Sosyal Girişimcilik Becerilerinin Kazandırılmasında Bir Araç Olarak Yaratıcı Dramaya Yönelik Algılar

Öğretmen adaylarının sosyal girişimcilik becerilerinin kazandırılmasında bir araç olarak yaratıcı dramaya ilişkin analojiler geliştirmeleri amaçlanan bu araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden bütüncül tek durum deseni kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen veriler, Temel Eğitim Bölümü’ne devam eden amaçlı örneklem yöntemiyle belirlenen 90 öğretmen adayından analoji geliştirme formu aracılığıyla toplanmıştır. Adayların geliştirmiş olduğu analojiler; kaynak kavram ve hedef kavram arasındaki ilişki, sunum şekli, soyutlanma düzeyi, zenginlik durumu bakımından sınıflandırılmıştır. Araştırmada güvenirliğin sağlanması için veriler arası karşılaştırma yapılmış, araştırmacılar arasındaki güvenirlik oranı %88 olarak tespit edilmiştir. Öğretmen adaylarının sosyal girişimcilik becerilerinin kazandırılmasında bir araç olarak yaratıcı drama kavramına yönelik geliştirdikleri analojilerin sınıflama biçimlerine göre tamamının sözel analojiler olduğu, basit analoji, yapısal analoji ve somut-soyut analojilerin sayıca fazla olduğu belirlenmiştir. Araştırmada öğretmen adaylarının sınırlı çeşitlilikte geliştirmiş oldukları analojiler irdelendiğinde, soyut bir kavram olan sosyal girişimcilik kavramını aktif bir yöntem olan yaratıcı drama ile ilişkilendirme noktasında sorun yaşadıklarını, sosyal girişimciliğin çok boyutlu yapısını tam olarak kavrayamadıkları görülmektedir. Araştırma sonuçları çerçevesinde hizmet öncesinde öğretmen adaylarının sosyal girişimcilik konusunda donanımlı yetiştirilmesi için yaratıcı drama gibi etkileşimli tekniklerin kullanımının yaygınlaştırılması ve uygulamalı eğitimler ile farkındalık oluşturulması önerilmektedir. 

Perceptions of Creative Drama as a Tool for Teaching Social Entrepreneurship Skills

This study aimed to develop analogies related to creative drama as a tool for teaching pre-service teachers' social entrepreneurship skills. A holistic single state pattern, one of the qualitative research methods, was used. 90 pre-service primary teachers participated to the current study determined by purposeful sampling method. The related data were collected were collected by analogy development form. The analogies developed by pre-service teachers were classified in terms of the relationship between the source concept and the target concept, presentation style, level of abstraction and content richness. Data analysis of researchers was compared, and the reliability rate of the researchers was determined as 88% in order to ensure reliability. Results indicated that the analogies developed by the pre-service teachers towards the concept of creative drama as a tool to gain social entrepreneurship skills were verbal analogies in terms of classification styles. In addition, it has been determined that simple analogy, structural analogy and concrete-abstract analogies were more numerous. When the analogies created by the pre-service teachers in a limited variety was examined, it was seen that they had problems in associating the concept of social entrepreneurship with creative drama, and they could not fully grasp the multidimensional structure of social entrepreneurship. It was also recommended to increase the use of interactive techniques such as creative drama and raise awareness through applied trainings in order to train pre-service teachers equipped with social entrepreneurship.

