Kazan Adının Kökeni

Kazan adının anlamına ilişkin pek çok rivayet vardır ve henüz bunlardan hiçbiri kesin olarak kabul edilmemiştir. Geçen zaman içerisinde, adın kökenine dair halk hikâyeleri ve mitlerin oluşması son derece doğaldır. Bununla birlikte Kazan keli-mesi bazı araştırmacılar tarafından Hint-Avrupa dillerine dâhil edilmeye çalışıl-mıştır. Kaynak yetersizliğinden ötürü bu adın genel geçer anlamına ulaşılamasa da kelimenin Türkçe olduğuna şüphe yoktur.
Anahtar Kelimeler:

Kazan, Kazanka, Türk, Tatar, Rusya

Origin of the Name of Kazan

There are many rumors about meaning of the name of Kazan; yet none of them are accepted as final. It is exremely natural create a number of folk tales and myths about origin of the name throughout the time. Besides, the word Kazan has been included in Indo-European languages by some researchers. Because of the lack of resources, even though the precise meaning of this name has not been known, the word is Turkish without doubt.

___

  • AHMEROV, Ayneddin, Kazan Tarihi, Hazırlayan: Fatih Ünal, Ankara, 2009.
  • CLAUSON, Sir Gerard, An Etymological Dictionary of Pre-Thirteenth-Century Turkish, Oxford, 1972.
  • DAL, Vladimir İvanoviç, Tolkovıy Slovar Jivogo Velikorusskogo Yazıka, Tom II, Moskova, 2007.
  • DOERFER, Gerhard, Türkische und Mongolische Elemente im Neupersischen, Band III, Wiesbaden, 1967.
  • FASMER, M., Etimologiçeskiy Slovar Russkogo Yazıka, Tom 2, Moskova, 1967.
  • HUDYAKOV, Mihail, Kazan Hanlığı Tarihi, Çev: Ayaz İshakî, Haz: İlyas Kamalov, Ankara, 2009.
  • KARAAĞAÇ, Günay, Türkçe Verintiler Sözlüğü, Ankara, 2008.
  • KEENAN, Edward L., “Kazan-‘The Bend’”, Harvard Ukrainian Studies, Volume III/IV, 1979-1980, Part 1, s. 484-496.
  • PINEGIN, M., Kazan v Eya Proşlom i Nastoyaşçem, Sankt-Peterburg, 1890.
  • RUGEL, Just, Ziga Herberstein 1486-1566 Potomec znamenitega rodu iz slovenske Karantanije, vojscak, drzavnik, diplomat in mirotvorec V “Moskovskih zapiskih” odkril Rusijo Evropi, Moskova, 2000.
  • SIGISMUND VON HERBERSTEIN, Notes Upon Russia, Vol. II, Translated and Edited R. H. Major, London, 1852 (Rusça tercümeleri: Sigizmund Gerberşteyn, Zapiski o Moskovii, (2 cilt), Redaktör: A. L. Horoşkeviç, Moskova, 2008; Sigizmund Gerberşteyn, Moskoviya, Derleyen: Zoe Nojnikova, Moskova, 2007).
  • ŞEHABEDDİN-İ MERCANÎ, Müstefâdü’l Ahbâr fi Ahvâl-i Kazan ve Bulgar, Metni Yayınlayan: E. N. Hayrullin-Türkiye Türkçesine Aktaran, Ankara, 2008.
  • TRAVELS TO TANA AND PERSİA BY JOSAFAT BARBARO AND AMBROGİO CONTARİNİ, Translated from the Italian by William Thomas, New York, 1873.
  • TOGAN, Zeki Velidî, “Kazan Hanlığında İslam Türk Kültürü”, İTED, C. III, S. 3-4, 1959-1960, İstanbul, 1966, s. 179-204.
  • ZAGOSKIN, N. P., Sputnik po Kazani, Kazan, 1895.
  • ZEKİYEV, M. Z., Türklerin ve Tatarların Kökeni, Çev: Ahsen Batur, İstanbul, 2006.