DOĞU KARADENİZ BÖLGESİNİN TOPLUMSAL CİNSİYET REJİMİ VE KADINLARIN TOPLUMSAL KONUMLARI

Bu çalışma Doğu Karadeniz Bölgesi'nin toplumsal cinsiyet rejimine odaklanmaktadır. Çalışma, bölgedeki kadınların toplumsal konumlarını eğitim ve istihdam alanları ile aile içi şiddet karşısındaki konumlarına bakarak açıklamayı amaçlamaktadır. Bu amaçla, kadın ve erkeklere ilişkin sosyo-ekonomik ve kültürel verilerin incelenmesi anlamına gelen toplumsal cinsiyet analizi ile bölgede yaşayan kadınların durumu incelenmekte, Doğu Karadenizli kadınların durumları bölgedeki erkek nüfusla ve kadınların ulusal düzeydeki konumlarıyla karşılaştırılmaktadır. Araştırmanın verileri Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TUİK)ve bölgeye ilişkin, sonuçları rapor haline getirilmiş çeşitli çalışmaların istatistiklerinden derlenmiş olup, analiz için betimleyici ve eleştirel yöntemlere başvurulmuştur

This paper focuses on the gender regime of the Black Sea Region. Aiming at understading the women’s social status, it centers on the data regarding women’s participation in education and employment and also examines women’s position within the family. With this regard, drawing upon the statistics gathered by the Turkish Statistics Institution (TUİK) in the region, this paper explores the social status of women in the Black Sea Region compared to their male counterparts in the region and to women’s general social status around the whole country. Descriptive and critical methods are used as the main analysis methods throughout the paper

PDF

___

AKŞİT Elif Ekin (2009). “Haydi Kızlar Okula: Kızların Eğitimi, Kadınların Bilgisi ve Kamusal Alan Tartışmaları”, Toplum ve Bilim, 114: 7-26.

BERKTAY Fatmagül (2011). "Feminist Teoride Açılımlar", Toplumsal Cinsiyet Çalışmaları içinde (ed.) Yıldız Ecevit ve Nadide Karkıner, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayını, 2-24.

GİDDENS Anthony (2012). Sosyoloji, İstanbul: Kırmızı Yayınları.

GÖKÇE Birsen (2007). Türkiye’nin Toplumsal Yapısı ve Toplumsal Kurumlar, Ankara: Savaş Yayınevi. Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü (2008). Kadın ve Eğitim-2008 Politika Dökümanı, Ankara: Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı. Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü (2012). Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele Ulusal Eylem Planı 2012-2015, Ankara: Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı.

KANDİYOTİ Deniz (2011). Cariyeler Bacılar Yurttaşlar-Kimlikler ve Toplumsal Dönüşümler, İstanbul: Metis Yayınları.

KAZGAN Gülten (1979). "Türk Ekonomisinde Kadınların İşgücüne Katılması, Mesleki Dağılımı, Eğitim Düzeyi ve Sosyo-Ekonomik Statüsü", Türk Toplumunda Kadın içinde (ed.) Nermin Abadan Unat, Deniz Kandiyoti ve Mübeccel B. Kıray, Ankara: Türk Sosyal Bilimler Derneği Yayınları, 155-189.

ÖKTEN Şevket (2009). "Toplumsal Cinsiyet ve İktidar: Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nin Toplumsal Cinsiyet Düzeni", Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2/8, 302-312.

ÖZKALP Enver (2009). Sosyolojiye Giriş, Bursa: Ekin Kitapevi Yayınları.

SERDAROĞLU Ufuk, YAVUZ Gülin (2008). "Kalkınma ve Kadın (veya Toplumsal Ciniyet) İlişkilendirilişinin Gelişimindeki Kavşaklar", Ekonomik Yaklaşım, 19, 121-164.

UYGUR Gülriz (2011). “Şiddet”, Toplumsal Cinsiyet Çalışmaları içinde (ed.) Yıldız Ecevit ve Nadide Karkıner, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayını, 118-140.

