XVI. Yüzyıl Türk-Tatar Tarihinin Mühim Bir Kaynağı: Kazanskaya İstoriya

“Kazanskaya İstoriya” XVI. yüzyılda Rusça yazılmış tarihi bir kaynaktır. Müellifi belli değildir. Fakat anonim yazar 20 yıl Kazan hanının sarayında yaşamıştır. Eserin orijinal nüshası kayıptır. Ancak günümüze intikal eden pek çok farklı nüshası vardır. XVIII. asırdan beri incelenmesine rağmen henüz sorunları kesin olarak halledilememiştir. “Kazanskaya İstoriya” XVI. yüzyıl Türk-Tatar tarihinin önemli bir kaynağıdır. Eski Rus edebiyatının temel eserlerinden sayılan bu kaynak hakkında yurdumuzda henüz hiçbir çalışma yapılmamıştır. Bu makalenin kaleme alınmasındaki amaç “Kazanskaya İstoriya”yı ilim âlemine tanıtıp taşıdığı öneme vurgu yapmaktır.

Anahtar Kelimeler:

: Kazanskaya İstoriya, Kazan Hanlığı, Türk-Tatar, Moskova Knezliği, IV. İvan.

An Importent Source of 16th Century Turko-Tatar History: Kazanskaya İstoriya

“Kazanskaya İstoriya” is a historical source that was written in Russian in 16th century. Its author is anonymous. But the anonymous author lived for 20 years in place of Kazan Khan. Original manuscript of the source is missing. However, there are many different copies survived to the present day. Although researches have been progressed since the 18th century, its contradictions are on going. “Kazanskaya İstoriya” is an important source of 16th century Turko-Tatar history. This source is considered the basic works of old Russian literature and yet, no studies have been made about our country. The purpose of this article is to introduce the world of science and make emphasis on the importance to “Kazanskaya İstoriya”.

Keywords:

Key Words: Kazanskaya İstoriya, Khanate of Kazan, Turko-Tatar, Prince of Moscow, Ivan IV.,

PDF

___

BOGUSLAVSKİY V. V., Slavyanskaya Entsiklopediya Kievskaya Rus‐Moskoviya, Tom 1, Moskova, 2005.
DUBROVİNA L. A., “Predislovie k İzdaniyu 2000 g.”, Polnoe Sobranie Russkih Letopisey (PSRL) İstoriya o Kazanskom Tsarstve, C. XIX, Haz. G. Z. Kunt‐ seviç, Moskova, 2000., s. IV‐XXVI.
KAZANSKAYA İSTORİYA, Haz: G. N. Moisyeva, Moskova‐Leningrad, 1954.
KAZANSKAYA İSTORİYA, Haz: T. F. Volkova, Pamyatniki Literaturı Drevney Rusi Seredina (PLDR) XVI Veka, Moskova, 1985, s. 300‐565.
KEENAN E. L., Muscovy and Kazan 1445‐1552 A Study in Steppe Politics, (Ba‐ sılmamış Doktora Tezi), Harvard University, 1965.
KUNTSEVİÇ G. Z., İstoriya o Kazanskom Tsarstve ili Kazanskiy Letopisets, St. Petersburg, 1905.
PELENSKİ J., Russia and Kazan Conquest and Imperial Ideology (1438‐ 1560s), Paris, 1974.
POLNOE SOBRANİE RUSSKİH LETOPİSEY (PSRL) İstoriya o Kazanskom Tsarstve, C. XIX, Haz. G. Z. Kuntseviç, Moskova, 2000.
SOLOVYEV S. M., İstoriya Rossii s Derevneyşih Vremen, Kniga III, Tom 5‐6, Moskova, 1989.
VOLKOVA T. F., “Kommentarii”, Pamyatniki Literaturı Drevney Rusi Sere‐ dina XVI Veka Moskova, 1985, s. 601‐624.