TEMSİL KRİZİNİN AŞILMASI VE DEMOKRASİNİN PEKİŞMESİ BAĞLAMINDA [BAĞIMSIZ] ADAY ODAKLI BİR POLİTİK SİSTEM ÖNERİSİ

Modern dünyada demokrasi, bir temsil sorunu ve krizi yaşamaktadır. Temsil sorununu aşmanın yolu parlamenter demokrasinin açmazlarını gidererek,doğrudan demokrasiye mümkün olduğu ölçüde yaklaşabilmektir. Bu süreçte, fazlasıyla profesyonelleşen-kurumsallaşan partilerin etkisinin yumuşatıldığı, adayların öne çıktığı, [bağımsız] aday odaklı bir politik yapı temsil krizinin aşılarak daha demokratik bir yapının oluşması için zaruridir. Bu çerçevede bu çalışma, bir dizi iddia, öneri ve öngörü ortaya koymaktadır. Çalışmanın temel iddiası [bağımsız] aday-odaklı bir politik sistem, (etnisite, mezhep v.b. referanslardan kaynaklı) blok halinde oy verme gibi handikapları barındırabileceğinden demokrasiye illa ki katkı sağlamasa bile; [bağımsız] adaylığa kapalı bir politik sistemin temsile ve demokrasiye aykırı olarak değerlendirilmesi gerekeceği muhakkaktır. Böylece aday-merkezli politik sistemlerin, temsil krizinin aşılması ve demokrasinin pekişmesi yolunda oldukça önemli olduğu iddia edilmektedir. Çalışmada aday merkezli politik sistemlerin öne çıkarılabilmesi adına bir dizi öneri dile getirilmektedir. Bu bağlamda ülkelerin siyasal sisteminin aday odaklı politik sistemleri işletecek hukuki ve yasal altyapıya sahip olması; seçim sisteminin ise, ekonomik açıdan güçlü, örgütsel bakımdan üstün partilere karşı bağımsız adayların eşit ve adil koşullarda rekabet edebilecek hale getirilmesi gerekmektedir. Ayrıca, çalışma da zamanla, eğitim, kentleşme ve bireyselleşmedeki artışla, bağımsız adaylığa ilişkin önemli bir sorun olarak görülebilecek olan blok halinde etnosantrik oy verme davranışının azalma eğimine girebileceği öngörülmüştür.

A Proposal for a (Independent) Candidate-Oriented Political System in the Context of Overcoming the Crisis of Representation and Consolidation of Democracy

Democracy in the modern world is faced with a crisis and problem of representation. The path to overcome the problem of representation is to be able to approach direct democracy insofar as possible by eliminating the dilemma of parliamentary democracy. In this process, a (independent) candidate-centered political structure where the impact of the parties too professionalized-institutionalized is softened and candidates come to the fore is essential for the formation of a more democratic structure overcoming the crisis of representation. Within this context, in this study, a series of allegations, suggestions and predictions are put forward: The main claim of the study is the need to regard a political system closed to (independent) independent candidacy as contrary to democracy and representation even though (independent) a candidate-centered political system makes necessarily no contribution to democracy as including handicaps such as block voting. Thus, candidate-centered political systems are claimed to be highly important in terms of overcoming the problem of representation and consolidating democracy. In the study, a series of suggestions are mentioned to put forward candidate-centered political systems. In this regard, it is necessary that the political system of countries have legal infrastructure to function candidate-centered political systems, and that electoral system allows independent candidates to be able to compete in equal and fair conditions against the parties economically strong and superior in terms of organization. Furthermore, in the study, it has been predicted that ethnocentric block voting behavior that could be seen as a major problem for independent candidates will tend to decline with the increase in education, urbanization and individualization in course of time.

___

ABDULHAKİMOĞULLARI, E. 2008: "Tek Başına Seçim Kazanmak: Türk Siyasal Hayatında Bağımsız Milletvekili Adaylığı", Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi C. XII, Sayı: 1-2, ss: 269-304.

ALKAN, M. Ö. 2006: "Türkiye'de Seçim Sistemi Tercihinin Misyon Boyutu ve Demokratik Gelişime Etkileri", Anayasa Yargısı Dergisi, Sayı: 23, ss: 133-165.

ALTIPARMAK, C. 2008: "Demokrasilerde Aday Belirleme Yöntemleri", TBB Dergisi, Sayı 76, ss: 355- 375

ARASLI, O. 1972: Adaylık Kavramı ve Türkiye'de Milletvekili Adaylığı, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, No: 311, Sevinç Matbaası, Ankara

BOGDANOR, V. 1999a: Blackwell'in Siyaset Bilimi Ansiklopedisi (A-K), Türkçe Yayıma Hazırlayan: Bülent Peker, Çevirenler: Bülent Peker, Erhan Yükselci, Leyla Keskiner, Ümit Yayıncılık, Ankara

BOGDANOR, V. 1999: Blackwell'in Siyaset Bilimi Ansiklopedisi (L-Z), Türkçe Yayıma Hazırlayan: Bülent Peker, Çevirenler: Bülent Peker, Erhan Yükselci, Leyla Keskiner, Ümit Yayıncılık, Ankara

CANÖZ, K. 2010: "Seçmen Tercihinde Aday İmajının Rolü: 29 Mart 2009 Yerel Seçimleri Öncesinde Konya Seçmeni Üzerine Bir Araştırma", Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 6(2): 95-114, s: 96.