ÜNAL Gülseren (2005). “Aile içi Şiddet”, Aile ve Toplum, Ankara: Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü Yayınları, 85-93.

TOKSÖZ Gülay (2007). "İşgücü Piyasasının Toplumsal Cinsiyet Perspektifinden Analizi ve Bölgeler Arası Dengesizlikler", Çalışma ve Toplum, 2007/4, 57-79.

TUİK (2011a). “Bölgeler içinde okuma yazma bilmeyen kadın nüfusun erkek nüfusa göre görünümü”, Türkiye İstatistik Kurumu-Bölgesel İstatistikler (http://tuikapp.tuik.gov.tr)

TUİK (2011b). “Bölgelere göre yüksekokul ya da fakülte mezunu kadın nüfusun erkek nüfusa göre görünümü”, Türkiye İstatistik KurumuBölgesel İstatistikler http://tuikapp.tuik.gov.tr/Bolgesel/menuAction. do# (10.05.2013)

TUİK (2011c). Bölgelere göre 15 yaş ve üzeri istihdam rakamları, Türkiye İstatistik Kurumu-Bölgesel İstatistikler http://tuikapp.tuik.gov.tr/ Bolgesel / menuAction. do#(25.05.2013)

TUİK (2010). Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet İstatistikleri, Türkiye İstatistik Kurumu-Bölgesel İstatistikler http://tuikapp.tuik.gov.tr/Bolgesel/ menuAction.do# (05.06.2013)

AŞIK Güneş A. (2012). “Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı”, TEPAVTürkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Değerlendirme Notu. (http://www.tepav.org.tr)

Avrupa Birliği Genel Sekreterliği (2012). "İlerleme Raporları", Türkiye Tarafından Hazırlanan 2012 Yılı İlerleme Raporu. (http://www.abgs. gov.tr)

Doğu Karadeniz Bölgesel Gelişme Planı-DOKAP (2000). Nihai Rapor-Cilt 1. https:/www.kalkinma.gov.tr)

GID-DB (2009-2012). “Poverty Reduction and Social Development”, The OECD Gender, Institutions and Development Database. (http://www. oecd.org)

İpek Yolu Kalkınma Ajansı (2011). Kadın İstihdamı Raporu-TRC1 Bölgesi. (http://www.ika.org.tr)

OECD (2011). Society at a Glance - OECD Social Indicators. (www.oecd. org)

REEVES Hazel-Sally Baden (2000). “Gender and Development-Concepts and Definitions”, Bridge Development-Gender Report, Sussex: University of Sussex.

Report of the Secretary General (2010). “Intensification of Efforts to Eliminate All Forms of Violence Against Women”, United Nations General Assembly-A/65/208 Report. (http://www.un.org)

UNDL Topics (2009-2010). Literacy and Empowerment, UNESCO-Education. (http://www.unesco.org)

UNHDI (1990-2011). "International Human Development Indicators", Human Development Reports, United Nations. (http://hdr.undp.org)

WDI (t/y). "Gender", The World Bank. (http://data.worldbank.org)

Biamag (31 Ocak 2006). “Karadeniz Kadını da Şiddet Mağduru” http://bia net.org/biamag/bianet/74071-karadeniz-kadini-da-siddet-magduru (02.07.2013)

Kanal B (12 Nisan 2013). “Kadına Şiddet Artıyor”. http://www. kanalb. com.tr/haber.php?HaberNo=48698#.Ud5Txjv0F2A (02.07.2013)

Milliyet (17 Nisan 2012). “Kadına Yönelik Şiddetin En Yoğun Görüldüğü Yer Kuzey Doğu Anadolu”. http://gundem.milliyet.com.tr/kadina-yoneliksiddetin-en-yogun-goruldugu-yer-kuzey-dogu-anadolu/gundem /gundemdetay/17.04.2012/1529289/default.htm (02.07.2013)

NTVMSNBC (7 Mart 2011). “Kadına Şiddet Her Geçen Gün Artıyor” http:// www.ntvmsnbc.com/id/25189729/ (02.07.2013)