Üstün Yetenekliler Ahlak ve Karakter Eğitimi Programı (ÜYAKEP) Modeli

Ahlak ve karakter eğitimi, genel eğitim içerisinde üstün yetenekli öğrencilerin eğitiminde ihmal edilen alanlardan biridir. Son zamanlarda üstün zekâlılık üzerinde önemli çalışmaları olan Renzulli’nin ve Sternberg’in de önemsediği gelişimsel alan haline gelmiştir. Üstün yeteneklilerin eğitiminde sadece bilişsel alan yönelik uygulamaların yapılması, üstün yeteneklilik olgusunun ortaya çıkmasını zorlaştırmaktadır. Bu çalışmada, üstün yeteneklilerin ahlak ve karakter gelişiminde Dabrowski’nin Olumlu Çözülme Kuramı, Renzulli’nin Kazayağı Deseni Operasyon’u ve Sternberg’in Bilgeliğin Denge Teorisi açıklanmıştır. Ahlak ve karakter eğitimine yönelik oluşturulabilecek bir program modeli önerisi sunulmuştur. Bu program modeli farklılaştırılmış öğretimin temel ilkeleri ekseninde çalışan, aynı zamanda Vygotsky’nin kuramında da dayanaklandırılan bir model olup, üstün yeteneklilerin ahlak ve karakter eğitimi için uygun bir modeldir.

Moral and Character Education Program for Gifted (MCEPG)

Moral and character education is one of the areas neglected in the education of gifted students in general education. Recently, he has become a developmental space that Renzulli and Sternberg both care about. In the education of gifted people, only the application of cognitive applications makes it difficult to reveal the phenomenon of giftedness. In this study, Dabrowski's Positive Desintegration Theory, Renzulli's Operation Houndstooth Theory is explained in the moral and character development of the gifted. A program model proposal for moral and character education is presented. This program model is based on the basic principles of differentiated instruction and is also based on the theory of Vygotsky.

___

  • Ardelt, M. (2003). Empirical assessment of a three-dimensional wisdom scale. Research On Aging, 25(3), 275-324.
  • Cesur, S. & Topçu, M. (2010). Değerlerin belirlenmesi testinin güvenirlik ve geçerlik çalışması ve yaş, eğitim, cinsiyet ve ebeveyn eğitiminin ahlaki gelişim ile ilişkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 10(3), 1657-1696.
  • Çinemre, S. (2012). Ahlak eğitimi bağlamında Kohlberg’in ahlak gelişim teorisi ve sorunları. Yüksek Lisans Tezi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Felsefe ve Din Bilimleri Anabilim Dalı, Samsun.
  • Dabrowski, K. (1976). On the philosophy of development through positive disintegration and secondary ıntegration, Dialectics and Humanism, 3-4, 131-144.
  • Dewey, J.(1969). Moral Principles in Education. Newyork: Greenwood Press.
  • Duran, K. (2014). Okul öncesi öğretmenlerinin mesleki etik davranışları algılama düzeylerinin ve etik ikilemleri çözümlemelerinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
  • Gündüz, T. (2010), Üstün zekâlı çocuklarda ahlâk gelişimi ve eğitimi. İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 1(1), 157-177.
  • http://www.kuranikerim.com/m_diyanet_index.htm
  • Kangal, S. & Arı, M. (2013). Üstün yetenekli ve normal gelişim gösteren çocukların ahlaki yargı düzeyine yaratıcı drama programlarının etkisinin incelenmesi. Eğitim ve Bilim Dergisi, 38, 170.
  • Kesgin, S. (2010). Cumhuriyet dönemi örgün eğitim kurumlarında ahlak eğitimi Doktora tezi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Kohlberg, Lawrence, (1980. Stages of Moral Development as a Basis for Moral Education”, Munse, Brenda (ed), Moral Development, Moral Education, and Kohlberg: Basic Issues in Philosophy, Psychology, Religion, and Education, Alabama: Religious Education Press.
  • Lickona, Thomas (1991) Education for character: how school teach respect and responsibility, Newyork: Bantam Books.
  • Renzulli, J. S., Koehler, J., & Fogarty, E. (2006). Operation Houndstooth intervention theory: Social capital in today’s schools. Gifted Child Today, 29(1), 14-24.
  • Sternberg, R. (2001). Why schools should teach for wisdom: the balance theory of wisdom in educational settings. Educational Psychologist, 36(4), 227–245.
  • Terman, L.M. ve Oden, M.H. (1947). The gifted child grows up. Genetic studies of genius, 4. Stanford, CA: Stanford University Press.
  • Terman, L. (1926). Genetic studies of genius, Stanford University Press, USA,.
  • Tirri, Kirsi, “Morality and High Ability”, Franz J. Mönks and Harald Wagner (eds.), Development Of Human Potentıal: Investment into Our Future (Pro-ceedings of the 8th Conference of the European Council for High Ability (ECHA) Rhodes, October 9-13, 2002), pp. 69-77.
  • Tortop, HS. (2018). Üstün zekâlılar eğitiminde farklılaştırılmış öğretim müfredata farklılaştırma modelleri. İstanbul: Genç Bilge
  • Tortop, H.S. (2015). Üstün yetenekliler üniversite köprüsü eğitim programı (ÜYÜKEP) modeli. Düzce: Genç bilge
  • Tortop, H.S. (2016). Tecrübe etkileşimi vasatında araştırmalarla zenginleştirilmiş uygulamalı (TEVAZU) üstün yetenekliler aile eğitim programının etkililiğinin araştırılması. Üstün Zekalılar Eğitimi ve Yaratıcılık Dergisi, 3(1), 87-98
  • Uzun, E. & Elma, C. (2012). Okul öncesi öğretmenlerinin mesleki etik ikilemleri çözümleme biçimleri. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 1(3), 2146-