HÜSEYİN EŞ, ATİLLA ÖZDEMİR, Makbule KAPLAN

Matematik Bir Bilim Dalı Mıdır? Matematik Öğretmen Adaylarının BilimMatematik İlişkisine Dair Algıları

Bilimsel ve teknolojik gelişmelerin insanlığa sağladığı kazanımlar bilimi toplumsal hayatımızın önemli bir parçası haline getirmektedir. Ancak günümüz toplumunda bu kadar önemli bir yere sahip olan bilim kavramını tanımlamak hangi alanın bilimin sınırları içerisinde hangisinin ise dışında kaldığını belirtmek çok da kolay görünmemektedir. Günlük yaşantımızdan bilimsel ve teknolojik çalışmalara kadar pek çok alanda kullandığımız ve vazgeçilmezimiz olan matematiğin gerçekte bir bilim olup olmadığı ise üzerinde tartışılan bir konudur. Bu çalışmada bu konu üzerinde durulmuş ve Matematik öğretmen adaylarının genel anlamda bilim ve matematiğe dair algılarının, söz konusu algıların ışığında oluşmuş bilim – matematik ilişkisine dair düşünceleri inceleme konusu yapılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunun belirlenmesi, veri toplama kaynakları ve verilerin analizi süreçlerinde nitel metodoloji esas alınmıştır. Çalışma grubunda bir devlet üniversitesinin eğitim fakültesinde öğrenim görmekte olan 38 (20 erkek, 18 kız) matematik öğretmen adayı bulunmaktadır. Araştırmanın verilerini toplamak amacıyla araştırmacılar tarafından geliştirilen ve yedi açık uçlu sorudan oluşan Bilim-Matematik Algısı Formu (BMAF) kullanılmıştır. Araştırmada ulaşılan veriler içerik analizi ile nitel metodolojiye uygun olarak analiz edilmiştir. Araştırma bulguları incelendiğinde katılımcıların bilim ile teknoloji arasındaki ayrımı net olarak yapamadıkları, bilimsel yöntemi açıklarken bilimsel bilgiye ulaştıran tek bir hiyerarşik yolu ifade etmeye çalıştıkları, matematiksel bilgi üretim sürecini problem çözümü ve ispat süreci olarak değerlendirdikleri ve önemli bir kısmının matematiği bir bilim dalı, bir kısmının ise bilime yardımcı bir alan olarak değerlendirdikleri görülmüştür.

Is Mathematics A Science Branch? Mathematics Teacher Candidates’ Perceptions Of Science And Mathematics

The achievements that scientific and technological developments bring to humanity make science an important part of our social life. However, it is not so easy to define the concept of science which has such a significant place in contemporary society, and to specify which area is inside the boundaries of science and which is outside. It is, in fact, a matter of debate whether mathematics that we use in many areas from our daily lives to scientific and technological studies, and that is indispensable for us is actually a science or not. In this study, this subject was discussed and mathematics teacher candidates’ perceptions of science and mathematics in general terms and their thoughts about the science-mathematics relationship that occurred in the light of these perceptions were analyzed. Qualitative methodology was taken as a basis in the determination of the study group, in the data collection resources and in the analysis of the data. The participants were 38 (20 male, 18 female) mathematics teacher candidates studying at the faculty of education of a state university in the study group. The Perception of Science and Mathematics Form (PSMF), which was developed by researchers and consists of seven open-ended questions, was used to collect the data of the study. Data obtained by open-ended questions were analysed with content analysis technique. When the research findings were examined, it was seen that participants cannot clearly distinguish between science and technology, they try to express a single hierarchical way of delivering scientific information while explaining the scientific method, they consider the mathematical knowledge production process as problem solving and proof process and a significant part of the participants considered the mathematics as a branch of science while some of them regarded it as an auxiliary field.

