Öğretmenlerin Bireysel Yenilikçilikleriyle Öğrenci Merkezli Öğretim Yöntem ve Tekniklerini Kullanmaya Yönelik Tutumları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Bu araştırmanın amacı, öğretmenlerin bireysel yenilikçilik algı düzeyleri ile öğrenci merkezli öğretim yöntem ve teknikleri kullanmaya yönelik tutum düzeyleri arasındaki ilişkiyi belirlemektir. Araştırma nicel araştırma desenlerinden biri olan ilişkisel tarama modelinde yürütülmüştür. Araştırmanın evrenini,2018-2019 eğitim-öğretim yılında Kahramanmaraş il merkezinde görev yapan öğretmenler oluştururken araştırmanın örneklemini farklı okul türlerinde görev yapan 212 kadın ve 236 erkek olmak üzere toplam 448 öğretmen oluşturmuştur. Araştırmada veriler “Kişisel Bilgi Formu”, “Bireysel Yenilikçilik Ölçeği (BYÖ)” ve “Öğrenci Merkezli Öğretim Yöntem ve Tekniklerini Kullanmaya Yönelik Tutum Ölçeği (ÖMÖYTKYTÖ)” kullanılarak toplanmıştır. Elde edilen verilerin analizinde SPSS 21 paket programı kullanılmıştır. Öğretmenlerinin bireysel yenilikçilik ve öğrenci merkezli yöntem ve teknikleri kullanmaya ilişkin tutum düzeylerinin frekans, aritmetik ortalama ve standart sapmaları değerleri hesaplanmıştır. Öğretmenlerinin bireysel yenilikçilik ve öğrenci merkezli yöntem ve teknikleri kullanmaya ilişkin tutum düzeyleri arasındaki olası ilişkiyi ortaya çıkarmak için Pearson-Moment Çarpımı Korelâsyonu yöntemi kullanılmıştır. Öğretmenlerin bireysel yenilikçi olmalarının öğrenci merkezli yöntem ve teknikleri kullanma tutumlarını yordayıp  yordamadığına ilişkin ise çoklu regresyon analizi yapılmıştır. Araştırmanın sonucunda öğretmenlerin bireysel yenilikçilik düzeylerinin ve öğrenci merkezli öğretim yöntem ve teknikleri kullanmaya yönelik tutum düzeylerinin “katılıyorum” düzeyde olduğu görülmüştür. Öğretmenlerin bireysel yenilikçi oluşları ile öğrenci merkezli yöntem ve teknikleri kullanmaya yönelik tutumları arasında orta düzeyde, pozitif yönde anlamlı bir ilişkinin olduğu tespit edilmiştir. Öğretmenlerin bireysel yenilikçi olmaları, öğrenci merkezli öğretim yöntem ve teknikleri kullanma tutumlarını anlamlı bir şekilde yordamakta ve toplam varyansın %42’sini açıklamaktadır.

Investigating the Relationship between Teachers’ Individual Innovativeness and their Attitudes towards Using Student-Centered Teaching Methods and Techniques

This study aims to determine the relationship between teachers' individual innovation perception levels and their attitudes towards using student-centered teaching methods and techniques. The relational screening model, one of the quantitative research methods, was adopted in this particular research. The sample of the study was composed of 448 teachers (212 females and 236 males) working in different schools in Kahramanmaraş city center in 2018-2019 education year. The data were collected through “Personal Information Form”, “Individual Innovation Scale” and “Attitude Scale for Using Student-Centered Teaching Methods and Techniques”. The data were descriptively analysed using SPSS 21.0; accordingly, the Pearson product-moment correlation coefficients were calculated and multiple regression analysis was performed. The research results indicated that the teachers' individual innovativeness levels and their attitudes towards using student-centered teaching methods and techniques were “agree”. A moderate positive relationship was found between the teachers' individual innovativeness and their attitudes towards using student-centered teaching methods and techniques. Hence, the teachers’ being individual innovators significantly predicts their attitudes towards using student-centered teaching methods and techniques and explains 42% of the total variance.

