PARKİNSON HASTALIĞI TEDAVİSİNDE İLACA BAĞLI DÜRTÜ KONTROL BOZUKLUĞU

Giriş: Dürtü kontrol bozukluğu (DKB), Parkinson hastalarında dopamin agonisti (DA) kullanımına bağlı ortaya çıkan ve %3.58- 42.8 oranında görülen bir komplikasyondur. Dürtü kontrol bozukluğu genellikle kumar oynama, aşırı alışveriş, hiperseksüalizm, aşırı yeme gibi kontrolsüz davranışlar olarak görülmektedir. Genç yaş, erkek cinsiyet, depresyon öyküsü, DKB öyküsü, tedaviye levodopa eklenmiş olması iyi bilinen risk faktörleridir. Bu çalışmanın amacı DA kullanan Parkinson hastalarımızda DKB sıklığını ve risk faktörleri ve çeşitliğini saptamaktır. Gereç ve Yöntem: Bu çalışmada kliniğimizde 2008-2019 yılları arasında başvuran dopamina gonisti (pramipeksol, ropinirol) kullanan 328 Parkinson hastasının verileri retrospektif olarak değerlendirildi. Hastaların yaşı, cinsiyeti, Hoehn&Yahr evresi, hastalık süresi, kullandığı dopaminagonisti ve kullanım süreleri, dürtü kontrol bozukluğu verileri kaydedildi. Hastalar DKB olan (DKB+) ve DKB olmayan (DKB-) olarak iki grupta incelendi. DKB’si pozitif olan hastalar tek bir DKB tipine veya birden çok tipe sahip olanlar şeklinde tekrar gruplandırıldı. Bulgular: DA kullanan 157’si kadın (%47,9), 171’i erkek (%52,1) toplam 328 hastanın 37’inde (%11,2) inde DKB gözlendi, bunların 11’i kadın, 26’sı erkekti. DKB=1 ve DKB>1 olan hastalar karşılaştırıldığında genç yaştaki hastaların DKB sayısının daha fazla olduğu saptandı. Erkek hastalarda DKB sıklığı daha yüksekti. DKB çeşidi incelendiğinde aşırı para harcama /alışveriş (%38), hiperseksualite (%24), aşırı yemek yeme (%18.4), punding ve hobizm (%9), aşırı kumar oynama (%7), internette aşırı vakit geçirme (%4), aşırı gezme (%4) görüldü. Hiperseksualite erkeklerde kadınlara oranla daha yaygın ve sıklıkla görülen DKB idi (K:E oranı = 1:13). Sonuç: Bu çalışmada biz dopamin agonisti kullanan Parkinson hastalarının %10’unda DKB görüldüğünü bulduk. Erkek cinsiyette DKB gelişme riski daha fazladır. Genç yaştaki hastalarda birden fazla DKB riski daha yüksektir. DKB gelişiminin risk faktörlerini değerlendirmek için yeni çok merkezli prospektif çalışmalara ihtiyaç vardır.

DRUG-INDUCED IMPULSE CONTROL DISORDERS IN THE TREATMENT OF PARKINSON’S DISEASE

Introduction: Impulse-control disorder (ICD) is a complication caused by the use of dopain agonist (DA) in Parkinson’s disease patients with a frequency of %3,58- %42,8. Impulse-control disorder is seen as uncontrolled behaviors commonly observed as gambling, excessive shopping, hypersexuality and excessive eating. Young age, history of depression or ICD, male gender, additional usage of levodopa are the well-established risk factors for ICD development. Our aim was to determine the frequency, risk factors and diversity of ICD in our Parkinson’s disease patients using dopamine agonists. Material and Method: In this study, data of 328 PD patients using dopamine agonists (pramipexole, ropinirole) who were admitted to our clinic between years 2008- 2019 were analyzed retrospectively. Patients’ age, gender, Hoehn&Yahr’s Stage, disease duration, dopamine agonist type and duration of DA usage and data of impulse control disorder were recorded. Patients were analyzed in two groups: ICD positive and ICD negative. Those with ICD positive are regrouped in themselves as having one type or multiple type ICD. Results: From a total of 328 patients using dopamine agonists, 157 (47,9%) were female and 171 (52,1%) were male. ICD was observed in 38 (11,8%) patients. Of them 11 were women and 26 were man. When patients with one ICD and more than one ICD were compared, younger patients are found to have more than one ICD (p=0.010). ICD frequency was higher in men. When ICD types were analyzed, excessive spending/shopping (%38), hypersexuality (%24), excessive eating (%18.4), punding and hobbism (%9), excessive gambling (%7), spending excessive time online (%4) and excessive wandering (%4) were observed. Hypersexuality was the more commonly and frequently seen ICD in men than women (F:M ratio=1:13). Conclusion: In this study, we found that ICD is seen in 10% of PD patients using dopamine agonist. ICD development risk is higher in the male gender. Younger patients are found to have a higher risk of multiple ICDs. Further multicentered prospective studies are needed to assess risk factors for ICD development.

