Gürcistan'ın Cavakheti bölgesi ağzında Türkçe söz varlığı

Komşu olan milletlerin, halkların birbirleriyle tarihteki ve günümüzdeki ilişkileri dillerine de yansımıştır. Türkçe ile Gürcüce arasındaki bu tür ilişkilerin varlığı da her iki dildeki Türkçe ve Gürcüce kelimelerin çokluğuyla dikkati çeker. Cavakheti bölgesi Gürcistan’nın güneyinde yer almaktadır. Türkiye’ye sınır olan Cavakheti bölgesi Aspindza, Akhalkalaki, Ninotsminda ilçelerinden oluşmaktadır. Bu bölge Gürcücesinde, Cavakhuri ağzında edebi Gürcücenin yanı sıra çok sayıda Türkçe kelime de bulunmaktadır: başluği, bişi, gecaluği, dadilimeba, dilagi, durğuni, ielugi, elçi, iala, içlugi, yazluği, yonca, oda, vb. Bunun sebebi, farklı dönemlerde farklı kültür ve etnik toplulukların yaşadığı bu bölgenin Türkiye’ye yakın olmasıdır. Bu çalışmada bu bölge ağzındaki Türkçe söz varlığı tespit edilip, tespit edilen kelimelerin tasnifi ve tahlili yapılacaktır.
Anahtar Kelimeler:

Gürcistan

Turkish vocabulary in Cevakheti region of Georgia

Relationship between neighborhood nations and societies at present day and history reflected in languages The presence of such relations between the Georgian and the Turkish language could be understood with, so much Turkish and Georgian words, in both languages Cavakheti region is located in south part of Georgia. Cavakheti region that is sharing border with Turkey consists of Aspindza, Akhalkalaki, Ninotsminda districts. This region Georgian includes many Turkish words başluği, bişi, gecaluği, dadilimeba, dilagi, durğuni, ielugi, ambassadors, IALA, içlugi, yazluği, alfalfa, room, and so on. This is because, at different times different cultures and ethnic communities living in this region is close to Turkey. In this study, the mouth of this region can be detected and Turkish vocabulary, classification and analysis of the words will be detected.
Keywords:

Georgia,

___

  • BERİDZE, Grigol, Cavakhuri Ağız Sözlüğü, Sabçota Sakartvelo Yay., Tbilisi, 1981
  • BURAN Ahmet, ALKAYA Ercan, Çağdaş Türk Lehçeleri, Akçağ Yay., Ankara, 2007
  • CORBENADZE, B., Gürcü Dialektolojisi, Metsniereba Yay., Tbilisi, 1989 DZİDZİGURİ, Şota, Dil Bilim Hakkında Konuşmalar, Nakaduli Yayınları, Tbilisi 1982
  • EREN, Hasan, Türk Dilinin Etimolojik Sözlüğü, Bizim Bürö Yay., 2. Baskı, Ankara, 1999
  • EYUBOĞLU,İsmet Zeki ,Türk Dilinin Etimoloji Sözlüğü, Sosyal Yay.,İstanbul, 1998
  • GİGİNEİŞVİLİ, İ., V. Topuria, İ. Kavtaradze, Gürcü Dialektolojisi I Bölüm, Ağız İncelemesi, Metinler-Sözlük,Tbilisi, 1961
  • GÜLENSOY, Tuncer ,Türkiye Türkçesindeki Türkçe Sözcüklerin Köken Bilgisi Sözlüğü, C.I-II, TDK Yay., Ankara, 2007.
  • Gürcistan Sovyet Ansiklopedisi, C.11., Tbilisi, 1987
  • KARAAĞAÇ, Günay , Türkçe Verintiler Sözlüğü, TDK Yay., Ankara, 2008
  • KIRZIOĞLU, M.Fahrettin, Osmanlı Fethinden Önceleri Ardahan-Çıldır-Posof Bölgesinin Türklüğü, Çıldır Ardahan Hanak Posof, Ankara 1966
  • ÖZTEKTEN, Özkan, “Türkenin Dünya Dillerine Etkisine Genel Bir Bakış”, Türkçenin Dünya Dillerine Etkisi (Haz.Prof.Dr.Günay Karaağaç),Akçağ Yay., Ankara 2004
  • VEYSELOĞLU, Ali Paşa, Ahıska Türklerinin Dramı, Ocak Yay.,Ankara 1999
  • ZEYREK, Yunus, Ahıska Bölgesi ve Ahıska Türkleri, Ankara 2001.