Fen Bilimlerine Yönelik Öğrenme Modelinin Ölçme Değişmezliğinin İncelenmesi: PISA 2015 Örneği

Bu çalışmada PISA 2015 öğrenci anketinde yer alan öğrenci özelliklerine göre fen bilimlerine yönelik kurulan öğrenme modelinin Türkiye ve Singapur örneklemlerinde dil ve kültür açısından değişmezliği, Türkiye örnekleminde ise cinsiyetler arasında değişmezliği incelenmiştir. Bu amaçla yapısal eşitlik modeli temelinde yer alan çoklu grup doğrulayıcı faktör analizi LISREL 8.80 programında uygulanmıştır. Analiz sonuçları modelin Türkiye örnekleminde cinsiyetler arasında şekilsel ve metrik değişmezliği sağladığını, ancak skaler (güçlü) değişmezliği sağlayamadığını göstermiştir. Türkiye ile Singapur arasında ise model yalnızca şekilsel değişmezlik koşulunu yerine getirmiştir.

Anahtar Kelimeler:

fen bilimleri, ölçme değişmezliği, yapısal eşitlik modeli

Investigating Measurement Invariance of Learning Model Towards Science: PISA 2015 Sample

In this study, the learning model toward science in PISA 2015 was examined in terms of measurement invariance across Turkey and Singapur samples by cultural invariance and in Turkey sample by gender invariance. For this purpose, multiple group confirmatory factor analysis based on the structural equation model was applied in LISREL 8.80 program. Results of the analyze showed that the model provides configural and metric invariance between gender in Turkey sample but scalar invariance had failed to ensure. The model was ensure only configural invariance across Turkey and Singapore samples.

Keywords:

science, measurement invariance, structural equation modeling,

PDF

___

Asil, M. ve Gelbal, S. (2012). PISA öğrenci anketinin kültürler arası eşdeğerliği. Eğitim ve Bilim, 166, 236-249.
Ayvallı, M. (2016). PISA 2012 matematik okuryazarlığı testinin ölçme değişmezliğinin incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Akdeniz Üniversitesi, Antalya.
Başusta, N. B., ve Gelbal, S. (2015). Gruplararası Karşılaştırmalarda Ölçme Değişmezliğinin Test Edilmesi: PISA Öğrenci Anketi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(4) , 80-90.
Bryne, B. M. ve Watkins, D. (2003). The issue of measurement invariance revisited. Journal of Cross-Cultural Psychology, 34(2), 155-175.
Cheung, G.W. ve Rensvold, R.B. (1999). Testing factorial invariance across groups: A reconceptualization and proposed new met-hod. Journal of Management, 25, 1-27.
Dimitrov, D. M. (2010). Testing for factorial invariance in the context of construct validation. Measurement and Evaluation in Coun-seling and Development. 43(2), 121-149.
Du, L. ve Li-Ping Tang, T. (2005). Measurement invariance across gender and major: The love of money among university students in people’s republic of China. Journal of Business Ethics, 59, 281–293.
Ercikan, K., ve Koh, K. (2005). Examining the construct comparability of the English and French versionf of TIMSS. International Journal of Testing, 5, 23-35.
Flowers, C.P., Raju, N.S. ve Oshima, T. C. (2002). A comparison of measurement equivalence methods based on confirmatory factor analysis and item response theory. Paper presented at the Annual Meeting of the National Council on Measurement in Education, New Orleans.
Gregorich, S.E. (2006). Do self-report instruments allow meaningful comparisons across diverse population groups? : Testing measu-rement invariance using the confirmatory factor analysis framework. Medical Care, 44, 78-94
Grouzet, F.M.E., Otis, N., ve Pelletier, L.G. (2006). Longitudinal cross-gender factorial invariance of the Academic Motivation Scale. Structural Equation Modeling, 13(1), 73–98.
Hirschfeld, G. ve Brachel, R. (2014). Multiple-Group confirmatory factor analysis in R – A tutorial in measurement invariance with continuous and ordinal indicators. Practical Assessment, Research & Evaluation. 19(7), 1531-7714.
Kıbrıslıoğlu, N. (2015). PISA 2012 matematik öğrenme modelinin kültürlere ve cinsiyete göre ölçme değişmezliğinin incelenmesi: Türkiye, Çin(Şangay)-Endonezya örneği. (Yayımlanmış Yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
Marsh, H. W., Abduljabbar, A. S., Ebu-Hilal, M. M. ve arkadaşları, (2013). Factorial, convergent, and discriminant validity of TIMSS math and science motivation measures: a comparison of arab and anglo-saxon countries. Journal of Educational Psycho-logy, 105 (1), 108-128.
MEB (2015). PISA 2015 Ulusal raporu.
Meredith, W. (1993). Measurement invariance, factor analysis, and factorial invariance. Pyschometrika, 58, 525-543.
Lord, F. M. (1980). Applications of item response theory to practical testing problems. Hillsdale, N. J: Lawrence Erlbaum.
OECD (2016). PISA 2015 results in focus
Önen, E. (2007). Gruplar arası karşılaştırmalarda ölçme değişmezliğinin incelenmesi: epistemolojik inançlar envanteri üzerine bir çalışma. Ege Eğitim Dergisi, 8(2), 87–110.
Rutkowski, L. ve Stevina, D. (2013). Assessing the hypothesis of measurement invariance in the context of large-scale international surveys. Educational and Psychological Measurement 74(1) 31–57 .
Steenkamp, Jan-Benedict, E. M. ve Baumgartner, H. (1998). Assessing measurement invariance in cross-national consumer research. Journal of Consumer Research, 25(1), 78-90.
Swaminathan, H., ve Rogers, H. J. (1990). Detecting item bias using logistic regression procedures. Journal of Educational Measu-rement, 27, 361-370.
Tucker, K. L., Ozer, D. J, Lyubomirsk, S. ve Boehm, J. K. (2006). Testing for measurement invariance in the satisfaction with life scale: A comparison of Russians and North Americans. Social Indicators Research. 78: 341–360.
Uzun, B. N. (2008). TIMSS-R Türkiye örnekleminde fen başarısını etkileyen değişkenlerin cinsiyetler arası değişmezliğinin değerlen-dirilmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
Uzun, B., ve Öğretmen, T. (2010). Fen başarısı ile ilgili bazı değişkenlerin TIMSS-R Türkiye örnekleminde cinsiyete göre ölçme değişmezliğinin değerlendirilmesi. Eğitim ve Bilim, 35(155).
Vanderberg, R. J. ve Lance, C. E., (2000). A Review and synthesis of the measurement invariance literature: Suggestions practices, and recommendations for organizational research. Organizational Research Methods, 3 (4), 4-70.
Yandı, A.; Köse, İ. A. ve Uysal, Ö. (2017). Farklı yöntemlerle ölçme değişmezliğinin incelenmesi: PISA 2012 örneği. Mersin Üni-versitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 243-253.
Yandı, A.; Köse, İ. A.; Uysal, Ö. ve Oğul, G. (2017). Küreselleşen dünyada eğitim. (PISA 2015 öğrenci anketinin (st094q01na- st094q05na) ölçme değişmezliğinin farklı yöntemlerle incelenmesi). Pegem, Ankara
Wu, D. A., Li, Z. ve Zumbo, B. D. (2007). Decoding the meaning of factorial invariance and updating the practice of multi-group confirmatory factor analysis: A demonstration with TIMSS data. [Elektronik Sürüm]. Practical Assesment, Research & Evaluation, 12(3), 1-26.