Harnâme'nin söz dizimi özellikleri

Edebî eserler hakkında gerçekleştirilecek değerlendirmelerin ilgili eserin dil özellikleri üzerine inşa edilmesi gerekmektedir. Türk kültür hazinesi içerisinde önemli bir değere sahip olan Klasik Türk Edebiyatına ilişkin eserlerin de söz varlığının, biçimsel özelliklerinin ve sözdizimsel yapısının bir bütünlük içerisinde üslup ile ilişkili olarak değerlendirilmesinin gerekliliğini düşünmekteyiz. Makalemiz, 14. yüzyılın sonu ile 15. yüzyılın ilk yarısında yaşamış olan Şeyhî’nin satirik şiirin Türk Edebiyatı’ndaki seçkin örneklerinden Harnâme adlı mesnevisinin söz dizimi özelliklerini içermektedir.

Studies on literary pieces should be built on language features of the piece. Works produced during the period of Classicak Turkish Literature, which are of great prominence within the Turkish cultural domain, should also be examined in terms of integrity of their vocabularies, morphological and syntactic features with their literary styles. This essay contains a syntax study on the famous masnavi-kind poem “Harnâme”, one of the distinguished samples of satiric poem in Turkish literature of Şeyhî, who lived in the end of the 14th century and first half of the 15thcentury.

___

KARPUZ H. Ömer, (1999), “Türkiye Türkçesinin Sözdizimiyle İlgili Çalışmaların Dil Bilimi Metodolojisi Bakımından Değerlendirilmesi ve Bazı Teklifler”, 3. Uluslararası Türk Dil Kurultayı. s. 625-639, Ankara.

KÖPRÜLÜ M. Fuad, (1917), “Harnâme”, İstanbul: Yeni Mecmua, Sayı:13, s. 253-256.

ÖZKAN Mustafa, SEVİNÇLİ Veysi, (2011), Türkiye Türkçesi Söz Dizimi. İstanbul: Akademik Kitaplar Yayınevi.

TİMURTAŞ Faruk Kadri, (1981), Şeyhî’nin Harnâme’si, İkinci Baskı, İstanbul: Edebiyat Fakültesi Basımevi.

TİMURTAŞ Faruk Kadri, (1997), Makaleler (Dil ve Edebiyat Yazıları), Hazırlayan: Mustafa ÖZKAN. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.

TOK Turgut, (2001), “N. Fazıl’ın Şiirlerinin Sözdizimsel Yapısını Oluşturan Unsurların Kullanım Sıklığı ve Dağılımları”, 1. Ulusal Dil Yazın Deyişbilim Sempozyumu Bildiri Kitabı, Denizli: Gültürk Ofset, s. 37-49.

ÜSTÜNOVA Kerime, (2002), Dil Yazıları. Ankara: Akçağ Yayınları.