Cumhuriyet Dönemi Türkçe Dersi Öğretim Programlarında (1924-2018) Dil Becerilerinin Öğretiminde Kullanılan Tekniklerin İncelenmesi

Bu çalışma, Cumhuriyet Dönemi Türkçe Dersi Öğretim Programlarında temel dil becerilerinin öğretiminde kullanılan teknikleri belirlemeyi amaçlamaktadır. Bu amaçla, 1924-2018 yılları arasında yayınlanan ilk ve orta öğretim Türkçe dersi programları çalışmanın veri kaynağı olarak belirlenmiştir. Nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi tekniğinin araştırmanın merkezinde kullanıldığı bu çalışmada, ilgili programlarda temel dil becerilerinin öğretiminde kullanılan teknikler iki alan uzmanı tarafından içerik analizi yapılarak incelenmiştir. Elde edilen bulgular betimsel istatistiki veriler aracılığıyla tablolaştırılmış, bulgulara ilişkin ifadeler ortaya konmuş-tur. Çalışma sonucunda, programlarda temel dil becerileri arasından en çok okuma becerisine ilişkin öğretim tekniklerine yer verildiği, bu beceriyi sırasıyla yazma, konuşma ve dinleme becerisinin takip ettiği görülmüştür. Programlarda başvurulan tekniklere ilişkin bulgulara bakıldığında, okuma becerisinin öğretiminde öne çıkan tekniklerin edebi metin okuma ve sesli okuma; yazma becerisinde serbest yazma; dinleme becerisinde katılımsız dinleme ve konuşma becerisinde ise serbest konuşma tekniğinin kullanıldığı ortaya çıkmıştır. Çalışmadan elde edilen bulgular, ilgili literatür ile desteklenerek tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Türkçe dersi öğretim programı, Dil becerileri, Öğretim teknikleri, Tarihsel inceleme, İçerik analizi

Exploring Techniques Used for Teaching Language Skills in the Republican Era Turkish Curricula (1924-2018)

This study aims to reveal the techniques used for teaching language skills in the Republican Era Turkish Curriculum. To attain this goal, the primary and secondary Turkish curriculum published between the years 1924-2018 were determined as the data source of the study. The study adopted the document analysis technique of qualitative research methods in the centre of the study and techniques used for teaching basic language skills were analysed by two field experts through the content analysis technique. The findings were illustrated by using descriptive statistics in tables, the related statements were added. The results showed that among the basic language skills, the curriculum gave wide coverage to the techniques used in teaching reading comprehension skills, followed by writing, speaking and listening skills respectively. Considering the findings of the techniques used in the curriculum, the prominent techniques were literary text reading, reading aloud in reading comprehension skills; free writing in writing skills; free listening in listening skills; and free speaking in speaking skills. The research findings were discussed with the relevant literature.

Keywords:

Turkish curriculum, Language skills, Teaching techniques, Historical review, Content analysis,

