Zihinsel Engelli Bireylerin Eğitiminde Görsel Sanatlar Dersinin Yeri ve Önemi

Zihinsel engellilik çeşitli nedenlere bağlı olarak ortaya çıkmaktadır. Engelli oluş nedenleri doğum öncesi, doğum sırası ve doğum sonrası oluşmalarına göre sınıflandırılmaktadır. Zihinsel engelli bireyler sahip oldukları yetersizliklere rağmen birçok bilgiyi normal bireyler gibi öğrenmektedirler. Ağır öğrenen bu bireyler için özel eğitim yöntemleri geliştirilmiştir. Görsel sanatlar dersinde de özel eğitim yöntemleri bulunmaktadır. Görsel sanatlar dersi zihinsel engelli bireylerin sanatsal yolla bilgiler edinmelerini sağlamaktadır. Ders kapsamında yürütülen çalışmalar, bireylerin bilişsel, duyuşsal ve psiko-motor gelişimini sağlamaktadır. Ayrıca yürütülen çalışmalarla mutluluk, heyecan, haz, vb. duyguların yaşanması sağlanmaktadır. Bu araştırma zihinsel engelli bireylerin eğitiminde görsel sanatlar dersinin yeri ve önemine ilişkin literatürde yer alan görüşlerin belirlenmesini amaçlamaktadır. Genel tarama modelinde gerçekleştirilen araştırma ile belirlenen görüşler, öğretmen deneyimleriyle birleştirilmiş ve araştırmanın genel sonucu ortaya konmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Zihinsel Engellilik, Sanat, Eğitim

The Role and Importance of Visual Arts in the Education of Individuals with Mental Disabilities

Mental retardation has been emerging due to various reasons. The reasons of retardation can be classified as prenatal, natal and post-natal. Despite their retardation, individuals can learn many details like normal individuals. Special education methods have been developed for this individuals who learns slower. Special education methods has also been used in Visual arts course. Visual arts course provides information with artistic ways for individuals with mental retardation. The studies conducted in the course provides individuals’ cognitive, affective and psychomotor development. Furthermore, emotions like happiness, excitement, pleasure are ensured wtih conducted studies. This research aims to determine opinions expressed in the literature regarding the place and importance of visual arts course on education for individuals with mental retardation. The results determined by various research are combined with teacher’s experiences and observations and the results are presented in this paper.

Keywords:

Mental Retardation, Art, Education,

PDF

___

Demirel, Ö. ve Kaya, Z. (2006). Eğitimin İle İlgili Temel Kavramlar. Özcan Demirel ve Zeki Kaya (Ed.). Eğitim Bilimine Giriş içinde. Ankara: Pegema Yayıncılık.
Ece, A.S. ve Çelik, A. (2008). Öğretilebilir Zihinsel Engelli Öğrencilerin Renk Seçimleri. Uluslar arası İnsan Bilimleri Dergisi. [elektronik versiyon]. C:5, S:1.
Erbay, M.(2000). Plastik Sanatlar Eğitiminin Gelişimi. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları.
Erim, G. ve Caferoğlu, M.(2012). Görsel Sanatlar Eğitimi Dersinin Zihinsel Engelli Çocuklara Katkısının Özel Eğitim Öğretmenlerinin Görüşleriyle Belirlenmesi. Bursa: Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25 (2) : 321-342.
Eripek, S.(1998). Zihin Engelliler. Özel Eğitim Kitabından (ed. S. Eripek). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayınları.
Kehnemuyi, Z.(1995). Çocuğun Görsel Sanatlar Eğitimi. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Kırcaali-İftar,G.(1998). Özel Gereksinimli Bireyler ve Özel Eğitim. Özel Eğitim Kitabından (ed. S. Eripek). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayınları.
MEB (2002). Eğitim Uygulama Okulu Eğitim Programı. Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
Özsoy, V. (2003). Görsel Sanatlar Eğitimi. Ankara: Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.
Özyürek, M.(1991). Zihinsel Engellilerin Eğitiminde Tıbbî ve Eğitsel Yaklaşımlar, Ankara : Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 1 (1) : 17-20
Resmi Gazete (2006). Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği. Birinci Kısım, Birinci Bölüm, Madde 4 (y). Sayı: 26184.
Salderay, B. (2008). Türkiye’deki Zihin Engelliler iş Okullarında Görsel Sanatlar Dersinin Öğrencilerin Beceri, Davranış ve Meslek Edinimindeki Katkısına Yönelik Öğretmen Görüşleri (Basılmamış Doktora Tezi). Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Saldeyar, B.(2010a). Engelli Bireylerin Yapmış Olduğu Görsel Sanatlar Çalışmalarının Engelli Birey Aileleri Ve Engelli Bireylerle Çalışan Eğitimciler Tarafından Değerlendirilmesi. Erzincan: Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 12 (1)
Salderay, B.(2010b). Bir Bireye Portre Çizimi Yaptırılarak Kazandırılabilecek Bilgi Ve Beceriler. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi. Sayı: 25
Salderay, B.(2010c). Engelli Bireyler İçin Görsel Sanatlar Eğitimi. Öz-Veri T.C. Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığı Dergisi, 7 (2) : 1651-1662.
San, İ. (2003). Sanat Eğitimi Kuramları. Ankara: Ütopya Yayınları.
Turan, A.(2004). Zihinsel Engellilerde Resim Eğitimi (Basılmamış Yüksek lisans Tezi). Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Yavuzer, H.(2012). Resimleriyle Çocuk. (16. bs). İstanbul: Remzi Kitabevi.
Yolcu, E. (2012). Sanat Eğitimi. http://www.enveryolcu.com.tr/ey/egitim/sanat_egitimi.html adresinden 28 Kasım 2013 tarihinde edinilmiştir. WHO (1996). Guide for Mental Retardation. 17 Kasım 2013 tarihinde http://www.who.int/mental_health/media/en/69.pdf adresinden erişildi.