TERÖRİZMİN SABİT SERMAYE YATIRIMLARI ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

Terörizm, dünyada uzun yıllar boyunca bazı ülkelerin temel sorunu olarak algılanırken, 11 Eylül olaylarından sonra hemen hemen bütün ülkeleri etkileyen uluslararası bir tehdit olarak görülmeye başlanmıştır. Bu tehditle birlikte, ülkelerin ekonomik gücü ve kaynaklarının kullanım kompozisyonları değişmiş, gelişme ve kalkınmalarında arzu edilen seviyeye ulaşmaları engellenmiştir. Türkiye’nin arzu edilen sosyo-ekonomik kalkınmasını gerçekleştirememesinin en önemli nedenlerinden biri de terörizm olmuştur. Terörizmin fazla görülmediği ülkelerde politika yapıcılar refah seviyelerini yükseltici politikalara daha fazla yer verirken, Türkiye ulusal güvenlik politikalarıyla kaynaklarının çoğunu terörizmle mücadeleye ayırmak zorunda kalmıştır. Dolayısıyla terörizmin makroekonomik göstergeler üzerindeki etkilerinin incelenmesi iktisat literatürü açısından önemli hâle gelmiştir. Bu amaçla çalışmada, terörizmin sabit sermaye yatırımları üzerindeki etkisi Türkiye ekonomisi için 1982-2017 arasındaki yıllık veriler ile zaman serisi analizi yardımıyla incelenmiştir. Çalışmadan elde edilen bulguya göre, terörizmin sabit sermaye yatırımları üzerinde olumsuz bir etkiye sahip olduğu görülmüştür.