___

  • Abrami, Philip C.; Poulsen, Catherina ve Chambers, Bette (2004). “Teacher Motivation To İmplement An Educational İnnovation: Factors Differentiating Users and Non-Users of Cooperative Learning” Educational Psychology, Vol. 24, No:2, pp. 201-216.
  • Açıkgöz, Kamile Ün (2002). Aktif Öğrenme. İzmir: Kanyılmaz Matbaası.
  • Adıgüzel, Abdullah; Kaya, Ahmet; Balay, Refik ve Göçen, Ahmet (2014). “Öğretmen Adaylarının Bireysel Yenilikçilik Özellikleri İle Öğrenmeye İlişkin Tutum Düzeyleri.” Milli Eğitim. Cilt. 204, ss. 135-154
  • Akçöltekin, Alptürk (2017). “Lise Öğretmenlerinin Bireysel Yenilikçilik Algıları ile Eğitim Araştırmalarına Yönelik Tutumları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi.” Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi, Cilt. 03, No: 01, ss. 23-37.
  • Akın Kösterelioğlu, Meltem ve Demir, Fatih (2014). “Öğretmenlerin Bireysel Yenilikçilik Düzeyinin Öğretmen Liderliğine Etkisi.” The Journal of Academic Social Science Studies, Cilt. 26, ss. 247-256., Doi: 10.9761/JASSS2271
  • Akpınar, Burhan ve Gezer, Burcu (2010). “Öğrenen Merkezli Yeni Eğitim Yaklaşımlarının Öğrenme-Öğretme Sürecine Yansımalar.” Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt. 14, ss. 1-12.
  • Aksu, Gökhan ve Doğan, Nuri (2015). “Öğretim Yöntem ve Tekniklerinin Öğrenci Görüşlerine Göre İkili Karşılaştırma Yöntemiyle Ölçeklenmesi.” Journal of Measurement and Evaluation in Education and Psychology , Vol. 6, No:2, ss. 195-206. DOI: 10.21031/epod.87629
  • Aliusta Gülen, Onurkan-Özer Bekir - Kan, Adnan (2015). “Öğrenci Merkezli Öğretim Stratejilerinin Kuzey Kıbrıs’taki Okullarda Uygulanması.” Eğitim ve Bilim, Cilt. 40, Sayı:181, ss. 77-91.
  • Arkhipova, Marina Yu and Kuchmaeva, Oksana V. (2018). “Social demand of Russians for innovation (according to a sample survey).” Economic and Social Changes: Facts, Trends, Forecast, Vol. 11. No:2, 69-83, doi: 10.15838/esc.2018.2.56.5
  • Aslan, Hüseyin ve Kesik, Fatma (2018). “Lise Öğretmenlerinin Bireysel Yenilikçilik Özelliklerinin Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi”. Journal of Human Sciences, Vol. 15. No: 4, ss. 2215-2228
  • Bay, Erdal (2008). Öğretmen Eğitiminde Yapılandırmacı Program Uygulamalarının Etkinliğinin Değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum
  • Bayır, Eylem (2008). Fen Müfredatlarındaki Yeni Yönelimler Işığında Öğretmen Eğitim: Sorgulayıcı-Araştırma Odaklı Kimya Öğretimi, Yayınlanmamış Doktora Tezi Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara
  • Bitkin, Ayşe (2012). Öğretmen Adaylarının Bireysel Yenilikçilik Düzeyleri İle Bilgi Edinme Becerileri Arasındaki İlişki, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Harran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Şanlıurfa
  • Büyüköztürk, Şener; Kılıç Çakmak, Ebru; Akgün Özcan, Erkan; Karadeniz, Şirin ve Demirel, Funda (2014). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (17. Baskı). Pegem Yayınları, Ankara
  • Caena, Francesca (2014). “Teacher Competence Frameworks in Europe: Policy-as-discourse and policy-as-practice”, European Journal of Education, Vol. 49, No:3, pp. 311-331. DOI: 10.1111/ejed.12088
  • Covill, Amy E. (2011). “College Students Perceptions of the Traditional Lecture Method.” College Student Journal, Vol. 45 No:1, ss. 2-15.