PDF

___

AAAS American Association for the Advancement of Science. (1989). Project 2061: Science for all Americans. Washington, DC: Author.
Aikenhead, G. S., & Ryan, A. G. (1992). The development of a new instrument:‘Views on Science-Technology-Society’(VOSTS). Science education, 76(5), 477-491.
Ainsley, R. (1992). Bluff Your Way in Maths. Ravette books.
Akerson, V. L., & Buzzelli, C. A. (2007). Relationships of preservice early childhood teachers’ cultural values, ethical and cognitive developmental levels, and views of nature of science. Journal of Elementary Science Education, 19(1), 15-24.
Akerson, V. L., Buzzelli, C. A., & Donelly, L. A. (2010). On the nature of teaching nature of science: preservice early childhood teachers’ instruction in preschool and elementary settings. Journal of Research in Science Teaching, 47(2), 213-233. doi: 10.1002/tea.20323
Allchin, D. (1996). Points east and west: Acupuncture and comparative philosophy of science. Philosophy of Science, 63, 107–115.
Ayvacı, H. Ş. ve Er Nas, S. (2010). Fen ve teknoloji öğretmenlerinin bilimsel bilginin epistemolojik yapısı hakkındaki temel bilgilerini belirlemeye yönelik bir çalışma. Kastamonu Eğitim Dergisi, 18(3), 691-704.
Berber, N. C. ve Güzel, H. (2009). Fen ve matematik öğretmen adaylarının modellerin bilim ve fendeki rolüne ve amacına ilişkin algıları. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (21), 87-97.
Bogdan, R.C., & Biklen, S.K. (1992). Qualitative research for education: A introduction to theory and methods. Boston: Allyn and Bacon.
Büyüköztürk, Ş., (2005). “Anket geliştirme.” Türk Eğitim Bilimleri Dergisi 3(2), 133-151.
Creswell, J. W. (2005). Educational research: Planning, conducting and evaluating quantitative and qualitative research. Upper Saddle River, NJ: Pearson Education, Inc.
Creswell, J. W. (2012). Educational research: Planning, conducting and evaluating quantitative and qualitative research. Boston, MA: Pearson Education Inc.
Denzin, N. K. (1978). The research act: A theoretical orientation to sociological methods. New York: McGraw-Hill.
Doğan-Bora, N. (2005). Türkiye’deki orta öğretim fen branşı öğretmen ve öğrencilerinin bilimin doğası hakkında görüşlerinin araştırılması. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
Eş, H. (2014). Concepts of vegetable and fruit in preschool and elementary education. Journal of Baltic Science Education, 13(5).
Eş, H. (2017). Fen bilimleri öğretmen adaylarının fen, bilim ve teknoloji kavramları ile ilgili görüşleri. II. International academic research congress. Alanya/Antalya.
Feder, K. (2014). Frauds, myths, and mysteries: science and pseudo-science in archaeology. New York: McGraw-Hill.
Frykholm, J., & Glasson, G. (2005). Connecting science and mathematics instruction: Pedagogical context knowledge for teachers. School Science and Mathematics 105(3), 127-141.
Francis, L. J., & Robbins, M. (2007). Belonging without believing: A study in the social significance of Anglican identity and implicit religion among 13-15 year-old males. Implicit Religion, 7(1), 37-54.
Gay, L. R., Mills, G. E., & Airasian, R. (2006). Educational research: Competencies for analysis and applications (8th ed). Upper Saddle River, NJ: Pearson/Merrill/Prentice Hall.
Hurd, P. D. (1998). Scientific Literacy: New Minds for a Cahanging World. Science Education, 82, 407-416.
Jones, J. P. (2002). Ultrasonic acupuncture and the correlation between acupuncture stimulation and the activation of associated brain cortices using functional magnetic resonance imaging. Bulletin of Science, Technology & Society, 22(5), 362-370.
Karaçay, T. (1985). “Matematik öğretiminin bugünkü durumu ve değerlendirilmesi”. Matematik Öğretimi ve Sorunları, Türk Eğitim Derneği III. Öğretim Toplantısı, Ankara: Yorum Basın-Yayın.
King, J. P. (1998). Matematik Sanatı (5. Basım). TÜBİTAK Popüler Bilim Kitapları 49, Ankara: Nurol Matbaacılık.
Kuhn, T. S. (2006). Bilimsel devrimlerin yapısı (Çeviri: Nilüfer Kuyaş). İstanbul: Kırmızı Yayınları.
Kuryel, B. (2010). Matematiksel Düşüncenin Evrimi–1, Matematik Keşif Mi, Yoksa İcat Mı?, Toplumsal Tarih, s.4-8.
Losh, S. C. & Nzekwe, B. (2011). Creatures in the classroom: Preservice teacher beliefs about fantastic beasts, magic, extraterrestrials, evolution and creationism. Science & Education, 20(5–6), 473–489.
