Osmanlı Dönemi Artvin -Merkez Camileri

Sal h Bey Cam , Artv n l n n Çayağzı Mahalles 'nded r. Bu mahallen n esk adı Korzul'dur. Cam y 1790 yılında Sal h Bey yaptırmıştır. Cam n n lk mam ve hat b de cam y yaptıran Sal h Bey'd r. Onun ölümü üzer ne oğlu Süleyman atanmıştır. Sonrak tar hlerdek atamalarda babadan oğla nt kal etm şt r. Artv n' n şgal altında olduğu yıllarda yakılan cam , ahal tarafından tam r ett r lm şt r. G r ş kapısının üzer nde sek z satırlık k tabes vardır. Çeş tl tar hlerde tam r ett r len cam , halen badete açıktır. Cam n n yanında Sa t Bey' n yaptırdığı b r çeşme vardır. K tabes ne göre çeşme 1810 yılında yapılmıştır. Çalışmada, Osmanlı dönem ndek yapılan cam lerden Artv n merkezde bulunan Çarşı Cam , Orta Cam ve Hasan Beşe Cam hakkında da b lg ver lm şt r. 1862 yılında yaptırılan Çarşı Cam , 1953 yılından sonra temeller ndek çökme neden yle yıktırılmış yer ne 1954-1956 arasında yen den yapılmıştır. Orta Cam se 1783'ten sonra yaptırılmıştır. Adını bulunduğu mahalleden almıştır. Hasan Beşe Cam , Hasan Beşe tarafından yapılmıştır. Cam , Dere Mahalles 'ndeyd . Bu cam ler n bazıları onarılmış, bazıları yıkılmış ya da yanmıştı. Bu nedenlerden ötürü tam r ed lerek ya da yen den yapılarak badete açılmışlardır

The City Center Mosques of Artvin During the Ottoman Era

The Salih Bey Mosque is in Çayağzı Street in Artvin. This street's old name was Korzul. The mosque was built by Salih Bey in 1790. The first Imam and preacher of the mosque was Salih Bey, too.. After his death, his son Süleyman was attained as Imam and preacher. Later, the Imam system was passed from the father to the son. During the invasion period of Artvin, the mosque was set on fire. Later, the local people restorated the mosque. There is an eight sentenced written scripture on the the door of entrance. Nowadays, people worship in the mosque that was repaired on various previous dates. Next to the mosque, there is fountain built by Sait Bey. The fountain was built in 1810. In this study, also the information about The Çarşı Mosque, The Orta Mosque and The Hasan Beşe Mosque built durimg the Ottoman Era has been given The Çarşı Mosque was built in 1862. Due to the collapse of the ground—work of the mosque after 1953, it was demolished and rebuilt between 1953-1956. The Orta Mosque was built after 1783. It took its name from the street. The Hasan Beşe Mosque was built by Hasan Beşe. It was in Dere Street. Some of these mosques were repaired, some demolished or burned—out. Because of these reasons they were restorated or rebuilt for people's worshipping.

PDF

___

1. Başbakanlık Osmanlı Arş v (BOA)
Sadaret Mektub Müh mme Kalem Evrakı (A.MKT.MHM): 345/31.
Sadaret Mektub Kalem Nezaret ve Dev' r Evrakı (A.MKT.NZD): 199/67.
Sadaret Mektub Kalem Umum V layat Evrakı (A.MKT.UM): 277/41.
Hatt-ı Hümâyûn (HAT): 1597/32, 1600/54.
İbnülem n Evkâf (İE.EV): 7789.
İbnülem n Hatt-ı Hümâyûn (İE.HAT): 3/252.
Mecl s- Vâlâ R yâset Belgeler (MVL): 302/34, 649/101, 664/2, 665/66, 678/40, 695/75, 709/2.
Şura-yı Devlet Evrakı (ŞD): 1826-37
Nüfus Defterler (NFS.d): 2766.
2. Vakıflar Genel Müdürlüğü Arş v (VGMA)
Hurufat Defterler (HD): 558.
Artv n, Yurt Ans kloped s (1982). C. II, İstanbul: Anadolu Yayıncılık, s. 885 -965.
Aydın, Dündar (1998). Erzurum Beylerbey l ğ ve Teşk latı Kuruluş ve Gen şleme Devr (1535-1566). Ankara: TTK Yayınları.
Ayn Al Efend (1280). Kavânîn- Âl- Osman der-Hulasâ- Mezâmîn- Defter- D van, İstanbul.
Başar, Fahamedd n (1997). Osmanlı Eyâlet Tevc hâtı (1717-1730), Ankara: TTK Yayınları.
Baykara, Tuncer (1988). Anadolu'nun Tar hî Coğrafyasına G r ş I Anadolu'nun İdarî Taks matı, Ankara: Türk Kültürünü Araştırma Enst tüsü Yayınları.
Emecen, Fer dun (1993). Çıldır Eyalet , DİA, C. 8, İstanbul: Türk ye D yanet Vakfı, 300- 301.
Emecen Fer dun -M. İlhan Şah n (1999). Osmanlı Taşra Teşk lâtının Kaynaklarından 957-958 (1550-1551) Tar hl Sancak Tevcîh Defter I, Belgeler, XIX/23, Ankara: TTK Yayınları, 53 -122.
Kılıç, Orhan (1997). 18. Yüzyılın İlk Yarısında Osmanlı Devlet 'n n İdarî Taks matı - Eyalet ve Sancak Tevc hatı, Elazığ.
Kırzıoğlu, M. Fahrett n (1993). Osmanlılar'ın Kafkas -Eller 'n Feth (1451 -1590), Ankara: TTK Yayınları.
Kırzıoğlu, M. Fahrett n (1992). Yukarı-Kür ve Çoruk Boyları'nda Kıpçaklar . Ankara: TTK Yayınları.
Mehmed Süreyya (1996). S c ll- Osmanî, C. I, (Yayına Hazırlayan: Nur Akbayar; Esk Yazıdan Aktaran: Sey t Al Kahraman), İstanbul: Tar h Vakfı Yurt Yayınları.
Muvahh d Zek (2010). Artv n V lâyet Hakkında Ma'lûmât -ı Umûm ye, (Yayına Hazırlayan: Muammer Dem rel), İstanbul: Yusufel Beled yes Yayını.
Sofyalı Al Çavuş Kanunnames (1992). (Haz. M dhat Sertoğlu), İstanbul: Marmara Ün vers tes Yayınları.
Tuncel, Met n (1991). Artv n, DİA, C. 3, İstanbul, 420-422.
Turan, Şerafett n (1963). XVII. Yüzyılda Osmanlı İmparatorluğunun İdarî Taks matı, Atatürk Ün vers tes 1961 Yıllığı, Erzurum, 201-232.
Türk ye'de Vakıf Ab deler ve Esk Eserler (Artv n İl ) , (1984). Ankara: Vakıflar Genel Müdürlüğü Yayınları.
Trabzon V layet Salnames , (1290). Defa 4, Trabzon V layet Matbaası.