  • Creswell, John W. (2014). Research Design Qualitatitive, Quantitative, and Mixed Methods Approaches. Sage Publications, London
  • Çeliköz, Mine ve Erişen, Yavuz (2017). EPÖ Alanında Görev Yapan Eğitim Bilimcilerin Yapılandırmacılıkla İlgili Görüşleri: Bir Karma Yöntem Araştırması. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, Cilt. 6, Sayı: 2, ss. 286-304.
  • Çetin, Abdullah (2017). Özel Dershanelerden Resmi Okullara Atanan İlköğretim Fen Bilimleri Öğretmenleri Üzerine Bir Durum Çalışması, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana
  • Çınar, Orhan; Teyfur, Emine ve Teyfur, Mehmet (2006). “İlköğretim okulu öğretmen ve yöneticilerinin yapılandırmacı eğitim yaklaşımı ve programı hakkındaki görüşleri.” İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt. 7, Sayı:11, ss. 47-64.
  • Çokluk, Ömay; Şekercioğlu, Güçlü ve Büyüköztürk, Şener (2012). Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İstatistik SPSS ve LISREL Uygulamaları. Pegem Akademi, Ankara.
  • Demir Başaran, Semra ve Keleş, Süleyman (2015). Yenilikçi Kimdir? Öğretmenlerin Yenilikçilik Düzeylerinin İncelenmesi, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt. 30, Sayı: 4, ss.106-118
  • Demiralay, Raziye - Bayır, Esma Aybike- Gelibolu, Mehmet Fikret (2016). “Öğrencilerin bireysel yenilikçilik özellikleri ile çevrimiçi öğrenmeye hazır bulunuşlukları ilişkisinin incelenmesi.” Journal of Research in Educatio nand Teaching, Vol.5, No:1, pp. 161-168.
  • Demirkan, Özden ve Saraçoğlu, Gülçin (2016). “Anadolu Lisesi Öğretmenlerinin Derslerde Kullandıkları Öğretim Yöntem ve Tekniklerine İlişkin Görüşleri.” The Journal of International Lingual, Social and Educational Sciences, Vol. 2. No:1, ss. 1-11.
  • Durmuş, Aysun (2018). Yenilik Stratejilerinin İşletme Performansı Üzerindeki Etkileri Ve Bir Uygulama, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı. İstanbul
  • Elçi, Şirin (2012). İnovasyon Rehberi: Kârlılık ve Rekabetin Elkitabı, İçinde Karata, Selçuk (Ed.). Yenilik – Yenileşim - İnovasyon Dünyasına Bir Yolculuk, (ss. 15-54), Ege Genç İş Adamları Derneği, İzmir.
  • Erden, Ali ve Erden, Hale (2020). The Relationship Between Individual Innovation and Social Entrepreneurship Characteristics of Teacher Candidates. International Journal of Curriculum and Instruction, 12(Special Issue), pp. 185–206.
  • Ergani, Kadir (2010) İlköğretim 4. ve 5. Sınıf Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Yöntem ve Teknikleri İle Materyal Kullanımına İlişkin Öğretmen Görüşleri, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İlköğretim Anabilim Dalı, Kütahya.
  • Genç, S. Z., (2000). “Bilgi Toplumunda Öğretmen Eğitimi.” Kuram ve Uygulamada Eğitim bilimleri, Cilt. 23, ss. 375-386.
  • Genç, Salih Zeki ve Erayman M. Yunus (2007), “Değişen Değerler ve Yeni Eğitim Paradigması,” Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt. 9,Sayı:1 ss. 90-103
  • Gürkan, Güney Çetin ve Demiralay. Tülay (2017). Bireysel Yenilikçiliğin Çalışanın Yenilikçi Davranışı Üzerindeki Etkisinde İçsel Motivasyonun Aracılık Rolü: Türkiye'de Cerrahlar Örneği. Girişimcilik ve İnovasyon Yönetimi Dergisi, Cilt. 6, Sayı:1, ss. 65-90.
