19. yüzyılda Çarlık Rusya'sının Kafkas ordusu'nda Lehistanlılar

Lehistan Devleti’nin parçalanmasından sonra 1831’de Rus idaresine karşı ayaklanan Lehistanlılar, Rusya’nın Kafkasya Ordusunda askerlik yapmaya mahkûm edilmişlerdir. Lehistanlılar Rus ordusunda iken kendilerini esaret altında görüyorlardı. Bazı Lehistanlılar bu nedenle kendi ülkelerini işgal eden Rusların tutsağı olarak ölmektense Kafkas dağlılarının safına geçip savaşarak ölmeyi, dağlılara yardım etmeyi tercih etmişlerdir. Bu insanlar Rus Ordusunda dağlılara karşı, dağlıların arasında Ruslara karşı savaşırken diğer taraftan her iki tarafın saflarında birbirlerine karşı da savaşmak zorunda kalmışlardır. Bu durum aynı zamanda Kafkas dağlılarının karşısındaki bitmek tükenmek bilmeyen Rus ordusunun insan kaynakları hakkında da ciddî bilgiler vermektedir.

Poles in the Caucasian Army of the Russian Tzardom in the XIX century

After the 1831 Polish uprising against occupant Russia, many Poles were convicted to serve as military in the Russian Caucasian troops. They considered themselves as captives under the Russian army. Thus, some Poles preferred to change their sides to support the local Caucasian resisting forces, instead of dying under the flag of Russia, which had invaded their own country, too. In this way, those convicted Poles fought with each other, too, on the posts of the Russians against the Montaineers, and among the Montaineers against the Russians.

PDF

___

BELL Stanislaw James, Çerkesya’dan Savaş Mektupları, Çeviren. Sedat Özden, İstanbul 1995.
FURIER Andrzej, Jozef Chodzko 1800-1881 Polski Badacz Kaukazu, Warszawa 2001.
GIEDROJIC G., Kikla Wspomnien z Kaukazkiego Wygnania przez G. Giedrojcia, Lwow 1867.
GRALEWSKI Mateusz, Kaukaz Wspomnenia Z Dwunastoletniej Niewoli, Lwów 1877, s.505.
GRIGORIANTZ Alexandre, Kafkasya Halkları Tarihi ve Etnografik Bir Sentez, Çev. Doğan Yurdakul, Bin Yıl yayınları, Ankara. (yayın tarihi belirtilmemiş)
JAWORSKI Hipolit, Wspomnenia Kaukazu TOM I,II,III, Poznan 1877.
KALINOWASKI Karol, Pamietnik Mojej Zolnierkina Kaukazie i Niewoli u Szamila od Roku 1844 do 1864, Warszawa 1883.
KUMUK Cem, “Avrupa Politikasında Kafkasya Meselesi” http://www.kafkasya.net/site/ modules.php?name=Content&pa=showpage&pid=154
PILAT Stanislaw, Ustep z Pamietnikow Stanislawa Pilata z Czasu Jego Niewoli na Kaukazie, Warszawa (Basım tarihi belirtilmemiş).
PIWNICKI Grzegorz, Polscy Wojskowi i Zeslancy w Carskiej Armii na Kaukazie w XIX i na Poczatku XX Wieku, Torun 2001.
POTOCKI Wojciech, “Dwie Przedaze”, 1842, Tom:I.
REJCHMAN Jan, Podroznitsi Polscy na Bliskim Wschodzie w XIX w., Warszawa 1972.
SERTÇELIK Seyit, “Rus İmparatorluğu’nun Avrupa Yakasında Yaşayan Türklerin Demografik Dağılımı ve Çarlık Rusya’sının Türklere Yönelik Politikaları”, Türkler, Yeni Türkiye Yayınları, Cilt: XVIII, s.385-399.
TORNAU Feodor Feodoroviç, Bir Rus Subayının Kafkasya Anıları, Ankara 1999.
WAGNER Dr. Moritz, Kafkas Rus Savaşı’nda Çerkesler-Çeçenler-Kazaklar ve Gürcüler, Çeviren: Sedat Özden, İstanbul 1999.
WIDERSZAL Ludwik, Sprawy Kaukazkie w Polityce Europieskiej w Latach 1831-1864. Warszowa, 1934.
WINCENTY Dawid, Wspomnienia z Podrozy i Wycieczek po Kaukazie, Warszawa (Basım tarihi belirtilmemiş).