Lundström, M. (2007). Students’ beliefs in pseudo-science. Paper presented at the European Science Education Research Association (ESERA) conference, Malmö, Sweden.
McComas, A. J. (1996). Skeletal Muscle Form and Function. Champaign, IL: Human Kinetics.
Mertens, D. (1998). Research methods in education and psycohology. New York: SAGE Pub.
Miles, M. B., & Huberman, A. M. (2015). Nitel veri analizi (2. baskıdan çeviri),(S. Akbaba Altun ve A. Ersoy Çev. Eds).Ankara: Pegem Akademi.
National Science Teachers Association [NSTA]. (2000). NSTA position statement on the nature of science. Retrieved January 7, 2018, from http://www.nsta.org/about/positions/natureofscience.aspx
Maxwell, J. A. (2005). Qualitative research design: An interactive approach. Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma. Desen ve Uygulama İçin Bir Rehber.(Çev. Editörü: Selahattin Turan). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
Nesin, A. (1989). Matematik ve Korku (1. Basım) İstanbul: Amaç Yayınları.
Nesin, A. (2001). Matematik ve Oyun (1. Basım, Gözden geçirilmiş). İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
Özden, B. ve Yenice, N. (2016). Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Bilimsel Kanun ve Teori Kavramlarına Yönelik Görüşleri: Nitel bir durum çalışması. İlköğretim Online, 15(4).
Özden, M. ve Cavlazoğlu, B. (2015). İlköğretim fen dersi öğretim programlarında bilimin doğası: 2005 ve 2013 programlarının incelenmesi. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 3(2), 40-65.
Renyi, A. (2011). Matematik Üzerine Diyaloglar. Ankara: Dost Kitabevi.
Sertöz, S. (2003). Matematiğin Aydınlık Dünyası. Ankara: Tübitak Yayınları.
Shiang-Yao, L., & Lederman, N. G. (2007). Exploring prospective teachers’worldviews and conceptions of nature of science. International Journal of Science Education, 29 (10), 1281– 1307.
Sjölund BH. (2005). Acupuncture or acupuncture?. Pain, 114, 311-312.
Strauss, A., & Corbin, J. (1998). Basics of qualitative research: techniques and procedures for developing grounded theory. London: Sage.
Sönmez, V. ve Alacapınar, F. G., (2016). Örneklendirilmiş Bilimsel Araştırma Yöntemleri, (Genişletilmiş 4. Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
Şenel, T. ve Aslan, O. (2014). Okul öncesi öğretmen adaylarının bilim ve bilim insanı kavramlarına ilişkin metaforik algıları. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 10(2).
Tatar, E., Karakuyu, Y. ve Tüysüz, C. (2011). Sınıf öğretmeni adaylarının bilimin doğası kavramları: Teori, yasa ve hipotez. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(15), 363-370.
Tepedelenlioğlu, N. (1983). Kim korkar matematikten (1. Baskı) Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
Toluk, Z. (2003). Üçüncü Uluslararasi Matematik ve Fen Arastirmasi (TIMSS): Matematik Nedir?. İlköğretim Online, 2(1).
Turgut, H. (2009). Fen bilgisi öğretmen adaylarının bilimsel bilgi ve yöntem algıları. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(1), 165-184.
Turgut, H. (2010). Fen ve teknoloji öğretmen adaylarının bilimsel, sözde-bilimsel ayrımına yönelik algıları. Eğitim ve Bilim 34, 154.
Turgut, H., Eş, H., Bozkurt Altan, E., & Öztürk Geren, N. (2016). Pre-service pre-school teachers’ perceptions of science and pseudo-science. International Online Journal of Educational Sciences, 8(1), 150-169.
Turgut, H., Öztürk, N. ve Eş, H. (2017). Üstün Zekâlı Öğrencilerin Bilim Ve Bilim İnsanı Algısı. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1).
Umay, A (2002a). Gazetelerin bilmece bulmaca eklerindeki matematik. Bilişim Teknolojileri Işığında Eğitim Konferansı ve Sergisi. ODTÜ. Ankara: Semor
Umay, A. (2002b). Öteki matematik. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23.
Yalçın S.A., Kahraman, S., Açışlı, S. ve Yılmaz Z.A. (2010). Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Bilimin Doğası Konusundaki Görüşlerinin Tespit Edilmesi. Erzincan Üniversitesi Fen Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(2), 181-197.
Yenice, N., Özden, B. ve Balcı, C. (2015). Fen Bilgisi ve Sınıf Öğretmeni Adaylarının Bilimin Doğasına Yönelik Görüşlerinin İncelenmesi. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 237-281.
Yıldırım, C. (1996). Matematiksel Düşünme (2. Basım) İstanbul: Remzi Kitabevi.
Yıldırım, C. (2005). Bilim Felsefesi (10.Basım). İstanbul: Remzi Kitabevi.