RUSYA FEDERASYONU'NUN YAKIN ÇEVRE POLİTİKASI'NDA DIŞ RUSLARIN YERİ VE KIRIM MESELESİ

1992 yılının sonunda Rusya Federasyonu tarafından ilan edilen yakın çevre politikası, Sovyetler Birliği'nin dağılmasının ardından da Rusya'nın eski Sovyet coğrafyasına ilgisinin devam edeceğini göstermiştir. 2000 yılında Vladimir Putin'in Cumhurbaşkanı olmasıyla revize edilen yakın çevre politikasında Rusya Federasyonu dışında yaşayan Rusların ve haklarının korunması temel amaç olarak belirlenmiştir. Bu çerçevede ülkesinde önemli bir Rus nüfus barındıran Ukrayna ve ona bağlı özerk bir cumhuriyet olan Kırım, Rusya açısından ön plana çıkmıştır. 2014 yılının Şubat ayında Cumhurbaşkanı Viktor Yanukoviç'in görevinden azledilmesinin ardından Rusya'nın, nüfusunun çoğunluğunu Rusların oluşturduğu Kırım'ı önce işgal ardındansa ilhak etmesi, yakın çevre politikasının ve bu politikanın temel amacı olan dış Rusların ve haklarının korunması konusunu tartışmaya açmıştır. Bu çalışmada Rusya'nın Kırım'ı önce işgal sonrasında ise ilhak etmesinin iki anlamı olduğu savunulmuştur. Bunlardan ilki, Rusya'nın 1990'lardan beri sürdürdüğü ve 2000'de Putin'in Cumhurbaşkanı seçilmesiyle dış Ruslar lehine revize ettiği yakın çevre politikasının teoriden eyleme geçişidir. İkincisi ise, Ukrayna ile Rusya arasındaki ikili ilişkilerde tarihsel olarak bir denge unsuru oluşturan Kırım'da dengenin Rusya lehine bozulmasıdır

The Place of Ethnic Russian Population Living Outside The Russian Federation in the Near Abroad Policy of Russia and the Crimean Question

The Near Abroad Policy declared by the Russian Federation at the end of 1992 showed that Russia's interest in the former Soviet States would continue even after the separation of Soviet Union. Protecting the ethnical Russian population living outside the Russian Federation, and their rights were specified as the main goals in the Near Abroad Policy revised after Putin's inauguration as the President in 2000. In this context, having a significant ethnical Russian population in their land, Ukraine and its autonomous Republic of Crimea has taken a higher priority in Russia's agenda. Following the dismissal of President Viktor Yanukovych in February 2014, Russia's occupation and then its annexation of Crimea, the population of which is mostly composed of ethnical Russians has started a controversy on Russia's Near Abroad Policy and its main purpose of protecting the ethnical Russian population living outside the Russian Federation and their rights. In this essay, it is argued that Russia's annexation of Crimea after its occupation has two different meanings. One of them is that Russia's Near Abroad Policy that has been pronounced since 1990s and a new version of this same policy revised by Putin after his inauguration to Presidency have been put into practice from theory. The other one is that in Crimea, which has historically been a balancing element between the relations of Russia and Ukraine, the balance has been changed in favour of Russia.

