Doğaya Dayalı Turizm Faaliyetlerinin Gelişiminde Toplum Temelli Doğal Kaynak Yönetiminin Önem

Doğaya dayalı turizm faaliyetlerinin gelişimi hiç kuşkusuz doğal kaynakların korunması ile yakından ilişkilidir. Doğal kaynakların korunması ise toplumlar tarafından ciddiye alınması gereken önemli bir konudur. Bu durum ise toplum temelli doğal kaynak yönetimini (TTDKY) ön plana çıkarmaktadır. TTDKY son yıllarda biyolojik korunmanın sürdürülebilirliğinin gerçekleşmesi ve sosyo-ekonomik hedeflerin sağlanması amacıyla toplumlar tarafından yaygın olarak teşvik edilmektedir. TTDKY; doğal kaynakların korunması, sürdürülebilirliğinin sağlanması ve gelecek nesillere bırakılması amacıyla gerekli olan tüm sorumluluğun sadece belirli ya da görevli bir kesim tarafından değil toplumun her kesimi tarafından paylaşılmasını içermektedir. Bu çalışmada doğaya dayalı turizm faaliyetlerinin gelişiminde TTDKY’nin öneminin vurgulanması amaçlanmaktadır.

The Importance of Community-Based Natural Resource Management in the Development of Nature-Based Tourism Activities

Undoubtedly, development of nature-based tourism activities is closely related to the conservation of natural resources. Conservation of natural resources is an important issue that should be taken seriously by the communities. This situation brings to the forefront of community-based natural resource management. In recent years, community-based natural resource management is commonly encouraged by the communities in order to realization of sustainability of biological protection and provision of socio-economic objectives. Community based natural resource management includes sharing all the necessary responsibility with not only by a specific part but also all parts of society for the purpose of conservating natural resources,ensuring the sustainability and leaving it to the next generation. In this study,it is intended to emphasize the importance of community-based natural resource management in the development of nature-based tourism activities.

