COĞRAFİ İŞARET ÖRNEĞİ OLARAK KARS KAŞAR PEYNİRİNİN ÜRETİMİ VE DAĞILIMI

Ortalama 2000 irtifadaki yüksek ancak nispeten düz Kars-Ardahan platosu üzerinde yer alan Kars İlinde mevcut topografik özellikler nedeniyle sert karasal iklim özellikleri görülmektedir. Birçok beşeri ve ekonomik faaliyetin kısıtlanmasına neden olan bu durum nedeniyle ildeki mevcut yaşam zorunlu olarak hayvancılık ve ekonomisine dayanmaktadır. Bu faaliyet sonucu genellikle ham ürünler elde edilirken ilin en önemli katma değerli ürünü Kars Kaşar Peyniridir. İlin mevcut doğal çevre, beşeri ve kültürel özellikleri nedeniyle, üretim özellikleri, tekniği ve lezzeti emsal peynir türlerine göre farklılaşan Kars Kaşar Peyniri bu özellikleri neticesinde coğrafi işaret ile tescil edilmiştir. İldeki kırsal ve kentsel alanlardaki 47 imalathane ve fabrikada çoğunlukla geleneksel üretim teknikleriyle imal edilmekte olup yıllık üretimi 9.000 ton civarındadır.

Production and Distribution of Kars Kashar Cheese as an Example of Geographical Symbol

Characteristics of harsh continental climate is observed in Kars Province, which is located on the high, yet relatively flat, Kars-Ardahan plateau at an altitude of 2.000 in average, due to its current topographical characteristics. Current livelihood in the province compulsorily depends on livestock raising and economy, because of the above-mentioned condition of the province, which results in the restriction of many human and economic activities. While mostly core products are generated as a result of that activity, Kars Kashar Cheese is the most outstanding value-added product of the province. Kars Kashar Cheese has been registered as a geographical symbol in consequence of the production features, method and taste of the cheese, which vary according to the similar cheese types, because of the current natural environmental, human and cultural characteristics of the province. Annual production rate of Kars Kashar Cheese, produced mostly by using the traditional production techniques at 47 manufacturing plants and factories located in the rural and urban areas of the province, is around 9.000 tons.

___

ANONİM 1981: "Kars", Yurt Ansiklopedisi Cilt VI, Anadolu Yayıncılık, İstanbul.

ATALAY, İ. 2008: Ekosistem Ekolojisi ve Coğrafyası. Çevre ve Orman Bakanlığı Yayınları. İzmir

AYDEMİR, O. 2010: Kars Kaşar Peyniri Karakterizasyonu, (Doktora tezi), Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Samsun

BAŞBAKANLIK İSTATİSTİK GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 1949: Mandıracılık Faaliyeti Neticeleri, Ankara Basım ve Ciltevi, Yayın No:322, Ankara

DEMİR, M. 2013: Kars Kent Coğrafyası. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Coğrafya Anabilim Dalı, Doktora Tezi (Basılmamış), Erzurum.

DEMİR, M. 2014: "Kars İlinin Arıcılık Potansiyeli ve Değerlendirme Durumu". Doğu Coğrafya Dergisi, 19(32), 209-230.

DEMİR, M. 2016: "Kars İlinde Büyük ve Küçükbaş Hayvancılık; Livestock Breeding in Kars Province". Doğu Coğrafya Dergisi, 2135), 39-62.

DEMİR, P. 2009: Kars ili Süt Sanayi ve Mandıra işletmelerinde Üretim ve Sanayi Entegrasyonunun Ekonomik ve Sosyo-Ekonomik Analizi. Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hayvan Sağlığı Ekonomisi ve İşletmeciliği ABD, Doktora Tezi, Ankara.

GIDA, TARIM VE HAYVANCILIK MÜDÜRLÜĞÜ 2012: Yılı İl Brifing Raporu Kars.

ÖZTEK, L. 1983: Kars İlinde Yapılan Kaşar Peynirlerinin Yapılışları, Bileşimleri ve Olgunlaşmaları Üzerinde Araştırmalarla Bunların Diğer Peynir Çeşitleri İle Kıyaslanmaları. Atatürk Üniversitesi Yayınları No:528, Atatürk Üniversitesi Basımevi, Erzurum, 184s.

SALTIK, A 2003: Sürdürülebilir Kalkınma Yaklaşımı Açısından Kars'ta Hayvancılık, Süt Değerlendirme ve "Kars Süt Fabrikası", Sürdürülebilir Kırsal Kalkınma Derneği Yayını. Ankara,

TOBB 2016: Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği. http: //s anayi.tobb.org.tr / ksorgu_harita7. Php ? kod = 10.51.30.50.01 & ilkodu = 36 (Erişim 18.03.2016)

TPE, 2016: Türkiye Patent Enstitüsü http://www.tpe.gov.tr/ Turk Patent Enstitusu/resources/temp/A9F54D9E-89D3-4EE9-9C27-B28FE3A8BE63. pdf (Erişim Tarihi 18.03.2016)

TUBİVES 2016: Türkiye Bitkileri Veri Servisi, http://www.tubives.com/ (Erişim Tarihi 18.03.2016)

TUİK, 2016: Türkiye İstatistik Kurumu. http://tuikapp.tuik.gov.tr/ (Erişim Tarihi 18.03.2016)

YAZICI, S 2014: Dünden Bugüne Peynirin Kars Serüveni "Alplerden Kafkaslara Kars Peynirciliğinin 150 Yıllık Tarihi" Boğatepe Çevre ve Yaşam Derneği-Tarih Vakfı Yayını. Ankara

ZAMAN, S.-KAYSERİLİ, A. 2015: "The Role of Geographical Signs in Gastronomy Tourism: A Case Study of Erzurum Cag Kebab". International Journal of Academic Research in Environment and Geography, 2(1), 46-53.