PDF

___

Akpınar, B. ve Gezer, B.(2010). Öğrenen merkezli yeni eğitim yaklaşımlarının öğrenme-öğretme sürecine yansımaları. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 14,1-12.
Anıl, D., Özer Özkan, Y. ve Demir, E. (2015). PISA 2012 araştırması ulusal nihai rapor. T.C. Milli Eğitim Bakanlığı Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü: Ankara.
Arhan, S. (2007) Öğretmen görüşlerine göre ilköğretim okulları ikinci kademede konuşma eğitimi (Ankara İli Örneği). (Yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi /Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Aslan, E. (2011). Türkiye Cumhuriyeti’nin İlkokullarda İzlediği İlk Öğretim Programı: “1924 İlk Mektepler Müfredat Programı”. İlköğretim Online, 10(2), 717-734
Balcı, A., Coşkun E. ve Tamer, M. (2012) Cumhuriyet dönemi Türkçe dersi öğretim programlarının genel amaçları bakımından değerlendirilmesi. Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, 1(1), 1-13.
Direkçi, B., Akbulut, S., Şimşek, B. (2019). Türkçe dersi öğretim programı (2018) ve ortaokul Türkçe ders kitaplarının dijital okuryazarlık becerileri bağlamında incelenmesi. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 7 (16) , 797-813.
Girgin, Y. (2011). Cumhuriyet Dönemi (1929-1930, 1949,1981) Ortaokul Türkçe Öğretimi Programlarının İçerik, Genel ve Özel Amaçlarıyla Karşılaştırmalı Gelişim Düzeyi. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(1), 11-26.
Göçer, A. (2015). Temel dil becerilerinin geliştirilmesinde dil bilgisi öğrenme alanının yeri, işlevi ve öğretimi: bütünlük ilkesi ve tümevarım yöntemi ekseninde tematik bir yaklaşım. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 4(1), 233-242.
Güneş, F. (2014). Türkçe öğretiminde günümüz gelişmeleri ve yapılandırıcı yaklaşım. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6 (11) , 1-21.
Güneş, F. (2013). Türkçe öğretimi: yaklaşım ve modeller. Ankara: Pegem Akademi.
Karasar, N. (2013). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel yayıncılık.
Korkmaz, T. (2005). Türk eğitim sistemi ve İngiliz eğitim sisteminin karşılaştırılması. (Yüksek lisans tezi). Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa.
Maarif Vekâleti (1924). Lise birinci devre müfredat programı. İstanbul: Matbaa-i Amire
Maarif Vekâleti (1929). Orta mektep ve liselerin Türkçe müfredat programı, Ankara: Yeni Gün Matbaası.
Maarif Vekâleti (1930). İlk mektep müfredat programı. İstanbul: Devlet Matbaası.
Maarif Vekâleti (1931). Orta mektep müfredat programı, (1931-1932 Ders Senesi Tadilatı). İstanbul: Devlet Matbaası.
Milli Eğitim Bakanlığı (1938). Ortaokul Programı. Ankara: Mili Eğitim Basımevi
Milli Eğitim Bakanlığı (1948). İlkokul programı. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
Milli Eğitim Bakanlığı (1949). Ortaokul programı. Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
Milli Eğitim Bakanlığı (1962). Ortaokul programı. Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
Milli Eğitim Bakanlığı (1968). İlkokul programı. İstanbul: Millî Eğitim Basımevi.
Milli Eğitim Bakanlığı (1981). Temel eğitim okulları Türkçe eğitim programı. Tebliğler Dergisi.
Milli Eğitim Bakanlığı (2005). İlköğretim Türkçe Dersi Öğretim Programı ve Kılavuzu, Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü Basımevi.
Milli Eğitim Bakanlığı (2006). İlköğretim Türkçe dersi öğretim programı ve kılavuzu (6,7, 8.Sınıflar), Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü Basım Evi.
Milli Eğitim Bakanlığı (2015). Türkçe Dersi (1-8. Sınıflar)Öğretim Programı, Ankara.
Milli Eğitim Bakanlığı (2017). Türkçe Dersi (1-8. Sınıflar)Öğretim Programı, Ankara.
Milli Eğitim Bakanlığı (2018). Türkçe Dersi (1-8. Sınıflar)Öğretim Programı, Ankara.
Melanlıoğlu, D. (2012). Dinleme becerisine yönelik ölçme değerlendirme çalışmalarında üst biliş stratejilerinin kullanımı. Turkish Studies,7(1), 1583-1595.
Sönmez, V. ve Alacapınar, F. G. (2016). Örneklendirilmiş bilimsel araştırma yöntemleri (Genişletilmiş 4.bs.). Ankara: Anı Yayıncılık.
Temel Eğinli, A. (2011). Kültürlerarası yeterliliğin kazanılmasında kültürel farklılık eğitimlerinin önemi. ÖNERİ Dergisi, 9(35), 215-227
Temizkan, M. ve Atasoy, A. (2014). Cumhuriyet dönemi Türkçe eğitimi ve öğretimi programlarında yazma becerisi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 2(2), 42-71.