___

  • 1. American Psychiatric Association. Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders. 4th ed. Washington DC ; 2000.
  • 2. El Otmani H, Mouni FZ, Abdulhakeem Z, Attar Z, Rashad L, Saali I et al. Impulse control disorders in Parkinson disease: A cross-sectional study in Morocco. Rev Neurol (Paris) 2019; 175(4): 233-7.
  • 3. Biundo R, Weis L, Abbruzzese G, Calandra-Buonaura G, Cortelli P, Jori MC et al. Impulse control disorders in advanced Parkinson's disease with dyskinesia: the ALTHEA Study. Mov Disord 2017; 32(11): 1557–65.
  • 4. Weintraub D, Koester J, Potenza MN, Siderowf AD, Stacy M, Voon V et al. Impulse control disorders in Parkinson disease: a cross-sectional study of 3090 patients. Archives of Neurology. 2010; 67(5): 589-95.
  • 5. Voon V, Napier TC, Frank MJ, Sgambato-Faure V, Grace AA, Rodriguez-Oroz M et al. Impulse control disorders and levodopa-induced dyskinesias in Parkinson's disease: an update. Lancet Neurol 2017; 16(3): 238-50.
  • 6. Erga AH, Alves G, Larsenc JP, Tysnesd OB, Pedersena KF. Impulsive and compulsive behaviors in Parkinson's disease: the Norwegian Park West Study. J Parkinsons Dis 2017; 7(1): 183–91.
  • 7. Ceravolo R, Frosini D, Rossi C, Bonuccelli U. Impulse control disorders in Parkinson’s disease: definition, epidemiology, risk factors, neurobiology and management. Parkinsonism Relat Disord 2009; 15(4): 111–5.
  • 8. Garcia Ruiz PJ, Martinez Castrillo JC, Alonso-Canovas A, Herranz Barcenas A, Vela L, Sanchez Alonso P et al. Impulse control disorder in patients with Parkinson's disease under dopamine agonist therapy: a multicentre study. J Neurol Neurosurg Psychiatry 2014; 85(8): 841–5.
  • 9. Fan W, Ding H, Ma J, Chan P. Impulse control disorders in Parkinson’s disease in a Chinese population. Neurosci Lett 2009; 465(1): 6–9.
  • 10. Sharma A, Goyal V, Behari M, Srivastva A, Shukla G, VibhaD. Impulse control disorders and related behaviors (ICDRBs) in Parkinson’sdisease patients: Assessment using‘‘Questionnaire for impulsive-compulsive disorders in Parkinson’s disease’’ (QUIP). Ann Indian Acad Neurology 2015; 18(1): 49–59.
  • 11. Vela L, Martínez Castrillo JC, García Ruiz P, Gasca-Salas C, Macías Macías Y, Pérez Fernández E et al. The high prevalence of impulse control behaviors in patients with early-onset Parkinson's disease: a cross-sectional multicenter study. J Neurol Sci 2016; 368: 150–4.
  • 12. Zhang Y, He A, Li L, Chen W, Liu Z. Clinical characteristics of impulse control and related disorders in Chinese Parkinson's disease patients. BMC Neurol 2017; 17(1): 98.
  • 13. Bastiaens J, Dorfman BJ, Christos PJ, Nirenberg MJ. Prospective cohort study of impulse control disorders in Parkinson's disease. Mov Disord 2013; 28(3): 327-33.
  • 14. Weintraub D, O Claassen D. Impulse control and related disorders in Parkinson's disease. Int Rev Neurobiol 2017; 133: 679–717.
  • 15. Lee JY, Kim JM, Kim JW, Cho J, Lee WY, Kim HJ, et al. Association between the dose of dopaminergic medication and the behavioral disturbances in Parkinson disease. Parkinsonism Relat Disord 2010; 16(3): 202–7.
  • 16. Callesen MB, Weintraub D, Damholdt MF, Moller A. Impulsive and compulsive behaviors among Danish patients with Parkinson’s disease: prevalence, depression, and personality. Parkinsonism Relat Disord 2014; 20(1): 22–6.
  • 17. Gatto EM, Aldinio V. Impulse control disorders in Parkinson's Disease; A brief and comprehensive review. Front Neurol 2019; 10: 351.
İzmir Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıp Dergisi-Cover
  • ISSN: 1305-5151
  • Başlangıç: 1995
  • Yayıncı: İzmir Bozyaka Eğitim ve Araştırma Hastanesi
Sayıdaki Diğer Makaleler

