: MEB Yayınları.
Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2013). Bilimsel araştırma yöntemleri (14. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
Deniz, M. E. (2004). Üniversite öğrencilerinin karar vermede öz saygı karar verme stilleri ve problem çözme becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi üzerine bir araştırma. Eğitim Araştırmaları Dergisi, 4(15), 23-35.
Deniz, M. E., & Yılmaz, E. (2016). Üniversite öğrencilerinde duygusal zeka ve stresle başa çıkma stilleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3(25), 17-26.
Deniz, S. (2013). The relationship between emotional intelligence and problem solving skills in prospective teac-hers. Educational Research and Reviews, 8(24), 2339-2345.
Dewey, J. (1997). How we think. Boston: D. C. Heath & Co. Publishers.
Dixon, W. A., Heppner, P. P., & Anderson, W. P. (1991). Problem-solving appraisal, stress, hopelessness, and suicide ideation in a college population. Journal of Counseling Psychology, 38(1), 51-56.
Dökmen, Ü. (2008). Sanatta ve günlük yaşamda iletişim çatışmaları ve empati. İstanbul:Remzi Kitabevi.
Dutoğlu, G., & Tuncel, M. (2008). Aday öğretmenlerin eleştirel düşünme eğilimleri ile duygusal zeka düzeyleri arasında-ki ilişki. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 11-32.
D'Zurilla, T. J., Chang, E. C., Nottingham IV, E. J., & Faccini, L. (1998). Social problem‐solving deficits and hopeless-ness, depression, and suicidal risk in college students and psychiatric inpatients. Journal of clinical psychology, 54(8), 1091-1107.
D'zurilla, T. J., Chang, E. C., & Sanna, L. J. (2003). Self-esteem and social problem solving as predictors of aggression in college students. Journal of Social and Clinical Psychology, 22(4), 424-440.
Gelbal, S. (1991). Problem çözme. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(6), 167-173.
Güllüce, A. Ç., & İşcan, Ö. F. (2010). Mesleki tükenmişlik ve duygusal zekâ arasındaki ilişki. Eskişehir Osmangazi Üni-versitesi İİBF Dergisi, 5(2), 7-29.
İşmen, A. E. (2001). Duygusal zekâ ve problem çözme. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 13, 111-124.
Heppner, P. P., & Krauskopf, C. J. (1987). An information-processing approach to personal problem solving. The Coun-seling Psychologist, 15(3), 371-447.
Heppner, P. P., & Petersen, C. H. (1982). The development and implications of a personal problem solving inventory. Journal of Counseling Psychology, 29, 66-75.
Karaalioğlu, Z. (2015). Spss’de output analizi. İstanbul Ticaret Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Karabulut, E. O., & Kuru, E. (2009). Ahi Evran Üniversitesi beden eğitimi öğretmenliği bölümü öğrencilerinin problem çözme becerileri ile kişilik özelliklerinin çeşitli değişkenler bakımından incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(3), 119-127.
Korkut, F. (2002). Lise öğrencilerinin problem çözme becerileri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(23), 177-184.
Küçük, G. (2007). Aday öğretmenlerin eleştirel düşünme becerileri ile duygusal zeka düzeyleri arasındaki ilişki (Ya-yınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
Lee, S., Jung, H., & Jung, H. (2017). The Effective Learning Strategies through the Analysis of Computer Learners' Problem-Solving Skills. International Information Institute (Tokyo). Information, 20(5A), 3047-3054.
Mayer, J. D. (2004). What is emotional intelligence?. UNH Personality Lab. 8.
Morgan, C. T. (1974). A brief introduction to psychology. New York: McGraw-Hill.
Morreale, S. P., Osborn, M. M., & Pearson, J. C. (2000). Why communication is important: A rationale for the centrality of the study of communication. Journal of the Association for Communication Administration, 29, 1-25.
Polya, G. (2004). How to solve it: A new aspect of mathematical method (No. 246). New Jersey/Princeton: Princeton University Press.
Sahin, N., Sahin, N. H., & Heppner, P. P. (1993). Psychometric properties of the problem solving inventory in a group of Turkish university students. Cognitive Therapy and Research, 17(4), 379-396.
Salovey, P., & Mayer, J. D. (1990). Emotional intelligence. Imagination, cognition and personality, 9(3), 185-211.
Salovey, P., Mayer, J. D., & Caruso, D. (2002). The positive psychology of emotional intelligence. C. R. Snyder, S. J. Lopez (Ed). The Handbook of positive psychology içinde. New York: Oxford University Press.
Sardoğan, M. E., Karahan, T. F., & Kaygusuz, C. (2006). Üniversite öğrencilerinin kullandıkları kararsızlık stratejilerinin problem çözme becerisi, cinsiyet, sınıf düzeyi ve fakülte türüne göre incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakülte-si Dergisi, 2(1), 78-97.
Saracaloğlu, A. S., Serin, O., & Bozkurt, N. (2001). Dokuz eylül üniversitesi eğitim bilimleri enstitüsü öğrencilerinin prob-lem çözme becerileri ile başarıları arasındaki ilişki. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 14, 121-134.
Saracaloğlu, A. S., Yenice, N., & Karasakaloğlu, Ö. G. D. N. (2009). Öğretmen Adaylarının İletişim ve Problem Çözme Becerileri İle Okuma İlgi ve Alışkanlıkları Arasındaki İlişki. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(2), 187-206.
Sevindik, F., Uncu, F., & Güneş-Dağ, D. (2012). Sağlık yüksekokulu öğrencilerinin duygusal zekâ düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Tıp Dergisi, 26(1), 21-26.
Tümkaya, S., & İflazoğlu, U. A. (2000). Ç. Ü. sınıf öğretmenliği öğrencilerinin otomatik düşünce ve problem çözme düzeylerinin bazı sosyo demografik değişkenlere göre incelenmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(6), 143-158.
Üstün, A., & Bozkurt, E. (2003). İlköğretim okulu müdürlerinin kendilerini algılayışlarına göre problem çözme becerile-rini etkileyen bazı mesleki faktörler. Kastamonu Eğitim Dergisi, 11(1), 13-20.
Yalız, D. (2013). Anadolu Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Bölümü Öğrencilerinin Duygusal Zeka Dü-zeyleri. Pamukkale Journal of Sport Sciences, 4(2), 94-111.
Yılmaz, E., & Özkan, S. (2011). Hemşirelik öğrencilerinin duygusal zekâ düzeylerinin bazı değişkenler açısından ince-lenmesi. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 4(1), 39-5.
Yılmaz-Karabulutlu, E., Yılmaz, S., & Yurttaş, A. (2011). Öğrencilerin duygusal zekâ düzeyleri ile problem çözme bece-rileri arasındaki ilişki. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 2(2), 75-79.