PDF

___

Akay, B. ve Zengin, B. (2012), “Ekoturizm Kaynaklarının Geliştirilmesi: Doğu Marmara Bölgesi Örneği”, Karamanoğlu Mehmet Bey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 14 (23), 115-122.
Akıncı, Z. (2006), Sürdürülebilir Turizm Açısından Özel lgi Turizminin Değerlendirilmesi, Turizm ve Mimarlık Sempozyumu (28-29 Nisan 2006) Bildiriler Kitabı, Antalya, 53-61.
Akpınar, S. (2003), Türkiye’nin Turizm Merkezlerinde Ekoturizm Yaklaşımları, http://www.kentli.org/makale/sibel.htm, (Son Erişim Tarihi: 01.09.2012).
Akten, S., Gül A. ve Akten, M. (2009), Korunan Doğal Alanların Katılımcı Yönetim Planında Ziyaretçi Etki Yönetimi Yaklaşımı, Uluslararası Davraz Kongresi (24-27 Eylül 2009), Isparta, http://idc.sdu.edu.tr/tammetinler/yonetim/yonetim31.pdf, (Son Erişim Tarihi: 01.09.2012).
Akten, S., Gül, A. ve Akten, M. (2012), “Korunan doğal alanlarda kullanılabilecek ziyaretçi yönetim modelleri ve karşılaştırılması”, Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 13, 57-65.
Baykan, E. (2007), Turizmin Yerel Kültür Üzerindeki Etkilerinin Yöre Halkı Tarafından Algılanması (Ürgüp Yöresine Yönelik Bir Uygulama), Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
Bejder, L. ve Samuels, A. (2003), Evaluating the Effects of the Nature-Based Tourism on Cetaceans, Edited N. Gales, M. Hindell, R. Kirkwood, In Marine Mammals: Fisheries, Tourism and Management Issues, CSIRO Publishing, 229-256.
Benzer, A. N. K. (2006), Bolu-Göynük ve Yakın Çevresi Doğal ve Kültürel Kaynaklarının Ekoturizm Açısından Değerlendirilmesi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara.
Blaikie, P. (2006), “Is Small Really Beautiful? Community-based Natural Resource Management in Malawi and Botswana”, World Development, 34 (11), 1942–1957.
Browne, S. A. ve Hunt, L. M. (2007), Climate Change and Nature-Based Tourism, Outdoor Recreation, and Forestry in Ontario: Potential Effects and Adaptation Strategies, Queen’s Printer: Canada.
Bushell, R.. (2000), Global Issues for Protected Areas and Nature-Based Tourism: Case Studies of Partnerships in Australia Addressing Some of These Issues, Edited Lothar Gündling, Horst Korn & Rudolf Specht, In Case Studies on Sustainable Tourism and Biological Diversity, Bundesamt für Naturschutz: Germany, 93-115.
Gartner, W. C. (2004), “Rural Tourism Development in the USA”, International Journal of Tourism Research, 6, 151–164.
Hodur, N. M., Leistritz, F. L. ve Wolfe, K. L. (2008), “Developing The Nature-Based Tourism Sector in Southwestern North Dakota”, Great Plains Research, 18 (1), 81-92.
Hohl, N. ve Mamallacta, E. G. (2000), Community Based Ecotourism of Quichuas in the upper Napo Region (Ecuadorian Amazon) as a Contribution to Maintaining Biocultural Diversity: The Case of Ricancie, Edited Lothar Gündling, Horst Korn & Rudolf Specht, In Case Studies on Sustainable Tourism and Biological Diversity, Bundesamt für Naturschutz: Germany, 177-191.
Howard, J., Thwaites, R. ve Smith, B. (2001), “Investigating the Roles of the Indigenous Tour Guide”, The Journal of Tourism Studies, 12 (2), 32-39.
Hsu, C. H. C., Kang, S. K. and Wolfe, K. (2002), “Psychographic and Demographic Profiles of Niche Market Leisure Travelers”, Journal of Hospitality & Tourism Research, 26 (1), 3-22.
Ingram, C. D. ve Durst, P. B. (1989), “Nature-Oriented Tour Operators: Travel To Developing Countries”, Journal of Travel Research, 28 (2), 10-15.
lke, E. F., Uzun, O., Çetinkaya, G., Erduran, F. ve Açıksöz, S. (2011), Doğal Kaynakların Kullanımında Peyzaj Yönetimi, Koruma ve Planlaması, I. Konya Kent Sempozyumu (26-17 Kasım 2011), Konya, 319-332.
Kellert, S. R., Mehta, J. N., Ebbin, S. A. ve Lichtenfeld, L. L. (2000), “Community Natural Resource Management: Promise, Rhetoric, and Reality”, Society and Natural Resources, 13, 705– 715.
Kiper, T. ve Arslan, M. (2007), “Anadolu’da Doğa Turizmi Kapsamında Doğa Yürüyüşü Güzergâhlarının Belirlemesinde Örnek Bir Çalışma”, Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 4 (2), 165-174.
Kurdoğlu, O. (2007), “Dünyada Doğayı Koruma Hareketlerinin Tarihsel Gelişimi ve Güncel Boyutu”, Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 8 (1), 59-76.
Küçükali, U. F. (2005), Havza Tanımı ve Doğal Kaynak Yönetimi, Yıldız Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, stanbul.
Küçükaslan, N. (2006), “Özel lgi Turizminde Niş Pazarlamanın Yeri”, PARADOKS, Ekonomi, Sosyoloji ve Politika Dergisi, (e-dergi), http://www.paradoks.org Yıl:2 Sayı:2.
Leach, M., Mearns, R. ve Scoones, I. (2009), “Environmental Entitlements: Dynamics and Institutions in Community-Based Natural Resource Management”, World Development, 27 (2), 225-247.
Luzar, E. J., Diagne, A., Ecgan, C. ve Henning, B. R. (1998), “Profiling the Nature-Based Tourist: A Multinomial Logit Approach”, Journal of Travel Research, 37 (1), 48-55.
Luzar, E. J., Diagne, A., Gan, C. ve Henning, B. R. (1995), “Evaluating Nature-based Tourism Using the New Environmental Paradigm”, Journal of Agricultural and Applied Economics, 27 (2), 544-555.
MacKay, K. J., Andereck, K. L. ve Vogt, C. A. (2002), “Understanding Vacationing Motorist Niche Markets”, Journal of Travel Research, 40 (4), 356-363.
McKercher, B. ve Chan, A. (2005), “How Special Is Special Interest Tourism”. Journal of Tourism Research . 44 (1), 21-31.
Mehmetoglu, M. (2005), “A Case Study of Nature-based Tourists: Specialists Versus Generalists”, Journal of Vacation Marketing, 11 (4), 357-369.
Orams, M. B. (1995), “Using Interpretation to Manage Nature-based Tourism”, Journal of Sustainable Tourism, 4 (2), 81-94.
Priskin, J. (2003), “Issues and Opportunities in Planning and Managing Nature-based Tourism in the Central Coast Region of Western Australia”, Australian Geographical Studies, 41 (3), 270-286.
Randall, C. ve Rollins, R. (2005), Role of the Tour Guide in National Parks, Eleventh Canadian Congress on Leisure
Research, May 17-20, Nanaiami, Canada, http://lin.ca/Uploads/cclr11/CCLR11-115.pdf, (Son Erişim Tarihi: 01.09.2012).
Sandwith, T. (2000), Nature-Based Tourism: a key strategy for sustaınıng bıodıversıty ın kwazulu-natal, south afrıca, Edited Lothar Gündling, Horst Korn & Rudolf Specht, In Case Studies on Sustainable Tourism and Biological Diversity, Bundesamt für Naturschutz: Germany, 23-44.
Silverberg, K. E., Backman, S. J. ve Backman, K. F. (1996), “A Preliminary Investigation into the Psychographics of Nature-Based Travelers to the Southeastern United States”, Journal of Travel Research, 35 (2), 19–28.
Spenceley, A. (2005), “Nature-Based Tourism and Environmental Sustainability in South Africa”, Journal of Sustainable Tourism, 13 (2), 136-170.
TODEG (Türkiye Ormancılar Derneği Ekoturizm Grubu). (2010), Orman Ekosistemlerinde Ekoturizm Çalıştayı ve 10. Yılında TODEG, Türkiye Ormancılar Derneği Yayınları: Ankara, No: 10.
Trauer, B. (2006), “Conceptualizing Special Interest Tourism - Frameworks For Analysis”, Tourism Management, 27 (2), 183- 200.
Turner, R. (2006), “Communities, Conservation, and Tourism-Based Development: Can Community-Based Nature Tourism Live Up to Its Promise?”, Global, Area, and International Archive, http://escholarship.org/uc/item/0fq311pw, (Son Erişim Tarihi: 01.09.2012).
Yılmaz, A., Bozkurt, Y. ve Taşkın, E. (2005), “Doğal Kaynakların Korunmasında Çevre Yönetiminin Etkinliği”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13, 15–30.
Yılmaz, E. (2002), “Entegre Doğal Kaynak Yönetimi ve Bir Çalıştay”, Doğu Akdeniz Ormancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi (DOA), 8, 1-30.