TÜRKİYE’DE DÖVİZ KURU İLE SORUNLU KREDİLER İLİŞKİSİ: BİR ZAMAN SERİSİ ANALİZİ

Gelişmiş ve gelişmekte olan birçok ülke için, banka aktiflerinin kalitesi bankacılık sisteminin sağlıklı işleyebilmesi açısından önem taşımaktadır. Bu noktada, en önemli aktif kalite göstergesi olarak sorunlu krediler karşımıza çıkmaktadır. Bu çalışmanın amacı, Türkiye ekonomisinde son yıllarda kur şoklarıyla yeniden gündeme gelen döviz kurları ile sorunlu krediler ilişkisinin ticari kredi faiz oranı, kredi hacmi ve enflasyon değişkenlerinin de ele alınarak 2005:Q4-2017:Q4 dönemi için ARDL analiz yöntemiyle araştırılmasıdır. Çalışmada ele alınan değişkenler arasında eş bütünleşme ilişkisi tespit edildikten sonra ARDL modeli kurulmuş ve değişkenler arasındaki ilişki uzun ve kısa dönem için analiz edilmiştir. Elde edilen bulgulara göre, hem uzun hem de kısa dönemde, reel efektif döviz kurunda artış meydana gelmesi durumunda, sorunlu krediler de artmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Reel Efektif Döviz Kuru, Sorunlu Krediler, Türkiye

PDF

___

Aktaş, R. (2000). Sorunlu kredilerde erken uyarı modelleri. İstanbul: TBB Eğitim ve Tanıtım Grubu Seminer Notları.
Allan Wu, X. (2002). An examination of China's non-performing loan issue. Massachusetts Institute of Technology, 1-63.
Aloğlu, T. Z. (2005). Bankacılık sektörünün karşılaştığı riskler ve bankacılık krizleri üzerindeki etkileri. Ankara: TCMB Bankacılık ve Finansal Kuruluşlar Genel Müdürlüğü Uzmanlık Yeterlilik Tezi.
Altıntaş, H. (2008). Türkiye’de para talebinin istikrarı ve sınır testi yaklaşımıyla öngörülmesi: 1985 yaklaşımıyla öngörülmesi: 1985–2006. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 30, 15-46.
Beck, R., Jakubík, P. & Piloiu, A. (2013). Non-performing loans: what matters in addition to the economic cycle? European Central Bank Working Paper, 1515.
Bozkurt, H.Y. (2013). Zaman Serileri Analizi. Genişletilmiş 2. Baskı, Bursa: Ekin Yayınevi.
Brown, R.L., Durbin, J. & Evans, J.M. (1975). Techniques for testing the consistency of regression relations over time. Journal of Royal Statistical Society, 37, 149-192.
Castro, V. (2013). Macroeconomic determinants of the credit risk in the banking system: the case of the GIPSI. Economic Modelling, 31, 672-683.
Engle, R. F. & Granger, W.J. (1987). Cointegration and error correction: representation, estimation and testing. Econometrica, 55, 251–76.
Eğilmez, M. (2012). Reel Efektif Döviz Kuru Endeksi Nedir? http://www.mahfiegilmez.com/2012/11/reel-efektif-doviz-kuru-endeksi-nedir.html, Erişim Tarihi: 19.06.2019.
Fofack, H.L. (2005). Non-performing loans in Sub-Saharan Africa: Causal analysis and macroeconomic implications. World Bank Research Working Paper, 12.
Güney, S. (2008). Türkiye için nominal döviz kurunun belirlenmesinde net uluslararası rezerv modelinin geçerliliği: Sınır testi yaklaşımı. Ankara: Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Gujarati, D. N. (1999). Temel Ekonometri. Çeviren Ümit Şenesen, Gülay Günlük Şenesen, İstanbul: Literatür Yayıncılık.
Jakubik, P. (2007). Macroeconomic environment and credit risk. Czech Journal of Economics and Finance, 57 (1-2), 60-78.
Johansen, S. (1988). Statistical analysis of cointegration vectors. Journal of Economics Dynamic and Control, 12(2-3), 231–254.
Kara, M. & Afsal, M.Ş. (2018). The effectiveness of monetary policy instruments applied for financial stability in Turkey. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 7 (3), 1822-1847.
Kavcıoğlu, Ş. (2003). Ticari bankalarda sorunlu kredilerin yönetimi çözüm yolları ve takibi. İstanbul: Türkmen Kitabevi.
Keskin, N. (2008). Finansal serbestleşme sürecinde uluslararası sermaye hareketleri ve makroekonomik etkileri: Türkiye örneği. İzmir: Yayımlanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Khemraj, T. & Pasha, S. (2009). The determinants of non-performing loans: An econometric case study of Guyana. MPRA Paper.
Kuutol, P.K. (2016). Exchange rate, non-performing loans and economic growth in Africa. Ghana: Master’s Thesis, Kwame Nkrumah University of Science and Technology (Knust) Institute of Social Sciences.
Narayan, S. & Narayan P.K. (2004). Determinants of demand of Fiji’s exports: An empirical investigation. The Developing Economics, 17(1), 95-112.
Nkusu, M. (2011). Nonperforming loans and macrofinancial vulnerabilities in advanced economies. IMF Working Paper, 11(161), 1-28.
Pesaran M.H., Shin, Y., & Smith, R.J. (2001). Bounds testing approaches to the analysis of level relationships. Journal of Applied Econometrics, 16(3), 289–326.
Selimler, H. (2015). Sorunlu kredilerin analizi, banka finansal tablo ve oranlarına etkisinin değerlendirilmesi. Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 7 (12), 131-172.
Seval, B. (1990). Kredilendirme süreci ve kredi yönetimi. İstanbul: İ.Ü. İşletme Fakültesi Muhasebe Enstitüsü Yayını.
Sevüktekin, M. & Çınar, M.(2014). Ekonometrik Zaman Serileri Analizi. 4. Baskı, Bursa: Dora Yayınları.
TCMB (2010). Finansal İstikrar Raporu. Ankara: TCMB Yayınları.
Yüksel, A.S, Yüksel, A. & Yüksel, Ü. (2004). Bankacılık Hukuku ve İşletmesi. İstanbul: Beta Yayınevi.