ROMATOİD ARTRİTLİ HASTALARDA TÜMÖR NEKROZİS FAKTÖR–ALFA VE ERİTROPOETİN DÜZEYLERİ

M. Baysal KARACA, Sibel BİLGİLİ

DOES DIRECT HEALTHCARE COSTS CONTINUE TO BE A PROBLEM IN THE BURN CENTER DUE TO MANY COMPONENTS?

Mehmet YILDIRIM, Ahmet Deniz UÇAR, Erkan OYMACI

SABAH VE ÖĞLEDEN SONRA YAPILAN EGZERSİZİN GHRELİN VE VASPİN DÜZEYLERİNE ETKİSİ

Servet KIZILDAĞ, Ferda HOŞGÖRLER

A RARE ETIOLOGY OF INTESTINAL OBSTRUCTION: ABDOMINAL COCOON SYNDROME

Semra Demirli ATICI, Tayfun KAYA, Yasemin KIRMIZI, Can ARICAN, Erdal HARMANDA, Cengiz AYDİN

SURGICAL RESECTION OF TUMORS LOCATED IN THE INSULAR REGION

Emrah AKÇAY, Hakan YILMAZ, Hüseyin Berk BENEK, Alper TABANLI, Alaettin YURT

THE INVESTIGATION OF THE MPTP TREATMENT AND THE MONOAMINE OXIDASE B EXPRESSION LEVELS IN GLIOBLASTOMA CELL LINES

GİZEM DÖNMEZ YALÇIN

YAŞLILARDA TİMPANOPLASTİNİN CERRAHİ VE ODYOLOJİK SONUÇLARI: RETROSPEKTİF BİR ÇALIŞMA

Uğurtan ERGÜN, Tolgahan ÇATLI, Taşkın TOKAT, Levent OLGUN, Aynur ALİYEVA, Ufuk DÜZENLİ, Ferda EROL

GLİOBLASTOMA HÜCRE HATLARINDA MPTP MUAMELESİNİN VE MONOAMİN OKSİDAZ B’NİN İFADE SEVİYELERİNİN ARAŞTIRILMASI

Gizem DÖNMEZ YALÇIN

ÖZOFAGUS-MİDE MALİGNİTELERİNDE REZEKSİYONDAN VE FORMOL FİKSASYONUNDAN SONRA OLUŞAN CERRAHİ SINIR KISALMALARININ DEĞERLENDİRİLMESİ VE DÜZELTME FAKTÖRÜ YARATILMASI: PROSPEKTİF BİR ÇALIŞMA

Mehmet YILDIRIM, Enver İLHAN, Ozan Barış NAMDAROĞLU, Ahmet AYKAS, Orhan ÜREYEN, Savaş YAKAN, Adam USLU, Yasemin ŞAHİN, Enver VARDAR

PARKİNSON HASTALIĞI TEDAVİSİNDE İLACA BAĞLI DÜRTÜ KONTROL BOZUKLUĞU

Nazlı DURMAZ ÇELİK, Müge KUZU KUMCU, Seda BOSTAN, Serhat ÖZKAN