___

  • Akar, M. S. (2007), Laboratuvar Dersinde Yazma Metinleri Oluşturmanın ve Analoji Kullanımının Akademik Başarıya Etkisi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
  • Akpınar, S. (2009), Girişimciliğin Temel Bilgileri, Umuttepe Yayınları, Kocaeli.
  • Atav, E., Erdem, E., Yılmaz, A. ve Gücüm, B. (2004), “Enzimler Konusunun Anlamlı Öğrenilmesinde Analojiler Oluşturmanın Etkisi”, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, ss. 21-29.
  • Bal İncebacak, B., Sarışan Tungaç, A. ve Yaman, S. (2017), “Yaratıcı Drama ile Öğretim Uygulamasına Yönelik Öğrenci Görüşleri”, Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1), ss. 214-248.
  • Besler, S. (2010), Sosyal Girişimcilik, S. Besler (Ed.), Sosyal Girişimcilik içinde (ss. 3-28), Beta Yayınları, İstanbul.
  • Best, J. W. ve Kahn, J. V. (2017), Eğitimde Araştırma Yöntemleri, M. Durmuşçelebi (Çev.), O. Köksal (Çev. Ed.), Dizgi Ofset, Konya.
  • Biçer, B. ve Başer, E. H. (2019), “Öğretmen Adaylarının Empatik Eğilimlerinin Sosyal Girişimcilik Özelliklerini Yordama Gücü ve Empatik Eğilim ile Sosyal Girişimcilik Özelliklerini Etkileyen Faktörler”, Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(5), ss. 235-243.
  • Çalışkan, E. (2019), “Öğretmen Adaylarının Sosyal Girişimcilik Özellikleri ile Sosyal Problem Çözme Becerileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi”, Fen, Matematik, Girişimcilik ve Teknoloji Eğitimi Dergisi, 2(2), ss. 93-114.
  • Curtis, R. V. ve Reigeluth, C. M. (1984), “The Use of Analogies in Written Text”, Instructional Science, 13, ss. 99-117.
  • Çermik, F. ve Şahin, İ. (2015), “Sosyal Bilgiler Öğretmeni Adaylarının Sosyal Girişimcilik Özelliklerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi”, Current Research in Education, 1(2), ss. 76-88.
  • Demirci Güler, P. ve Yağbasan, R. (2008), “Fen ve Teknoloji Ders Kitaplarında Kullanılan Analojilerin ve Analojilere İlişkin Sorunların Betimlenmesi”, İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(16), ss. 105-122.
  • Digilli, A. (2014), Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Geliştirdikleri Benzeşimler (Analojiler) Üzerine Bir Araştırma, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
  • Eraslan, L. (2011), “İlköğretim Programlarında Girişimcilik Öğretimi (Hayat Bilgisi Dersi Örneği)”, Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, ss. 82-94.
  • Ertirel, T. (2019), Ortaöğretim 9. ve 10. Sınıf Kimya Ders Kitaplarında Kullanılan Analojilerin İncelenmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Gusseinova, D. (2015), Sosyal Girişimcilik Olgusu ve Bir Örnek Olay İncelemesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
  • Güler, B. (2014), Çeşitli Öğretim Teknikleri Analoji (Metafor) Tekniği. F. Güneş (Ed.), Öğretim ilke ve yöntemleri içinde (ss. 378-380), Pegem Akademi, Ankara.
  • Hıdır, M. ve Didiş Körhasan, N. (2018), “Fen Ders Kitaplarındaki Analojilerin İncelenmesi ve Fen Öğreticilerinin Analojilerin Etkin Kullanımına İlişkin Görüşleri”, Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 12(2), ss. 415-453.
  • İlhan, S. (2003), “Sosyo-Ekonomik Bir Fenomen Olarak Girişimciliğin Oluşumunu Etkileyen Başlıca Faktörler”, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11, ss. 61-79.
  • Kadayıfçı, H. (2008). Yaratıcı Düşünmeye Dayalı Öğretim Modelinin Öğrencilerin Maddelerinin Ayrılması ile İlgili Kavramları Anlamalarına ve Bilimsel Yaratıcılıklarına Etkisi, Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Karademir, E., Balbağ, M. Z. ve Çemrek, F. (2018), “Öğretmen Adaylarının Girişimcilik Düzeylerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi”, Millî Eğitim, 220, ss. 177-200.
  • Karadeniz, S. (2017), Ortaokul Matematik Ders Kitaplarında Kullanılan Analojilerin İncelenmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kastamonu Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Kastamonu.
  • Katzenstein, J. ve Chrispin, B. R. (2011), “Social Entrepreneurship and a New Model for International Development in the 21st Century”, Journal of Developmental Entrepreneurship, 16(1), ss. 87-102.
  • Kaya, E. (2010), Fen ve Teknoloji Ders Kitaplarında ve Öğretim Programındaki Benzetmelerin Gruplandırılması, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
  • Kaya, S. ve Durmuş, A. (2011), “Bilişim Teknolojileri Öğretimi İçin Geliştirilen Örnek Analojilerin İncelenmesi”, Journal of Kırşehir Education Faculty, 12(2), ss. 235-254.
  • Kickul, J. ve Lyons, T. S. (2012), Understanding Social Entrepreneurship: The Relentless Pursuit of Mission in an Ever Changing World, Routledge Publishing, New York.
