Göç ve Kültürlerarası İletişim İlişkisi Üzerine Bir Alan Araştırması

Teknolojik ilerlemelerle beraber iletişim ve ulaşım olanaklarının gelişmesi ulusaşırı insan hareketliliğini hızlandırmıştır. Savaşlar ve çatışmalar ise zorunlu yer değişikliklerine neden olmuştur. Bu süreçle birlikte köken ülkeler ve hedef ülkeler sosyal, politik, ekonomik ve kültürel açıdan etkilenerek farklılaşmış, göçmenlerin demografik özellikleri de değişerek çeşitlenmiştir. İnsan hareketliliği aynı zamanda bireylerin ya da kitlelerin kültürlerinin de karşılaşmasıdır. Kültürlerarası karşılaşmalar, iletişim ve uyum sorunlarını beraberinde getirmektedir. Bu sorunlara yönelik çözüm arayışında; kültürlerarası iletişim ve kültürlerarası iletişim yeterliliği alanları disiplinler arası araştırma ve uygulamaya olanak sağlayabilmektedir. Bu çalışmada göç ve kültürlerarası iletişim uluslararası öğrenci hareketliliği üzerinden irdelenmiştir. Bu kapsamda Ankara’da yaşayan Afgan öğrencilerin; göç deneyimleri, kültürel karşılaşma süreçleri ve Afganistan’dan Türkiye’ye yönelik düzensiz göçü nasıl anlamlandırdıkları araştırılmıştır. Bu amaçlarla çalışmada nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Afganistan’dan gelerek Ankara’nın çeşitli üniversitelerinde yükseköğrenimine devam eden 12 öğrenciyle görüşülmüştür. Öğrenciler amaçlı ve kartopu örneklem yoluyla belirlenmiş ve veriler betimsel analiz tekniğiyle yorumlanmıştır. Bulgular, Afgan öğrencilerin ev sahibi ülkede karşılaştıkları çeşitli sorunlar olduğunu göstermiştir. Beş tema altında kategorize edilebilecek sorunlar: dil, ekonomik yetersizlikler, kent ve yurt yaşamına uyum ve kültürlerarası karşılaşmalarda yaşanan iletişim sorunlarıdır. Araştırmanın bir diğer sonucu, öğrencilerin Afganistan’dan Türkiye’ye göçü; kültürlerarası iletişim yeterliliğinin esneklik, empati ve hoşgörü boyutları ile uyumlu algıladıkları ve açıklık boyutuna uygun ifade edebildikleridir.

___

  • Akbaba, T. (2018). Türkiye Cumhuriyeti’nin Afganistan’a Eğitim Alanındaki Katkıları (1922-1938). İstanbul: Hiperlink Yayınları.
  • Aksoy, Z. (2012). Uluslararası Göç ve Kültürlerarası İletişim, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(27): 292-303.
  • Aksoy, Z. (2020). Kültürlerarası Yeni Medya: Sosyal Medyanın Kültürlerarası İletişim Üzerinde Algılanan Etkileri, Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(2): 126-144.
  • Alagöz Başaran, S., Geçkil, T. (2017). Yabancı Uyruklu Üniversite Öğrencilerinin Sorunlarının İncelenmesi: Konya İli Örneği, Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi,20(4): 279-285.
  • Allaberdiyev, P. (2007). Türk Cumhuriyetlerinden Türkiye`ye Yüksek Öğrenim Görmeye Gelen Öğrencilerin Uyum Düzeylerinin İncelenmesi (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara: Gazi Üniversitesi.
  • Baltacı, A. (2019). Nitel Araştırma Süreci: Nitel Bir Araştırma Nasıl Yapılır?. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(2), 368-388.
  • Bennett, Milton J. (1993). Towards Ethnorelativism: A Developmental Model of Intercultural Sensitivity.” Education for the Intercultural Experience. Ed. R.M. Paige. 2nd edition. Yarmouth. ME: Intercultural Press.
  • Bennett, M. (2017) Development Model of Intercultural Sensitivity. In Kim, Y (Ed) International Encyclopedia of Intercultural Communication. New York: Wiley.
  • Berg, B., L., Lune, H. (2019). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Çev. Ed. Asım Arı. Konya: Eğitim Yayınevi.
  • Bijwaard, G.E. ve Wang, Q. (2013). Return Migration of Foreign Students. IZA Discussion Paper No. 7185. Germany. 01.11.2021 tarihinde https://ftp.iza.org/dp7185.pdf adresinden erişildi.