___

  • AKMAN Halil (2014), "Kırım-Sivastopol Üssü ve Karadeniz Rus Filosunun Paylaşım Sorunu", Turkish Studies, 9 (1): 1-20.
  • BİLENER Tolga (2004), "Ulus Devlet Olma Sürecinde Ukrayna", Değişen Dünyada Rusya ve Ukrayna, (Der. Erhan Büyükakıncı), Ankara: Phoenix Yayınevi, 311-341.
  • BRAITHWAITE Rodric (2014), "Russia, Ukraine and the West", The RUSI Journal, 159 (2): 62-65.
  • BÜYÜKAKINCI Erhan (2004), "Bağımsızlık Sürecinde Ukrayna-Rusya İlişki- leri", Değişen Dünyada Rusya ve Ukrayna, (Der. Erhan Büyükakıncı), Ankara: Phoenix Yayınevi, 401-436.
  • CANKARA Pınar Özden ve Yavuz CANKARA (2007), "Vladimir Putin Döne- minde Rus Dış Politikasında Yapılan Değişiklikler", SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, (15): 193-212.
  • "Constitution of Ukraine", http://www.ccu.gov.ua/doccatalog/document?id =12084 (11.02. 2015).
  • "General Assembly Adopts Resolution Calling Upon States Not to Recognize Changes in Status of Crimea Region", http://www.un.org/press/en/ 2014/ga11493.doc.htm (10.02.2015).
  • GÜRSELER Ceren (2014), "Kırım'ın 'Self-Determinasyonu' Nasıl Yorumla- nabilir?", Karadeniz Araştırmaları, (43): 87-115.
  • İMANBEYLİ Vügar (2014), "Ülke-İçi Krizden Uluslararası Soruna Ukrayna- Kırım Meselesi", SETA Perspektif, (36): 1-8.
  • KOROSTELINA Carina (2003), "The Multiethnic State-Building Dilemma: National and Ethnic Minorities Identities in the Crimea", National Iden- tities, 5 (2): 141-159.
  • KULHANEK Jakup (2006), "Russia and Near Abroad: Past And Present": http://www.russkiivopros.com/?pag=one&id=28&kat=6&csl=11 (10. 02.2015).
  • LINDLEY-FRENCH Julian (2014), "Ukraine: Understanding Russia", The RUSI Journal, 159 (3): 36-39.
  • MAMMADOV Halit (2014), Rus Dış Politikasında Stratejik-Zihinsel Süreklilik ve Putin'in Dış Politika Doktrini, Ankara: Hoca Ahmet Yesevi Uluslara- rası Türk-Kazak Üniversitesi İnceleme-Araştırma Dizisi.
  • MANESS Ryan ve Brandon Valeriano (2012), "Russia and the Near Abroad: Applying a Risk Barometer for War", Journal of Slavic Military Studies, (25): 125-148.
  • MARPLES David R. ve David F. Duke (1995), "Ukraine, Russia, and the Ques- tion of Crimea", Nationalities Papers: The Journal of Nationalism and Ethnicity, 23 (2): 261-289.
  • MIAN Gulandam, "Russian Resurgence And The Contemporary Scene In The 'Near Abroad': A Case Study Of The Crisis In Ukraine": http://www. ndu.edu.pk/issra/issra_pub/Gulandam_Mian.pdf (12.02.2015).
  • ÖZARSLAN Bahadır Bumin (2014), "Soğuk Savaş Sonrasında Kırım'ın ve Kırım Tatar Türklerinin Statüsü", Uluslararası Hukuk ve Politika, 10 (39): 97-135.
  • ÖZCAN Sevinç A. (2005), Bir Sovyet Mirası Rus Azınlıklar, İstanbul: Küre Yayınları.
  • POPPE Edwin ve Louk Hagendoorn (2001), "Types of Identification Among Russians in the 'Near Abroad'", Europe-Asia Studies, 53 (1): 57-71.
  • TANRISEVER Oktay F. (2005), "Rusya Federasyonu'nun Orta Asya-Kafkasya Politikası: 'Yakın Çevre' Doktrini'nin İflası", Küresel Politikada Orta As- ya (Avrasya Üçlemesi I), (Der. Mustafa Aydın), Ankara: Nobel Yayın Da- ğıtım, 43-68.
  • TOPAL Ahmet Hamdi (2014), "Uluslararası Hukuk Açısından Kırım'ın İlhakı ve Self Determinasyon Hakkı": http://haber.star.com.tr/acikgorus/u- luslararasi-hukuk-acisindan-kirimin-ilhaki-ve-self-determinasyon-hak- ki/haber-859182 (01.13.2015).
  • TORBAKOV Igor (2001), "Rusya'dan Ayrı ya da Rusya'nın Bir Parçası: Uk- rayna-Rusya İlişkilerinin Kederli Bir Destanı", (Çev. Işık Kuşçu), Avras- ya Dosyası, 6 (4): 297-314.
  • TURAN Günhan (2004), "Bağımsız Ukrayna'nın Dış Politika Seçenekleri", Değişen Dünyada Rusya ve Ukrayna, (Der. Erhan Büyükakıncı), Ankara: Phoenix Yayınevi, 365-400.
  • YALÇINKAYA Alaeddin (2005), "Rus Realpolitiğinin Ertelediği Sorun: Kı- rım", Karadeniz Araştırmaları, (8): 99-113.
  • (1999), "Ethnic Splits in Crimea", Strategic Comments, 5 (10): 1-2.
  • (2014), "Russia's Motives in Ukraine", Strategic Comments, 20 (4): 8-9.