  • Konaklı, T. ve Göğüş, N. (2013), “Aday Öğretmenlerin Sosyal Girişimcilik Özellikleri Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması”, Gazi University Journal of Gazi Educational Faculty (GUJGEF), 33(2), ss. 373-391.
  • Kümbül Güler, B. (2008), Sosyal Girişimciliği Etkileyen Faktörlerin Analizi, Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
  • Lincoln, Y. S. ve Guba, E. G. (1986), “But is it Rigorous? Trustworthiness and Authenticity in Naturalistic Evaluation”, New Directions for Evaluation, 30, ss.73-84.
  • McCaslin, N. (2016), Yaratıcı Drama: Sınıf İçinde ve Dışında. (Çev. Ed. Pınar Özdemir Şimşek), 8. Baskı, Nobel Akademik Yayıncılık, Ankara.
  • McMillan, J. W. ve Schumacher, S. (2014), Research in Education: Evidence-Based İnquiry (7th Edition), Pearson, Boston.
  • Merriam, S. B. ve Tisdell, E. J. (2015), Qualitative Research: A Guide to Design and Implementation (4th Edition), Jossey Bass, San Fransisco.
  • Merriam, S. B. (2013), Nitel Araştırma: Desen ve Uygulama için Bir Rehber (3. Baskıdan Çeviri) S. Turan (Çev. Ed.), Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
  • Miles, M. B. ve Huberman, A. M. (2015), Nitel Veri Analizi: Genişletilmiş Bir Kaynak Kitap (1. Baskı), S. Akbaba Altun ve A. Ersoy (Çev. Eds), Pegem Akademi, Ankara.
  • Milli Eğitim Bakanlığı [MEB] Öğretmen Yetiştirme ve Geliştirme Genel Müdürlüğü, (2017). Öğretmenlik Mesleği Genel Yeterlilikleri (Erişim: 24.06.2019),http://oygm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2017_12/06172441_Ygretmenlik_Meslegi_Genel_Yeterlikleri.pdf
  • Neuman, W. L. ve Robson, K. (2014), Basics Of Social Research, Pearson, Toronto.
  • Newton, L. D. (2003), “The occurrence of Analogies in Elementary School Science Books”, Instructional Science, 31, ss. 353-375.
  • Nottis, K. E. K. ve Mc Farland, J. (2001), “A comparative analysis of pre-service teacher analogies generated for process and structure concepts”, Electronic Journal for Research in Science and Mathematics Education, 5, 4.
  • Oğuz, A. (2019), Drama, T. Erdoğan (Ed.), Drama içinde (ss. 1-17), Eğiten Kitap, Ankara.
  • Orgill, M. ve Bodner, G. M. (2006), “An Analysis of the Effectiveness of Analogy Use in College-Level Biochemistry Textbooks”, Journal of Research in Science Teaching, 43(10), ss. 1040-1060.
  • Önder, A. (2003), Okul Öncesi Çocuklar için Eğitici Drama Uygulamaları, Morpa Yayınları, İstanbul.
  • Özdevecioğlu, M. ve Cingöz, A. (2009), “Sosyal Girişimcilik ve Sosyal Girişimciler: Teorik Çerçeve”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 32, ss. 81-95.
  • Paksoy, H. M., Özbezek, B. D. ve Gül, M. (2019), “Kişilik Özellikleri ve Sosyal Sorumluluk Bilincinin Sosyal Girişimcilik Özelliklerine Etkileri Üzerine Bir Araştırma”, Social Sciences, 14(3), ss. 973-1006.
  • Schreglmann, S. (2019), “Ortaöğretim Bilgisayar Bilimi Ders Kitabındaki Analojilerin İncelenmesi”, Elementary Education Online, 18(4), ss. 1641-1651.
  • Stake, R. R. (2005), Case Studies, N. K. Denzin ve Y. S. Lincoln (Eds.), in The SAGE Handbook of Qualitative Research (Third Edition). London: Sage.
  • Thiele, R. B. ve Treagust, D. F. (1994), “The Nature and Extend of Analogies in Secondary Chemistry Textbooks”, Instructional Science, 22, ss. 61-74.
  • Ünver, G., Bümen, N. T. ve Başbay, M. (2010), “Ortaöğretim Alan Öğretmenliği Tezsiz Yüksek Lisans Derslerine Öğretim Elemanı Bakışı: Ege Üniversitesi Örneği”, Eğitim ve Bilim, 35(155), ss. 63-77.
  • Yenice, N., Tunç, G. A. ve Yavaşoğlu, N. (2018), “Ortaöğretim Öğrencileri ile Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Biyoloji Kavramına İlişkin Geliştirdikleri Analojiler”, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(2), ss. 16-30.
  • Yerrick, R. K., Doster, E., Nugent, J. S., Parke, H. M. ve Crawley, F. E. (2003), “Social Interaction and the Use of Analogy: An Analysis of Preservice Teachers’ Talk During Physics Inquiry Lessons”, Journal of Research in Science Teaching, 40(5), ss. 443-463.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, A. (2011), Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, (8. Baskı), Seçkin Yayınları, Ankara.
  • Yin, R. K. (2003), Case Study Research Design and Methods (3. Baskı), Sage Publications, London.
  • Yüksek Öğretim Kurulu [YÖK] Yeni Öğretmen Yetiştirme Lisans Programları, (2018). (Erişim: 24.06.2019), https://www.yok.gov.tr/kurumsal/idari-birimler/egitim-ogretim-dairesi/yeni-ogretmen-yetistirme-lisans-programlari
  • Zibeniene, G. ve Virbaliene, R. (2014), “Learning Methods of Entrepreneurship Education”, Education reform in comprehensive school, ss. 123-133.