___

  • Alesina, A. & Perotti, R. (1993). Income distribution, political instability, and investment. NBER Working Papers No: 4486, 1-35.
  • Alkan, N. (2000). Psikolojik harekât terörizm ve polis. Ankara: Emniyet Genel Müdürlüğü Yayınları.
  • Altıntaş, H. & Tombak, F. (2011). Türkiye’de hisse senedi fiyatları ve makro ekonomik değişkenler arasındaki ilişkinin ekonometrik analizi: 1987-2008. Anadolu Üniversitesi Ekonomi Kongresi II, 15-17 Haziran 2011, 1-21.
  • Aydın, S. (2014). Terörün makroekonomik etkileri: Türkiye’de pkk örneği. Akademik Araştırmalar Dergisi, 60, 137-170.
  • Bal, İ. (2006). Türkiye’nin terörle mücadele deneyimi: Hizbullah terör örgütü örneği. İhsan Bal (Ed.), Terörizm: Terör, Terörizm ve Küresel Terörle Mücadelede Ulusal ve Bölgesel Deneyimler içinde (ss.25-48). Ankara: USAK Yayınları.
  • Berke, B. (2012). Döviz kuru ve imkb100 endeksi ilişkisi: Yeni bir test. Maliye Dergisi, 163, Temmuz-Aralık, 243-257.
  • Blecker, R. A. (1999). Taming global finance: A better architecture for growth and equity. Washington, DC: Economic Policy Institute.
  • Blomberg, S. B., Hess, G. D. & Orphanides, A. (2004). The macroeconomic consequences of terrorism. Journal of Monetary Economics, 51(5), 1007-1032.
  • Chirinko, R. S. (1993). Business fixed investment spending: Modeling strategies, empirical results, and policy implications. Journal of Economic Literature, 31(4), 1875-1911.
  • Çetin, M. (2012). Sabit sermaye yatırımları ve ekonomik büyüme: Ampirik bir analiz. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 7(1), 211-230.
  • Doğan, B., Eroğlu, Ö. & Değer, O. (2016). Enflasyon ve faiz oranı arasındaki nedensellik ilişkisi: Türkiye örneği. Çankırı Karatekin Üniversitesi İİBF Dergisi, 6(1), 405-425.
  • Eckstein, Z. & Tsiddon, D. (2004). Macroeconomic consequences of terror: Theory and the case of israel. Journal of Monetary Economics, 51(5), 971-1002.
  • Enders, W., Sachsida, A. & Sandler, T. (2006). The impact of transnational terrorism on us foreign direct investment. Political Research Quarterly, 59(4), 517-531.
  • Feltham, S. G. & Giles, D. E. A. (2003). Testing for unit roots in semiannual data. David E. A. Giles (Ed.) Computer-Aided Econometrics içinde (pp. 153-177). New York, NY: Routledge.
  • Fielding, D. (2003). Counting the cost of the intifada: Consumption, saving and political instability in israel. Public Choice, 116(3-4), 297-312.
  • Filer, R. K. & Stanisic, D. (2012). The effect of terrorist incidents on capital flows. CESIFO Working Paper No: 3998, 1-20.
  • Gaibulloev, K. & Sandler, T. (2008). Growth consequences of terrorism in western europe. Kyklos, 61(3), 411-424.
  • Gaibulloev, K. & Sandler, T. (2009). The impact of terrorism and conflicts on growth in asia. Economics & Politics, 21(3), 359-383.
  • Gaibulloev, K., Sandler, T. & Sul, D. (2013), Re-evaluating terrorism and economic growth: dynamic panel analysis and cross-sectional dependence. School of Business and Management Working Paper Series, American University of Sharjah, 1-36.
  • Global Terrorism Index, (2017). Measuring and understanding the impact of terrorism. 21 Ekim 2017 tarihinde http://visionofhumanity.org/app/uploads/2017/11/Global-Terrorism-Index-2017.pdf adresinden erişildi.
  • Imai, K. & Weinstein, J. M. (2000). Measuring the economic ımpact of civil war. CID Working Paper No: 51, 1-27.
  • Jones, J. D. & Joulfaian, D. (1991). Federal govemment expenditures and revenues in the early years of the american republic: Evidence from 1792 to 1860. Journal of Macroeconomics, 13(1), 133-155.
  • Laqueur, W. (1996). Postmodern terrorism. Foreign Affairs, 75(2), 24-36.
  • Llussá, F. & Tavares, J. (2011). Which terror at which cost? On the economic consequences of terrorist attacks. Economics Letters, 110(1), 52-55.
  • Love, J. & Chandra, R. (2004). Testing export-led growth in india, pakistan and sri lanka using a multivariate framework. The Manchester School, 72(4), 483-496.
  • McKinnon, R. I. (1973). Money and capital in economic development. Washington DC: Brokings Institution.
  • Mehmood, S. & Mehmood, B. (2016). Hampering effect of terrorism on investment: The south asian perspective. Science International, 28(2), 1475-1479.
  • Mikailsoy, F. Matematiksel modellerin seçim kriteri. 2 Kasım 2018 tarihinde http://www.igdir.edu.tr/Addons/Resmi/uploads/files/matematiksel-modellerin-sec%CC%A7im-kriterleri-fariz-mi%CC%87kai%CC%87lsoy-f.pdf adresinden erişildi.
  • Öztürk, N. & Fitöz, E. (2009). Türkiye’de konut piyasasının belirleyicileri: Ampirik bir uygulama. Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5(10), 21-46.
  • Sevüktekin, M., & Çınar, M. (2014). Ekonometrik zaman serileri analizi. Bursa: Dora Yayıncılık, 4. Baskı.
  • Shaw, E. S. (1973). Financial deepening in economic development. New York, NY: Oxford University Press.
  • Türe, H. & Akdi, Y. (2006). Mevsimsel eşbütünleşme: tüketim ve gsyih. İktisat, İşletme ve Finans Dergisi, 21(242), 101-113.
  • Vergil, H. (2002). Sermaye hareketlerinin kontrolü ve özel yatırımlar üzerine etkileri. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(1), 19-33.