  • İlter, İlhan (2014). “Öğretim Elemanlarının Kullandığı Yöntem ve Tekniklere İlişkin Öğretmen Adaylarının Görüşleri.” Journal of International Social Research, Cilt. 7, Sayı:35, ss. 562-575.
  • Karagöz Yalçın (2017). SPSS ve AMOS Uygulamalı Nicel-Nitel-Karma Bilimsel Araştırma Yöntemleri ve Yayın Etiği, Nobel Yayıncılık, Ankara.
  • Karasar, Niyazi (2005). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Nobel Yayıncılık, Ankara.
  • Karasu Avcı, Emine ve Ketenoğlu Kayabaşı, Esra Zehra (2019). “Sınıf Öğretmenlerinin Derslerinde Kullandıkları Yöntem ve Tekniklere İlişkin Görüşleri: Bir Olgubilim Araştırması.” Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt. 34, Sayı: 4, ss. 926-942.
  • Kayabaşı, Yücel (2012). “Öğretmenlerin Öğretim Sürecinde Kullandıkları Öğretim Yöntem ve Teknikleri ile Bunları Tercih Etme Nedenleri.” Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt.15 Sayı:27, ss. 45-65.
  • Kayabaşı, Yücel ve Özerbaş, Mehmet Arif (2019). “Sınıf Öğretmenleri ve Sınıf Öğretmen Adaylarının Bireysel Yenilikçi Profillerinin Karşılaştırması”. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, Cilt. 17, Sayı: 2, ss. 285-303.
  • Kayasandık, Alp Eren (2017). “Öğretmenlerin Bireysel Yenilikçilik ve Değişime Hazır Olmalarının Algılanan Örgütsel Destek İle İlişkisi: Samsun’da Bir Çalışma.” Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt. 5, Sayı:54, ss. 511-527
  • Kılıç, Hasan (2015). İlköğretim Branş Öğretmenlerinin Bireysel Yenilikçilik Düzeyleri ve Yaşam Boyu Öğrenme Eğilimleri (Denizli İli Örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Denizli
  • Kılıç, Hasan ve Ayvaz Tuncel, Zeynep (2014). “İlköğretim Branş Öğretmenlerinin Bireysel Yenilikçilik Düzeyleri ve Yaşam Boyu Öğrenme Eğilimleri.” Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Çalışmaları Dergisi, Cilt. 4, sayı:7, ss. 25‐37.
  • Kılıçer, Kerem ve Odabaşı, Ferhan H. (2010). “Bireysel Yenilikçilik Ölçeği (BYÖ): Türkçeye Uyarlama, Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması.” Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt. 38, ss. 150-164.
  • Kocasaraç, Hüseyin ve Karataş, Hakan (2018). “Yenilikçi Öğretmen Özellikleri: Bir Ölçek Geliştirme Çalışması.” Uşak Üniversitesi Eğitim Araştırmaları Dergisi, Cilt. 4, Sayı:1, ss. 34-57.
  • Koç, Canan. (2014). “Öğrenci Merkezli Öğretim Yöntem ve Tekniklerini Kullanmaya Yönelik Tutum Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması.” Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt. 13, Sayı: 49, ss. 150-170.
  • MEB (2005). İlköğretim Fen ve Teknoloji Dersi (4 ve 5. sınıflar) Öğretim Programı. Millî Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı, Ankara.
  • Naktiyok, Atılhan (2007). Yenilik Yönelimi ve Örgütsel Faktörler, İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 21(2), ss. 211-230
  • Okur Akçay, Nilüfer; Akçay, Ahmet ve Kurt, Murat (2016). Ortaokul Öğretmenlerinin Öğretim Yöntem Ve Tekniklerine Yönelik Görüş ve Yeterliklerinin İncelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 5(1), ss. 333-342.
