Din Öğretiminde Bilgi, Medya ve Teknoloji Okuryazarlığı Becerileri

Bu makalenin amacı; güncel olarak uygulanan 2018 Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi Öğretim Programı (Ortaöğretim 9, 10, 11 ve 12. Sınıflar) kazanımlarının, 21. yüzyıl becerilerinden olan bilgi okuryazarlığı, medya okuryazarlığı ve teknoloji okuryazarlığı becerilerinin geliştirilmesine katkısını tespit etmektir. Bu doğrultuda öncelikle 21. yüzyıl becerileri arasında yer alan bilgi, medya ve teknoloji okuryazarlığı becerilerinin kavramsal çerçeveleri ele alınmış, bu becerilerin din öğretimiyle ilişkisi ve öğretim programındaki kazanımların bu becerilerin gelişimine katkısı değerlendirilmiştir. Araştırmada kapsam olarak Türkiye’de ortaöğretim kurumlarında güncel olarak uygulanan 2018 DKAB Dersi Öğretim Programı (Ortaöğretim 9, 10, 11 ve 12. Sınıflar) belirlenmiştir. Dolayısıyla bu çalışma programın tamamı üzerine olmayıp, programda yer alan kazanımlar ve kazanımlara ait açıklamalarla sınırlandırılmıştır. Araştırma sürecinde yöntem olarak içerik analizi türlerinden olan kategorisel içerik analizi benimsenmiştir. Öğretim programında yer alan kazanımlar, kazanımlara ilişkin açıklamalarla birlikte ele alınarak bilgi okuryazarlığı, medya okuryazarlığı ve teknoloji okuryazarlığına ilişkin kodlamalarla MAXQDA nitel veri analizi programında analiz edilmiştir. Yapılan analiz sonucunda öğretim programında yer alan kazanımlarda ve kazanımlara ilişkin açıklamalarda bilgi okuryazarlığı becerisinin öne çıktığı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Din Öğretimi, 21. Yüzyıl Becerileri, Bilgi Okuryazarlığı, Medya Okuryazarlığı, Teknoloji Okuryazarlığı

Knowledge, Media and Technology Literacy Skills in Religious Teaching

The aim of this article is to determine the contribution of the achievements of the 2018 Religious Culture and Moral Education Curriculum (Secondary School 9th, 10th, 11th and 12th Grades) to the development of information literacy, media literacy and technology literacy skills, which are 21st century skills. In this direction, information, media and technology literacy skills as 21st century skills are discussed in the conceptual framework. The relationship of these skills with religious education and the contribution of the gains in the curriculum to the development of these skills have been tried to be revealed. The scope of the research consists of the 2018 DKAB Curriculum (Secondary Education 9th, 10th, 11th and 12th Grades) currently applied in DKAB lessons in secondary education institutions in Turkey. Therefore, this study is limited to the gains and explanations of the achievements in the program and the whole program is not discussed. In the research process, categorical content analysis, which is one of the content analysis types, was adopted as a method. The acquisitions in the curriculum were analyzed together with the explanations regarding the acquisitions, and were analyzed in the MAXQDA qualitative data analysis program with the coding of information literacy, media literacy and technology literacy As a result of the analysis, it was concluded that information literacy skills came to the fore in the learning outcomes included in the curriculum.

Keywords:

Religion Education, 21st Century Skills, Information Literacy, Media Literacy, Technology Literacy,

