Yaklaşık bin yıldır Türk yurdu olan Anadolu coğrafyasının merkezinde bulunan Ankara’nın sosyal ve iktisadi tarihi için mühim bir vesika olan 244 numaralı şer’iye sicili H. 1254 – 1271 (M. 1838 – 1855) yıllarını kapsamaktadır. Bu defter Ankara Milli Kütüphanede ve İstanbul Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Meşihat tasnifinde bulunmaktadır. Özellikle Tanzimat Devri Ankara’sının bir panoramasını çizmesi hasebiyle defterde gerek toponimik gerekse antroponimik bilgiler tespit edilmiştir. Buna göre bahsi geçen dönemde Ankara’nın büyük çoğunluğunu Müslüman nüfus oluşturmakta, fakat Gayrimüslim unsura da rastlanmaktadır. Gayrimüslim unsur genellikle Hristiyan Ermeniler ve Rumlardan oluşmaktadır. Yine sicilden yararlanarak dönemin fiyat hareketlerini, ev, arsa, bağ bahçe satışlarını, tarım ve hayvancılık faaliyetlerini, evlenme boşanma olaylarını, miras taksimini, kişilerin borçlarını, vergilerini ve vasî tayini gibi terekelere yansıyan bilumum hadiseler incelenebilir. Sultan Abdülmecid’in tahta cülusunu bildiren belge gibi merkezden gönderilen mühim evrakta defterde mevcuttur. Çalışmamızda geçen bütün bu bilgilerin XIX. asır Ankara’sının sosyo-kültürel tarihine önemli katkıda bulunacağı düşünülmektedir.

The court record of the number 232 (1838 - 1855) is an important source for the social and economic history of Ankara, which has been the Turkish homeland for nearly a thousand years and is located in the center of the Anatolia. This court record exists in the National Library of Ankara and the Presidential State Archives of Istanbul. In particular, since it portrays Ankara in the Tanzimat period, both the toponymic and anthropic information has been identified in the book. Accordingly, the majority of the population in Ankara consisted of Muslims but non-Muslims also existed. The non-Muslims generally consisted of Christian Armenians and Greeks. Also, it can be examined events such as the price movements of the period, house, land, garden sales, agriculture and livestock activities, marriage and divorce events, inheritance division, people's debts and taxes based on this court record. However, the important documents sent from the center such as the document indicating the enthronement of Sultan Abdülmecid also exist in the book. These findings have significant implications for the socio-cultural history of Ankara in the 19th century.