  • Örün, Özgür; Orhan, Derya; Dönmez, Pelin ve Kurt, Adile Aşkım (2015), “Öğretmen Adaylarının Bireysel Yenilikçilik Profilleri ve Teknoloji Tutum Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi.” Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt. 5, Sayı:1, ss. 65-76.
  • Özdemir, Servet (2000). Eğitimde Örgütsel Yenileşme. Pegem A Yayıncılık, Ankara.
  • Özüsağlam, Erdal; Atalay, Ali ve Toprak, Salih (2009). WEB Tabanlı Anket Hazırlama Sistemi. XI. Akademik Bilişim Konferansı, (11-13 Şubat), Harran Üniversitesi, Şanlıurfa.
  • Patrick, Rachel (2003). Where Are Beginning Teachers’ Stories about Learning to Teach in Culturally And Socially Diverse Secondary School Classrooms? Retrieved on 18/11/2019. at URL: https://www.researchgate.net/publication/228383173 pp. 1-16.
  • Rogers, Everett M. (2003). Diffusion of İnnovations (5th ed.). Free Press, New York.
  • Sansom, David W. (2017). Reinvention of Classroom Practice İnnovations. ELT Journal, Vol.71, No: 4, pp. 423–432, doi:10.1093/elt/ccw116.
  • Saraç, Mürüvvet (2019). Öğretmenlerin Yenilikçilik Düzeylerinin İncelenmesi, Tezsiz Yüksek Lisans Projesi, Pamukkale Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı Eğitim Yönetimi Bilim Dalı, Denizli.
  • Stevens, Robert J. (2004). “Why do Educational İnnovations Come And Go? What do We Know? What can We Do?” Teaching and Teacher Education, Vol. 20, pp. 389-396.
  • Trapitsin, Sergey; Granichin, Oleg; Granichina, Olga ve Zharova, Marina (2018). Innovative Behavıor of Teachers: Definition and Analysis. The European Proceedings of Social & Behavioural Sciences, pp. 350-360, doi: 10.15405/epsbs.2018.12.02.37
  • Ünsal, Serkan (2017). “Felsefe Dersinde Aktif Öğrenme Tekniklerinin Kullanımı.” Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi (GEFAD) , Cilt. 37, Sayı:3, ss.1013-1040.
  • Ünsal, Serkan; Çetin, Abdullah; Korkmaz, Fahrettin ve Aydemir, Mikail (2019). “The Change in the Curricula: Teachers’ Perceptions,” Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt. 48, Sayı:1, ss. 623-66.
  • Ünsal, Serkan; Ağçam, Reyhan ve Korkmaz, Fahrettin (2019). Prospective Teachers’ Perceived Competence in the Use of Instructional Techniques: Evidence from Turkey. In E. Dobrescu (Ed.), Recent Ideas and Developments in Education, pp. 243-252.
  • Voogt, Joke and Pelgrum Hans (2005). “ICT and Curriculum Change.” Human Technology; An Inter Disciplinary Journal on Humans in ICT Environments , Vol.1, No:2, pp. 157-175
  • Yatağan, Murat (2014). Fen ve Teknoloji Dersi Öğretim Programinin Öğrenci Ve Öğretmen Özelliklerinne Göre Değerlendirilmesi: TIMSS 2007 ve 2011 Verileri ile Bir Durum Analizi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Ankara.
  • Yenice Nilgün ve Tunç Alpak Gizem (2019). “Öğretmen Adaylarının Yaşam Boyu Öğrenme Eğilimleri ile Bireysel Yenilikçilik Düzeylerinin İncelenmesi.” Kastamonu Eğitim Dergisi, Cilt. 27, Sayı:2, ss. 753-765.
  • Yeşilpınar Uyar, Melis ve Doğanay, Ahmet (2018). “Öğrenci merkezli strateji, yöntem ve tekniklerin akademik başarıya etkisi: Bir meta-analiz çalışması.” Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt. 14. Sayı:1, ss. 186-209. DOI: 10.17860/mersinefd.334542
  • Yıldırım, Ali ve Şimşek, Hasan (2011). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Seçkin Yayıncılık, Ankara.