PDF

___

Altaş, Nurullah. Ortaöğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretimi Öğretmen El Kitabı. İstanbul: Dem Yayınları, 2007.
Aydın, Muhammet Şevki. Din Eğitimi Bilimi. Kayseri: Kimlik Yayınları, 2017.
Bacanak, Ahmet vd. “Yeni Bir Bakış: Eğitimde Teknoloji Okuryazarlığı”. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 2/14 (2003), 191-196.
Badke, William. “Foundations of Information Literacy: Learning From Paul Zurkowski”. Online 34/1 (Ocak 2010), 48-50.
Bilgin, Nuri. İçerik Analizi. İzmir: Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, 2000.
Bilici, İbrahim E. Medya Okuryazarlığı ve Eğitimi. Ankara: Nobel Yayıncılık, 2014.
Bozer, Recep. “Teknoloji Okuryazarlığı ve Türkiye İstatistik Kurumu ile Yetişkin Yeterliliklerinin Uluslararası Değerlendirilmesi Programı Verileri Kapsamında Ülkemizde Teknoloji Kullanım Durumu”. Yetişkin Eğitimi Dergisi 2/2-3 (2019), 166-196.
Çapcıoğlu, İhsan - Anık, Hilal. “Sanayi Devrimi’nden Endüstri 4.0’a: Dijitalleşme ve Dijital Dünyada Dinin Statüsü”. Tevilat 2/1 (30 Haziran 2021), 27-43. https://doi.org/10.53352/tevilat.976763
Furat, Ayşe Zişan. “Din Okuryazarlığı: Din Eğitimi Felsefesi Açısından Temel Bir Kavram”. Marife Dini Araştırmalar Dergisi 12/3 (01 Ocak 2012), 9-24.
Furat, Ayşe Zişan. “Medya ve Din: Din Eğitimi Açısından İmkfln mı, Tehdit mi?” Dijitalleşen Din. ed. Mete Çamdereli vd. 325-363. İstanbul: Köprü Kitapları, 2015.
Gelen, İsmail. “P21-Program ve Öğretimde 21. Yüzyıl Beceri Çerçeveleri (ABD Uygulamaları)”. Disiplinlerarası Eğitim Araştırmaları Dergisi 1/2 (2017), 15-29.
Griffin, Patrick - Care, Esther. Assessment and Teaching of 21st Century Skills. Dordrecht: Springer Science+Business Media, 2015.
Hacıoğlu, Fatma. “21. Yüzyıl İçin Öğretmen Eğitimi”. Eğitim ve Bilim Dergisi 14/77 (1990), 48-53.
International Technology Education Association (ed.). Standards For Technological Literacy: Content For The Study Of Technology. Reston, Va: ITEA, 3. Basım, 2007.
İltuş, Cüveyriye. “Din Eğitiminde Dijital Mecraların Kullanımının Önemi ve Sorunları”. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi 8/3 (2021), 523-532.
Kaplan, Kenan - Ertürk, Elif. “Dijital Çağ ve Bireyin İdeolojik Aygıtları”. Turkish Online Journal of Design Art and Communication 2/4 (01 Aralık 2012), 7-12.
Kurbanoğlu, S Serap. “Bilgi Okuryazarlığı: Kavramsal Bir Analiz”. Türk Kütüphaneciliği 4/24 (2010), 723-747.
Kurudayıoğlu, Mehmet - Tüzel, Sait. “21. Yüzyıl Okuryazarlık Türleri, Değişen Metin Algısı ve Türkçe Eğitimi”. Türklük Bilimi Araştırmaları Dergisi 28 (2010), 283-298.
Lemke, Cheryl. enGauge21st Century Skills: Literacy in the Digital Age. California: Metiri Group, 2003.
Lemke, Cheryl. NCREL enGauge 21st Century Skills. Metiri Group, 2002. https://www.govinfo.gov/content/pkg/ERIC-ED463753/pdf/ERIC-ED463753.pdf
McNulty, Ray. “Iowa Core K-12 21st Century Skills”, 2007. https://iowacore.gov/sites/default/files/k-12_21stcentskills.pdf
MEB. Din Eğitimi Alanı İnanç Okuryazarlığı Kurs Programı. Ankara: Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü, 2019. http://hbogm.meb.gov.tr/modulerprogramlar/kurslar/Din%20E%C4%9Fitimi_%C4%B0nan%C3%A7%20Okuryazarl%C4%B1%C4%9F%C4%B1_136-221-2020-0125.01.pdf
MEB. “Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi Öğretim Programı (Ortaöğretim 9, 10, 11 ve 12. Sınıflar)”, 2018.
Nazıroğlu, Bayramali. “Din Eğitiminin Gerekliliği Açısından Dini Medya Okuryazarlığı”. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi 15/2 (2015), 191-220.
Önal, İnci. “Tarihsel Değişim Sürecinde Yaşam Boyu Öğrenme ve Okuryazarlık: Türkiye Deneyimi”. Bilgi Dünyası 11/1 (30 Nisan 2010), 101-121. https://doi.org/10.15612/BD.2010.258
Potter, W. James. Media Literacy. London: Sage Publications, 6th ed., 2013.
Robbins, Rich. “AAC&U’s Integrative Liberal Learning and the CAS Standards: Advising for a 21st Century Liberal Education”. NACADA Journal 2/34 (2014), 26-31.
RTÜK. “Medya Okuryazarlığı Nedir?” Medya Okuryazarlığı. 11 Ekim 2016. Erişim 07 Kasım 2021. https://www.medyaokuryazarligi.gov.tr/menu_goster.php?Guid=B7AA7732-1593-4B32-BDE5-D76E64C2A5FA&MenuId=2
Şahin, Mehmet Can. “Yeni Binyılın Öğrencileri’nin Özellikleri”. Anadolu Üniveristesi Sosyal Bilimler Dergisi 9/2 (2009), 155-172.
Tavşancıl, Ezel - Aslan, A. Esra. Sözel, Yazılı ve Diğer Materyaller İçin İçerik Analizi ve Uygulama Örnekleri. İstanbul: Epsilon, 1. Basım, 2001.
Trilling, Bernie - Fadel, Charles. 21st Century Skills Learning For Life In Our Times. San Francisco: Jossey Bass, 2009.
Voogt, Joke - Roblin, Natalie Pareja. 21st Century Skills: Discussion Paper. Universiteit Twente, 2010. http://hdl.voced.edu.au/10707/254371
Wagner, Tony. The Global Achievement Gap. New York: Basic Books, 2008.
Assesment and Teaching of 21st Century Skills. “ATCS 21”. Erişim 28 Eylül 2020. http://www.atc21s.org/about.html
“Avrupa Yeterlilikler Çerçevesi”. Europass Avrupa Birliği, 2019. https://europa.eu/europass/tr/european-qualifications-framework-eqf
“Framework for 21st Century Learning”. 2019. Erişim 16 Aralık 2020. http://static.battelleforkids.org/documents/p21/P21_Framework_Brief.pdf
MEB 21. Yüzyıl Öğrenci Profili. Ankara: MEB Eğitimi Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı, 2011.
“MEB 2023 Eğitim Vizyonu”. Milli Eğitim Bakanlığı, 2018.
Millî Eğitim Bakanlığı Ders Kitapları ve Eğiti Araçları Yönetmeliği, Millî Eğitim Bakanlığı Ders Kitapları ve Eğiti Araçları Yönetmeliği. Yönetmelik 28409 2 (12 Eylül 2012).
Thriving In A Digital World. Paris: OECD Publishing. https://doi.org/10.1787/df80bc12-en
Türkiye Yeterlilikler Çerçevesi, Türkiye Yeterlilikler Çerçevesi. Resmi Gazete 29851 (02 Ocak 2016).
“Türkiye Yeterlilikler Çerçevesi Kitapçığı”. Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015. Ankara. https://tyc.gov.tr/indir/turkiye-yeterlilikler-cercevesi-kitapcigi-i3.html