Mazlumların kuramcısı ve stratejisti: Sultan Galiyev

Üçüncü dünya devrimlerinin öncüsü olarak nitelendirilen Sultan Galiyev, sosyalist düşünce içerisinde özgün bir yere sahiptir. Galiyev'in bu özgünlüğü, döneminin dünya koşullarını çözümlemede kullandığı kuramının ve dünya sosyalist devrimini gerçekleştirmede benimsediği stratejisinin, Batılı ve Rus Marksistlerden farklı olmasından kaynaklanmaktadır. Dünyaya sömürge konumunda bulunan bir Doğu toplumundan bakan Galiyev, Marksistlerin kuramının temelinde yer alan sınıf çelişkisi olgusunu, uluslararası alana taşıyarak, temel çelişkinin sömüren ve sömürülen uluslar arasında yaşandığını savunmuştur. Stratejik açıdan ise, Batılı ve Rus Marksistler dünya sosyalist devrimine giden yolda, Batı'nın gelişkin bir proletaryaya sahip ileri derecede kapitalistleşmiş ülkelerine öncelik verirken, Galiyev sömürge durumundaki Doğu ülkelerine öncelik veren bir stratejiyi benimsemiştir. Bu doğrultuda da Marksizm'deki "proletarya diktatörlüğü" kavramı yerine "sömürge ve yarı sömürgelerin metropoller üzerindeki diktatörlüğü" düşüncesini geliştirmiş, kurguladığı "sömürgeler enternasyonali" ne giden yolda öncelikle bir "Turan Sosyalist Federe Devleti"nin kurulması gerektiğini savunmuştur.

Sultan Galiev also known as "The Father of Third World Revolution" is unique to socialist philosophy. This individuality arises from the facts that his theory to resolve the global conditions of that period and the strategy adopted in the World Socialist Revolution are different from Western and Russian Marxists. Considering the World from an Eastern society, a colony, Galiev by referring to the class conflict which establishes the core of Marxists' theory in the international area asserts that the basic conflict exists between the exploiter and the colonial nations. Strategically Western and Russian Marxists primarily attach significance upon the advanced level capitalized Western countries which have a developed Proletariat class, nevertheless, Galiev adopts a strategy that is primarily focused upon the Eastern countries. Compatible with this, Galiev introduces "the dictatorship of colonies and semi colonies upon the metropolitan nations" rather than "the concept of proletarian dictatorship" of Marxism and argues that a "Federated Socialist States of Turan (Turkish Reunification)" is essential to be established on the way to the "internationalism of colonial nations".

___

BENNINGSEN, A. Alexandre - S. Enders WIMBUSH, Sultan Galiyev ve Sovyetler Birliğinde Milli Komünizm, Çev. Bülent TANATAR, İstanbul, Anahtar Kitaplar, 1995.

BENNINGSEN, Alexandre - LEMERCIER-QUELQUEJAY, Chantal, Sultan Galiyev Üçüncü Dünyacı Devrimin Babası, Çev. Erden AKBULUT - T. Ahmet ŞENSILAY, İstanbul, Sosyalist Yayınlar, 1995.

DAVIS, Horace B., Sosyalizm ve Ulusallık, Çev. Kudret EMİROĞLU, 1. B., İstanbul, Belge Yayınları, 1991.

DAVIS, Horace B., "Giriş: Marksist Kuramda Ulusların Kendi Yazgılarını Belirleme Hakkı", (Rosa LUXEMBURG, Ulusal Sorun, Çev. Osman AKIN HAY, İstanbul, Belge Yayınları, 2010, içerisinde), 7-43.

GALİYEV, Sultan, "Toplumsal Devrim ve Doğu", Sultan Galiyev ve Sovyetler Birliğinde Milli Komünizm, Çev. Bülent TANATAR, İstanbul, Anahtar Kitaplar, 1995,156-163.

GALİYEV, Mir Seyid Sultan, "Asya ve Avrupa Türk Halklarının Sosyopolitik, Ekonomik ve Kültürel Gelişmelerinin Esaslarına İlişkin Bazı Görüşlerimiz", Toplumsal Tarih, S. 50, (Şubat, 1998), 39-42.

GALİYEV, Mir Seyid Sultan, "Asya ve Avrupa Türk Halklarının Sosyopolitik, Ekonomik ve Kültürel Gelişmelerinin Esaslarına İlişkin Bazı Görüşlerimiz II", Toplumsal Tarih, S. 51, (Mart, 1998), 50-55.

GALİYEV, Sultan, "Yolumuz, Doğru Yoldur", Ulusal, S. 5/6, (Bahar, 1998), 221-222.

GALİYEV, Sultan, "Şark Meselesine İlişkin Konuşma", Çev. Arif HACALOĞLU, Ulusal Sola Teorik Katkı, Der. Hakan REYHAN, Örsan ŞENALP, M. Gürsan ŞENALP, Yiğit AKIN, Ankara, (1999), 264-272.

GALİYEV, Sultan, Bütün Eserleri, Yay. Haz. Özgür ERDEM, 1. B., İstanbul, İleri Yayınları, 2006.

GÜLTEKİN, Mehmet Bedri, Sultan Galiyev Eleştirisi, 1. B., İstanbul, Kaynak Yayınları, 1999.

GÜRSES, Hasan Basri, "Bilinmeyen Tarih: Sultan Galiyev", Ulusal, S. 4, (Güz, 1997), 95-107.

İLHAN, Attilâ, Sultan Galiyef Avrasya'da Dolaşan Hayalet, 1. B., Ankara, Bilgi Yayınevi, 2000.

KAKINÇ, S. Halit, "Sultan Galiyev Efsanesi Dinliyor", Toplumsal Tarih, S. 50, (Şubat/1998), 36-39.

KAKINÇ, Halit, Sultangaliyev ve Milli Komünizm, 3. B., İstanbul, Bulut Yayınları, 2003.

KAKINÇ, Halit, Destansı Kuramcı Sultangaliyev, İstanbul, Bulut Yayınları, 2004.

KAYMAK, Erol, Sultan Galiyev ve Sömürgeler Enternasyonali, İstanbul, İrfan Yayınevi, 1993.

LENİN, V. İ., Ulusal Sorun ve Ulusal Kurtuluş Savaşları, Çev. Yurdakul FİNCANCI, 2. B., Ankara, Sol Yayınları, 1993.

LENİN, V. İ., Ulusların Kaderlerini Tayin Hakkı, Çev. Muzaffer ERDOST, 9. B., Ankara, Sol Yayınları, 1998.

LUXEMBURG, Rosa, Ulusal Sorun, Çev. Osman AKIN HAY, 1. B., İstanbul, Belge Yayınları, 2010.

REYHAN, Hakan, Doğunun Büyük Devrimcileri Mollanur Vahidov ve Sultan Galiyev, Ankara, Alter Yayıncılık, 2006.

STALİN, J., Marksizm ve Ulusal Sorun ve Sömürge Sorunu, Çev. Muzaffer ERDOST, 5. B., Ankara, Sol Yayınları, 1994.

TELLAL, Erel, "Mirsaid Sultan Galiyev", A.Ü. S.B.F. Dergisi, S. 56, (Ocak-Mart, 2001), 105-133.

YAMAUCHI, Masayuki, Sultan Galiyev İslam Dünyası ve Rusya, Çev. Hironao MATSUTANİ, 1. B., İstanbul, Bağlam Yayıncılık, 1998.

ZİLELİ, Gün, "Galiyev Üzerinde El Sıkışmak", Birikim, S. 111-112, (Temmuz-Ağustos, 1998), 140-161.