Ümit ŞAHBAZ, Hakan ATILGAN, Dilek AYDEMİR

Bütünleştirmenin Özel Gereksinimli Çocuklar Üzerindeki Etkisini Belirlemeye Yönelik Ölçek Uyarlama Çalışması

Bu çalışmanın amacı, Rafferty ve Griffin (2005) tarafından geliştirilen Impact of Inclusion on Children with Disabilities isimli ölçeğin Türkçe’ye uyarlanmasıdır. Araştırmanın çalışma grubunu, Kocaeli ili Gebze ilçesinde bulunan Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı anaokulu ve ilkokullarda çalışan 170 öğretmen oluşturmaktadır. Bütünleştirmenin Özel Gereksinimli Çocuklar Üzerindeki Etkisi Ölçeğinin, BF ve BR olmak üzere orijinalindeki iki faktörlü örtük yapısının, Türkçe’ye uyarlanan ölçekte de aynı şekilde sağlandığı DFA sonucunda doğrulanmıştır. Çalışmada ölçeğin BF (7) alt boyutu için α=.885 ve ω=.886; BR (6) alt boyutu için α=.679 ve ω=.692 olarak bulunmuştur. Elde edilen bu bulgular ışığında, Türkçe’ye uyarlanan bu ölçeğin geçerli ve güvenilir olduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler:

bütünleştirme, özel gereksinimli çocuklar, ölçek

A Study on The Adaptation of the Scale on Determining the Impact of Inclusion on Children with Disabilities

The aim of the present study is to adapt the Impact of Inclusion on Children with Disabilities Scale developed by Rafferty and Griffin (2005) into Turkish. The study group consists of 170 teachers working at kindergartens and primary schools under the Ministry of National Education in Gebze, Kocaeli. It was confirmed as a result of the CFA that the two-factor latent structure of the original form of the Impact of Inclusion on Children with Disabilities Scale as BI and RB was maintained in the same way in its Turkish adaptation. The study found =.885 and ω=.886 for the BI (7) subscale and α=.679 and ω=.692 for the RB (6) subscale. In the light of these findings, it can be stated that the Turkish adaptation of the scale is valid and reliable.

Keywords:

inclusion, children with disabilities, scale,

PDF

___

Akçamete, G. (Ed.) (2009). Geleneksel Eğitim Okullarında Özel Gereksinimi Olan Öğrenciler ve Özel Eğitim (2. Baskı). Ankara: Kök Yayıncılık.
Antonak, R. F., Larrivee, B. (1995). Psychometric Analysis and Revision of the Opinions Relative to Mainstreaming Scale. Exceptional Children, 62(2), 139-149.
Arslan, E., Şahbaz, Ü. (2012). A Study to Develop a Scale for Determining The Social Acceptance Levels of Special-Needs Students, Participating in Inclusion Practices. Educational Research and Reviews, 7(29), 651.
Atay, M. (1995). Özel gereksinimli çocukların normal yaşıtları ile birlikte eğitim aldıkları kaynaştırma programlarına karşı öğretmen tutumları üzerine bir inceleme. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
Atıcı, R. (2014). Kaynaştırma Öğrencilerinin Okul Hayatında Yaşadığı Zorluklar. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 9 (5), 279-291.
Avramidis, E., Bayliss, P., Burden, R. (2000). A Survey Into Mainstream Teachers' Attitudes Towards The Inclusion of Children with Special Educational Needs in The Ordinary School in One Local Education Authority. Educational Psychology, 20(2), 191-211.
Ayral, M., Özcan, Ş., Can, R., Ünlü, A., Bedel, H., Şengün, G., Demirhan, Ş., Çağlar, K. (2013, Ekim- Kasım). Normal gelişim gösteren öğrencilerin kaynaştırma öğrencilerine bakışını etkileyen etkenler. 23. Ulusal Özel Eğitim Kongresinde sunulmuş bildiri. Bolu İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu.
Baker, C., Kapperman, G., Montemurro, T. (1981). Mainstreaming İnventory. Greeley, CO: University of Northern Colorado.
Baydık, B. (1997). Özel Eğitimde Kaynaştırma ve Okul Öncesi Kurumların Kaynaştırmadaki Önemi. Milli Eğitim Dergisi, 136, 27-29.
Berk, L. E. (2012). Bebekler ve Çocuklar Doğum Öncesinden Orta Çocukluğa. (çev. ed. Nesrin Işıkoğlu Erdoğan) Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık Eğitim Danışmanlık.
Berryman, J. D., Neal, W. R. (1980). The Cross Validation of the Attitudes Toward Mainstreaming Scale. ATMS. Educational and Psychological Measurement, 40(2), 469-474.
Browne, M. W., Cudeck, R. (1993). Alternative Ways of Assessing Model Fit. K. A.
Bryant, B. K. (1982). An Index of Empathy for Children and Adolescents. Child Development, 413-425
Civelek, A. H. (1990). Eğitilebilir zihinsel özürlü çocukların sosyal kabul görmelerinde normal çocukların bilgilendirilmelerinin ve iki grubun resim-iş ile beden eğitimi derslerinde bütünleştirilmelerinin etkileri. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi, Ankara.
Cologan, K. (2013). Inclusion in Education Towards Equality for Students with Disability. Australia: Children and Families Research Centre Institute of Early Childhood Macquarie University.
Crocker, L., Algina, J. (1986). Introduction to Classical and Modern Test Theory. New York: Holt, Rinehart, and Winston.
Çulhaoğlu İ. H. (2009). Okulöncesi dönemde kaynaştırma eğitimine ilişkin öğretmen ve ebeveyn tutumları ile kaynaştırma eğitimi uygulanan sınıflarda akran ilişkilerinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Çukurova Üniversitesi, Adana.
Dalğar, G. (2011). Okul öncesi öğretmenlerinin ve okul öncesi öğretmen adaylarının kaynaştırmaya ilişkin görüşlerinin karşılaştırılması. Yüksek Lisans Tezi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Burdur.
Dünya Sağlık Örgütü. (2011). Dünya Engellilik Raporu. Cenevre: WHO Press.
Gresham, F. M., Elliot, S. N. (1990). Social Skills Rating System. Circle Pines: American Guidance Services.
Gülay, H. (2008). 5-6 yaş çocuklarına yönelik akran ilişkileri ölçeklerinin geçerlik güvenirlik çalışmaları ve akran ilişkilerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Marmara Üniversitesi, İstanbul.
Hammeken, P. A. (2000). Özel Eğitimde Bütünleştirme Başarı için 450 Strateji. (çev. ed. Ümit Şahbaz) Ankara: Anı Yayıncılık.
Hastings, R. P., Oakford, S. (2003). Student Teachers' Attitudes Towards The Inclusion of Children with Special Needs. Educational Psychology, 23 (1), 87-94.
Hu, L. T., Bentler, P. M. (1999). Cutoff Criteria for Fit Indexes in Covariance Structure Analysis: Conventional Criteria Versus New Alternatives. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 6 (1), 1-55.
Jöreskog K. G. (2007). Factor Analysis and Its Extensions. R. Cudeck, & MacCallum R. C. Factor Analysis at 100 Historical Developments and Future Directions (s. 47-78). Mahwah, New Jersey.: Lawrence Erlbaum Associates, Inc.
Kılıç, A. F. (2011). Okul öncesi öğretmenlerinin engelli öğrencilerin kaynaştırılmasına yönelik bilgilendirilmelerinin kaynaştırmaya ilişkin görüşlerin değişmesindeki etkililiği. Yüksek Lisans Tezi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Burdur.
Kırcaali, İ., G. (1997). Kaynaştırmaya ilişkin görüşler ölçeği’ nin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Yayımlanmamış Araştırma Raporu. Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
Kline R., B. (2011). Principles and Practice of Structural Equation Modelig (3rd Edt.). New York: The Guilford Press.
Kochenderfer, B. J., Ladd, G. W. (1996). Peer Victimization: Cause or Consequence of School Adjustment. Child Development, 67, 1305-1317.
Muthén, L. K., Muthén, B. O. (1998-2015). Mplus User's Guide (7th ed.). Los Angeles, CA: Muthén&Muthén.
Nunnally, J. C., Bernstein, I. H. (1994). Psychometric Theory (3rd Ed.). New York: McGraw-Hill, Inc.
Osgood, C. E., Suci, G. J., Tannenbaum, P. H. (1957). Percy H. Tannenbaum. The Measurement of Meaning.
Özkubat, U., Özdemir, S. (2012). Görme Yetersizliğinden Etkilenmiş ve Normal Gelişim Gösteren Çocukların Sosyal Becerinin Karşılaştırılması. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 13 (1), 1-14
Özyürek, M. (1988). Engelli Kişilere Yönelik Değiştirilen Tutumların Sürekliliği. Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
Rafferty, Y., Griffin, K. W. (2005). Benefis and Risks of Reverse Inclusion for Preschoolers with and Without Disabilities: Perspectives of Parents and Providers. Journal of Early İntervention, 27 (3), 173-192.
Senemoğlu, N. (2009). Gelişim Öğrenme ve Öğretim Kuramdan Uygulamaya (1. Baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Siperstein, G. N. (1988). Students with Learning Disabilities in College The Need for a Programmatic Approach to Critical Transitions. Journal of Learning Disabilities, 21(7), 431-436.
Stoiber, K. C., Gettinger, M., Goetz, D. (1998). Exploring Factors Influencing Parents' and Early Childhood Practitioners' Beliefs About Inclusion. Early Childhood Research Quarterly, 13(1), 107-124.
Sucuoğlu, B., Özokçu, O. (2005). Kaynaştırma Öğrencilerinin Sosyal Becerilerinin Değerlendirilmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 6 (1), 41-57.
Şahin, F., Güldenoğlu, B. (2013). Engelliler Konusunda Verilen Eğitim Programının Engellilere Yönelik Tutumlar Üzerindeki Etkisi. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 214-239.
Thompson, B. (2005). Exploratory and Confirnatory Factor Analysis. Washington, DC.: Amerikan Psychological Association.
Tschannen-Moran, M., Woolfolk Hoy, A. (2001). Teachers’ Sense of Efficacy Scale.Retrieved, 1, 12.
Van Reusen, A. K., Shoho, A. R., Barker, KS. (2001). High School Teacher Attitudes Toward Inclusion. High School Journal, 84(2), 7-20.
Vaz,S., Wilson, N., Falkmer, M., Sim, A., Scott, M., Cornier, R., Falkmer, T. (2015). Factors associated with Primary School Teachers’ Attitudes Towards the Inclusion of Students with Disabilities. PLoS ONE, 10(8): e0137002.
Yılmaz, Y. (2003). Empati eğitim programının ilköğretim öğrencilerinin empatik becerilerine etkisi. Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi, Ankara.
Yurdugül, H. (2005). Konjenerik Test Kuramı ve Konjenerik Madde Analizi: Tekboyutlu Çoktan Seçmeli Testler Üzerine Bir Uygulama. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 38(2) 21-48.