ÇAHA, Ö. 2012: Demokrasi, Ed: Halis Çetin, Siyaset Bilimi, Orion Kitabevi, Ankara

DAVER, B. 1989: "Seçim Sistemi ve Anayasa Yargısı", Anayasa Yargısı Dergisi, Sayı: 5, ss: 131-147

DEMİR Ö. ve ACAR M. 2005: Sosyal Bilimler Sözlüğü, 6. Baskı, Adres Yayınları, Ankara.

GİDDENS, A. 2012: Sosyoloji, Kırmızı Yayınları, İstanbul.

HEYWOOD, A. 2012: Siyasetin Temel Kavramları, Çev: Hayrettin Özler, Liberte Yayınları, Ankara.

HEYWOOD, A. 2016: Siyasetin ve Uluslararası İlişkilerin Temel Kavramları, Çev: Fahri Bakırcı, Genişletilmiş 2. Edisyondan Çeviri, BB101 Yayınları, Ankara.

http://arsiv.sabah.com.tr/2007/05/25/haber,5A2F8215904046B4A9745E4F715E898 9.html, Erişim Tarihi: 04.04.2016.

http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.2820.pdf, Erişim Tarihi: 24.12.2015.

http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.576 a95597e6e50.67027709, Erişim Tarihi: 14.14.2016

http://www.ttb.org.tr/mevzuat/index.php?option=com_content&view=article&id=10 5:san-haklari-evrensel-bdges-&Itemid=36, Erişim Tarihi: 11.01.2016

http://www.ysk.gov.tr/ysk/content/conn/YSKUCM/path/Contribution%20Folders/M evzuat/2839.pdf, Erişim Tarihi: 14.14.2016

http://www.ysk.gov.tr/ysk/content/conn/YSKUCM/path/Contribution%20Folders/M evzuat/2839.pdf, Erişim Tarihi: 11.04.2016

https://bianet.org/konu/freedom-house, Erişim Tarihi: 11.01.2016http://www.tdk. gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.576a960f1 fa823.46637778, Erişim Tarihi: 11.01.2016

KÖKER, L. 2006: "Seçim Sistemleri ve Siyasi Çoğulculuk", Anayasa Yargısı, Sayı 23, Anayasa Mahkemesi Yayınları, Ankara.

KURTBAŞ, İ. 2013: Etnosantrizm ve Ötekileştirme Perspektifinde Siyasal Eğilimler, Ardahan İli Örneğinde Oy Verme Davranışının Sosyolojik Analizi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Elazığ.

ÖZBUDUN, E. 2003: Çağdaş Türk Politikası, Demokratik Pekişmenin Önündeki Engeller, Çev: Ali Resul Usul, Doğan Kitap, İstanbul.

ÖZBUDUN, E. 2009: Türk Anayasa Hukuku, Gözden Geçirilmiş Onuncu Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara.

ÖZBUDUN, E. 2011: Türkiye'de Parti ve Seçim Sistemi, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.

ÖZTEKİN, A. 2011: Siyaset Bilimine Giriş, 7. Baskı, Siyasal Kitabevi, Ankara.

RİNGEN, S. 2010: Demokrasi Neye Yarar? Özgürlük ve Ahlâki Yönetim Üzerine, Çev: Nurettin Elhüseyni, Yapı Kredi Yayınları, Ankara.

TAŞDELEN, H. M. 2010: Siyasetin Sosyolojisi, Siyasi İktidar, Siyasi Sistem, Siyasi Davranış, Kocav Yayınları, İstanbul.

TILLY, C. 2011: Demokrasi, Çev: Ebru Arıcan, Phoenix Yayınları, Ankara.

TOSUN, T. ve TEPECİKLİOĞLU A. O. 2012: Siyasi Partiler, Siyasi Katılım ve Propaganda, Ed: Halis Çetin, Siyaset Bilimi, Orion Kitabevi, Ankara.

TOURAINE, A. 2011: Demokrasi Nedir?, Çev: Olcay Kunal, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.

TUNÇAY, M. 2006: Batı'da Siyasal Düşünceler Tarihi, Seçilmiş Yazılar, Der: Mete Tunçay, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.

TÜRK, H. S. 2006: "Seçim, Seçim Sistemleri ve Anayasal Tercih", Anayasa Yargısı Dergisi, Sayı: 23, ss: 75-113

TÜRK, H. S. 2015: "Demokratik Rejim ve Seçim Sistemleri", TBB Dergisi, ss: 419-452.

VARLIK, Ü. ve ÖREN, B. 2001: Seçim Sistemleri ve Türkiye'de Seçimler, Der Yayınları, İstanbul.

YANIK, M. 2007: "Parti İçi Demokrasi Açısından Aday Belirleme Yöntemleri", EÜHFD, C. XI, S. 3-4, ss: 187-206.

YAVAŞGEL, E. 2004: Temsilde Adalet ve Siyasal İstikrar Açısından Seçim Sistemleri ve Türkiye'deki Durum, Nobel Yayınları, Ankara.