Rus Çarı I. Pavel dönemi Osmanlı-Rus siyasi ilişkileri ve Napolyon'a karşı ortak mücadele

Osmanlı Devleti tarih boyunca Rusya ile olan siyasi ilişkilerinin hep bir savaş ve mücadele ortamı içerisinde geçtiği görülmektedir. Özellikle Osmanlı Devleti’nin son üç yüz yılında en çok mücadele ettiği devletlerin başında Rusya gelmektedir. İki devlet arasındaki bu mücadelelerin genel sebebi ise Rusya’nın Osmanlı toprakları üzerindeki tarihi emelleri ve bu doğrultu da yaptığı toprak ihlallerigelmektedir. Fakat İki devlet arasındaki bu mücadeleci ve gergin ortamın Rus Çarı I. Pavel döneminde (1796-1801) bir nebzede olsa durulduğu görülmektir. Hatta iki devletin aralarında tarihte ilk defa Napolyon’a karşı bir ittifak antlaşması imzalayarak gerek Akdeniz’de gerekse de Mısır’da Fransızlara karşı ortak mücadele dahi etmişlerdir.

It is observed that political relations between the Russian and Ottoman empires were always shaped in warfare conditions and a running battle throughout history. During the last three centuries of the Ottoman Empire, Russia was the primary state and rival, which the empire had to fight and resist. The main reason of this struggle between the two states was the Russian ideas and plans over on the Ottoman lands and accordingly the formers infringements on territorial rights. However, this combative and tense environment died down to some extent in the era of the Russian Czar Pavel I (1796-1801). Moreover, Russia and Ottoman Empire concluded even a treaty of alliance against Napoleon for the first time in the history, and conducted war against France in Egypt and other places in the Mediterranean.

___

BOA, Mühimme Defteri, No: 208.

BOA, Hat-ı Hümayun, DN: 269/15720-A.

BOA, Hat-ı Hümayun, DN: 165/6901.

BOA, Hat-ı Hümayun, DN: 266/15411.

BOA, Hat-ı Hümayun, DN: 1351/52808.

BOA, Hat-ı Hümayun, DN: 257/14753.

BOA, Hat-ı Hümayun, DN: 156/6519-A.

BOA, Hat-ı Hümayun, DN: 154/6483.

BOA, Hat-ı Hümayun, DN: 246/13842-A.

BOA, Hat-ı Hümayun, DN: 245/13138.

BOA, Hat-ı Hümayun, DN: 163/6788.

BOA, Hat-ı Hümayun, DN: 163/6777.

BOA, Hat-ı Hümayun, DN: 240/13477.

BOA, Cevdet Hariciye, DN: 15/741.

BOA, Cevdet Hariciye, DN: 182/9094.

BOA, Cevdet Hariciye, DN: 96/4779.

BOA, Cevdet Hariciye, DN: 37/1803.

BOA, Cevdet Askeriye, DN: 952/41380.

ACAR Kezban (2004), Başlangıçtan 1917 Bolşevik Devrimi’ne Kadar Rusya Tarihi, İstanbul.

AKÇURA Yusuf (1988), Osmanlı Devletinin Dağılma Devri (XVIII. ve XIX. Asırlarda), Ankara.

AKSAN Virginia H. (2007), Ottoman Wars 1700-1870: An Empire Besieged, London.

ARMAOĞLU Fahir (2003), 19. Yüzyıl Siyasi Tarihi (1789–1914), Ankara.

DANİŞMEND İsmail Hami,(1955), İzahlı Osman Tarihi Kronoloji, Cilt: 4, İstanbul. EREN A. Cevat (1964), Selim III.’ün Biyografisi, İstanbul.

ERİM Nihat (1953), Devletlerarası Hukuku ve Siyasi Tarih Metinleri, Ankara.

GÜRSEL Haluk F. (1968), Tarih Boyunca Türk-Rus İlişkileri Tarihi, İstanbul.

KURAT A. Nimet (1990), Türkiye ve Rusya, Ankara.

-----, (1999), Rusya Tarihi, Ankara.

KARAL E. Ziya (1938), Fransa-Mısır ve Osmanlı İmparatorluğu (1797–1802), İstanbul.

-----, (1999), Osmanlı Tarihi, (Nizam-ı Cedid ve Tanzimat Fermanı 1789–1856), C. V, Ankara.

Muahedat Mecmuası, Cilt: I, İstanbul, 1294.

ORHAN NAFİZ-Nuri TAŞDELEN (1987), Osmanlı Devri 1798-1802 Osmanlı Fransız Harbi ( Napolyon’un Mısır Seferi), C.III/5, Ankara.

SHAW Stanford J.,(2004), Osmanlı İmparatorluğu ve Modern Türkiye, I, (çev. Mehmet Harmancı) İstanbul.

-----, (2008), Eski ve Yeni Arasında Sultan III. Selim Yönetiminde Osmanlı İmparatorluğu, (çev. Hür Güldü), İstanbul.

SOYSAL İsmail (1999), Fransız İhtilâli ve Türk-Fransız Diplomasi Münasebetleri (1789-1802), Ankara.

ŞİROKORAD A. B., (2009), Rusların Gözünden 240 Yıl Kıran Kırana Osmanlı-Rus Savaşları,( Kırım-Balkanlar 93 Harbi ve Sarıkamış), ( çev. Ahsen Batur), İstanbul.

UZUNÇARŞILIOĞLU İ. Hakkı (1937), “Arşiv Vesikalarına Göre Yedi Ada Cümhuriyeti”, BELLETEN, Ankara, I/3-4, s. 627-639.

VERNADSKY George (2009), Rusya Tarihi, İstanbul.